Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Ruch - budowa szkieletu na poziomie tkankowym

Ruch - budowa szkieletu na poziomie tkankowym

Szkielet człowieka zbudowany jest z tkanki łącznej szkieletowej (podporowej). Dzieli się ona na tkankę kostną i chrzęstną.

Wspólną cechą budowy obydwu tkanek jest luźne ułożenie komórek i obecność substancji międzykomórkowej wypełniającej przestrzenie między komórkami. Podstawowym składnikiem tej substancji jest białko - kolagen, nadające tkance dużą wytrzymałość i sprężystość. Tkanka chrzęstna może ulegać procesom kostnienia i przekształcać się w tkankę kostną.

Porównywanie cech tkanki kostnej i chrzęstnej

Tkanka kostna Tkanka chrzęstna
Buduje kości będące podstawowym elementem szkieletu. Jest uzupełnieniem szkieletu umożliwiającym ruch poszczególnych jego części, np. powierzchnie stawowe kości, płytki między kręgami (tzw. dyski).
Stanowi rusztowanie niektórych narządów, np. krtan, tchawicy, małżowiny usznej.
W okresie rozwoju zarodkowego buduje cały szkielet.
Jest bogato unaczyniona i unerwiona. Nie posiada naczyń krwionośnych ani nerwów.
Komórki, nazywane osteocytami, są luźno, ale równomiernie ułożone. Mają długie wypustki, za pomocą których kontaktują się między sobą. Komórki zwane chondrocytami występują w skupieniach po kilka sztuk. Rozmieszczone są w jamkach wewnątrz substancji międzykomórkowej. Komórki z oddzielnych jamek nie kontaktują się bezpośrednio ze sobą.
Osteocyty Chondrocyty. Włókna białkowe (kolagenowe i sprężyste) rozmieszczone w istocie międzykomórkowej.
Substancja międzykomórkowa składa się:
  • ze związków organicznych, a przede wszystkim kolagenu (kolagen wystepujący w kościach nazywany jest też osseiną), związki organiczne nadają kości elastyczność,
  • ze związków nieorganicznych, są nimi sole mineralne, głównie fosforan wapnia, a także fosforan magnezu i węglan wapnia, sole mineralne nadają kościom twardośc.
Pęczki włókien kolagenowych wysyconych solami mineralnymi tworzą tzw. blaszki. Sposób ułożenia blaszek nadaje tkance kostnej różne właściwości i stanowi kryterium jej podziału.
Substancja międzykomórkowa zbudowana jest z różnych związków organicznych, wśród których istotną rolę spełniają białka: kolagen i elastyna. Ich ilość w tkance oraz proporcje między nimi rzutują na jej właściwości i stanowią kryterium jej podziału.
Podział:
  • tkanka kostna zbita (istota zbita)
  • tkanka kostna gąbczasta (istota gąbczasta)
Podział:
  • tkanka chrzęstna szklista - jest najdelikatniejsza, tworzy szkielet zarodków oraz występuje na powierzchniach stawowych kości
  • tkanka chrzęstna sprężysta występuje w małżowinie usznej i krtani
  • tkanka chrzęstna włóknista, najodporniejsza, tworzy dyski międzykręgowe i niektóre więzadła

Tkanka kostna zbita

Występuje na powierzchniach kości oraz buduje trzony kości długich. Blaszki są ciasno ułożone koncentrycznie wokół kanału Haviersa. Wewnątrz kanału znajdują się naczynia krwionośne i nerwy.

Struktura tkanki kostnej zbitej. Osteon, blaszki kostne, osteocyty, kanał Haviersa.

Tkanka kostna gąbczasta

Blaszki zlepiają się, tworząc struktury zwane beleczkami. Beleczki są luźno i nieregularnie rozmieszczone, tworząc przestrzenną sieć. Wolne przestrzenie wypełnia czerwony szpik kostny, w którym powstają wszystkie rodzaje komórek krwi. Ten typ tkanki znajduje się w nasadach kości długich oraz wypełnia wnętrza pozostałych kości.

Tkanka kostna jest strukturą aktywną metabolicznie - ulega ona nieustannym procesom przebudowy. Komórki kościogubne usuwają nadmiar kości, rozpuszczając substancję międzykomórkową. Komórki kościotwórcze odbudowują ją. Działalność tych komórek jest szczególnie widoczna w procesach regeneracyjnych, np. przy zrastaniu się kości po złamaniu.

Zobacz podobne opracowania

  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.