Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
W najdawniejszych czasach człowiek wykorzystywał do transportu siłę swoich mięśni. Później nauczył się spławiać towary tratwami. Kiedy udomowiono zwierzęta i wynaleziono koło, do transportu używano wozów, które przez wiele stuleci udoskonalano. W Europie do transportu używano koni, wołów, krów, w Andach - lam, w Tybecie - jaków, w Indiach - słoni, w Afryce - wielbłądów, na dalekiej północy - reniferów i psów. W transporcie ciągle następował postęp, który przyczyniał się do rozwoju cywilizacji. W XVI w. skonstruowano dyliżanse, którymi przemierzano świat jeszcze w XIX w. Służyły do regularnego transportu ludzi i poczty na trasach krajowych i międzynarodowych. Do komunikacji miejskiej używano dorożki. Był to lekki pojazd konny zadaszony lub odkryty. W połowie XIX w. powstała kolej, co umożliwiło przewóz ludzi i towarów na dalekie odległości. Rozwój kolei przyczynił się do powstania i rozwoju miast. Pierwsze pociągi to pociągi parowe. Pierwszy odcinek kolejowy oddano do użytku w Anglii w 1825 r.
Na ziemiach polskich pierwsze linie kolejowe zbudowano w 1842 r. na trasie Wrocław-Oława. W 1845 r. oddano do użytku pierwszy odcinek kolei warszawsko-wiedeńskiej. Pierwszy pociąg parowy poruszał się z prędkością 25-49 km/h. Pociągi elektryczne poruszały się już znacznie szybciej, dzisiaj mogą się poruszać z szybkością 200 km/h. Dzisiaj bardzo szybkie pociągi jeżdżą po specjalnie skonstruowanych szynach i rozwijają prędkość ok. 300 km/h, np. we Francji szybki pociąg TGV. W przyszłości pociągi będą unosić się nad specjalnymi szynami, utrzymywane przez siłę magnetycznego odpychania. Ta siła ma je również poruszać.
Na przełomie XIX i XX w. pojawił się samochód. Pierwsze samochody miały silnik spalinowy, pierwszą produkcję rozpoczął Karl Benz w Niemczech, na szeroką skalę zaczął produkować Henry Ford - model T Ford. Dzisiejsze samochody mają silnik benzynowy, ale są też silniki napędzane ropą, gazem, szuka się też innych paliw. Problemem, który wiąże się z transportem samochodowym, są spaliny zanieczyszczające środowisko. W celu zmniejszenia szkodliwości spalin przetwarza się gazy spalinowe na mniej szkodliwe. Transport wodny też zmienił się przez wieki: od tratwy, poprzez lekkie łodzie w starożytności, aż do żaglowców, które opanowały morza i oceany na kilka stuleci. Przewożono nimi ludzi, towary i dzięki nim poznano nowe lądy. Współczesne statki nie mają żagli, są napędzane silnikami parowymi lub wysokoprężnymi. Największe pływające jednostki to supertankowce, masowce i lotniskowce. Do transportu rzecznego używa się barek. Szybki transport morski na niewielkie odległości odbywa się też poduszkowcami i wodolotami, które przemieszczają się na poduszce powietrznej, wytworzonej przez wentylatory chłonące powietrze pod dno pojazdu.
Od 1903 r. zaczął się rozwijać transport lotniczy, samolot to najszybszy środek transportu. Odrzutowce wprowadzono w połowie XX w., są szybkie, latają na dużych wysokościach, zbudowane są z trwałych i wytrzymałych materiałów, tj. tytanu, włókna węglowego, plastiku. Mają zabezpieczenia przed wpływem pogody i niskiego ciśnienia na pasażerów. Potężne samoloty zwane jumbo jetami mogą jednorazowo zabierać 400 pasażerów. Przez pewien czas kursowały z Europy do USA samoloty ponaddźwiękowe Concorde, w 2004 r. przestano ich używać w lotnictwie pasażerskim.
Wraz z rozwojem przemysłu rozwinął się transport surowców, tj. ropy naftowej i gazu ziemnego rurociągami podziemnymi z miejsca wydobycia do odbiorcy. Energię elektryczną transportuje się liniami przesyłowymi z miejsca wytworzenia do odbiorców.
Rozwój transportu ma wpływ na środowisko: tory kolejowe, drogi, linie energetyczne, lotniska, obecność samolotów w powietrzu przekształca krajobraz.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.