Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Tkanka nerwowa odpowiada za odbieranie i przesyłanie impulsów ze środowiska (zarówno zewnętrznego jak i wewnętrznego), inaczej mówiąc odpowiada za wrażliwość organizmu.
Komórki nerwowe, nazywane neuronami, są komórkami wysoce wyspecjalizowanymi i jako takie utraciły zdolność do podziału.
Tkankę nerwową cechuje brak zdolności do regeneracji.
Komórka nerwowa składa się z ciała komórki, w którym znajduje się jądro i większość organelli komórkowych oraz z wypustek. Wypustki mogą być dwojakiego rodzaju:
- dendryty, których przeważnie jest dużo i są krótkie
- akson (inaczej nazywany neurytem) występuje najczęściej pojedynczo. Może osiągać długość kilkudziesięciu centymetrów - nazywany jest wtedy włóknem nerwowym. Akson może być niczym nieosłonięty, ale przeważnie otoczony jest jedną lub dwiema osłonkami. Są to: osłonka mielinowa i osłonka komórkowa. W osłonkach widoczne są wyraźne przerwy zwane przewężeniami Ranviera.
Impuls nerwowy ma charakter elektryczny, a osłonki pełnią rolę izolatora, oddzielając od siebie włókna należące do różnych neuronów. Przyspieszają też przekazywanie impulsu.
Przepływ impulsu wzdłuż neuronu odbywa jednokierunkowo: sygnał odbierany jest przez dendryty, przekazywany do ciała komórki, a następnie biegnie wzdłuż aksonu i przekazywany jest specjalnym połączeniem kolejnej komórce.
Połączenie między neuronami nazywane jest synapsą
Wyróżnia się dwa rodzaje synaps:
- synapsy chemiczne, w których przekazywanie sygnału z jednego neuronu do następnego odbywa się na drodze chemicznej. Substancję pełniącą rolę przekaźnika informacji nazywa się neuroprzekaźnikiem albo mediatorem;
- synapsy elektryczne, w których impuls elektryczny „przeskakuje” z jednej komórki na drugą.
Neurony skupiają się ze sobą, tworząc różne struktury układu nerwowego:
- mózg i rdzeń kręgowy składające się z ogromnej liczby neuronów i ich wypustek,
- nerwy - składające się z równolegle biegnących włókien nerwowych otoczonych tkanką łączną.
Pomiędzy komórkami nerwowymi występuje tkanka glejowa. Jej komórki chronią neurony oraz zaopatrują je w substancje odżywcze potrzebne do właściwego funkcjonowania.
| Kryterium podziału | Rodzaje neuronów | Opis |
|---|---|---|
| ze względu na liczbę wypustek | jednobiegunowe | Mają jedną, rozgałęzioną wypustkę, która może pełnić funkcję dendrytu lub aksonu. |
| rzekomo jednobiegunowe | Posiadają pozornie jedną wypustkę, która w rzeczywistości składa się z dwóch oddzielnych. | |
| dwubiegunowe | Posiadają dwie wypustki: 1 akson i 1 dendryt położone naprzeciw siebie. | |
| wielobiegunowe | Posiadają wiele dendrytów i jeden akson. Taka właśnie komórka najczęściej przedstawiana jest jako model neuronu. | |
| ze względu na kierunek przewodzenia impulsu | czuciowe | Przewodzą impuls od receptora do ośrodków nerwowych. |
| ruchowe | Przewodzą impuls od ośrodków nerwowych do efektora (np. do mięśnia). | |
| pośredniczące (kojarzeniowe) | Przewodzą impulsy pomiędzy neuronami. |
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
