Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Węgiel kamienny, najlepszy jego rodzaj to antracyt, który zawiera 90% czystego węgla, daje dużo energii, mało popiołu, mało zanieczyszczeń, ale położony jest głęboko w ziemi.
Węgiel brunatny - 60% czystego węgla, mniej energii, mocno kopci, daje dużo popiołu, jego złoża znajdują się płytko pod ziemią, wydobywany w kopalniach odkrywkowych.
Energię węgla przetwarza się na prąd elektryczny w elektrowniach węglowych. Wytwarzają one dużo zanieczyszczeń atmosferycznych: tlenki węgla, siarki, wokół gromadzą się hałdy popiołów i innych odpadów.
Obecnie elektrownie węglowe zastępowane są przez elektrownie jądrowe.
Wokół miejsc wydobycia węgla powstały duże ośrodki przemysłowe: elektrownie, huty, zakłady wytwórcze.
Ropa naftowa jest pochodzenia organicznego, służy jako surowiec w przemyśle chemicznym, paliwowym i energetycznym. Po raz pierwszy ropę naftową oczyścił Ignacy Łukasiewicz i użył jej w specjalnie skonstruowanej lampie naftowej do oświetlenia pomieszczeń. On też uruchomił pierwsze szyby naftowe na południu Polski w okolicach Krosna. Ropy naftowej używa się do produkcji benzyny, ropy do samochodów i silników spalinowych. W elektrowniach zastępuje węgiel.
Pierwiastki promieniotwórcze tj. uran, tor w wyniku rozszczepienia emitują energię jądrową. Uzyskiwana jest bardzo duża ilość energii przy bardzo małym zużyciu paliwa jądrowego. Paliwo jądrowe wykorzystywane jest w elektrowniach atomowych (jądrowych), które wytwarzają dużo energii, nie emitując do atmosfery substancji szkodliwych, tj. tlenków węgla, siarki, azotu.
Niebezpieczne natomiast są składowiska odpadów powstających w trakcie wytwarzania energii. Prawidłowo wybudowane, odpowiednio zabezpieczone elektrownie atomowe nie stwarzają zagrożenia dla człowieka i środowiska. Zdarzają się jednak awarie, które stwarzają zagrożenie na bardzo dużym obszarze. Np. w 1986 r. po awarii w Czarnobylu na Ukrainie odpady radioaktywne dotarły nad Polskę, kraje skandynawskie, Wielką Brytanię, Austrię, Włochy.
Skażenie wokół miejsca katastrofy jest zawsze tak duże, że nie można tam mieszkać.
Woda, jej energię wykorzystuje się do transportu, do napędu w młynach wodnych oraz w elektrowniach wodnych. Elektrownie wodne buduje się na naturalnych spiętrzeniach rzek lub przy sztucznych zbiornikach wodnych. Sztuczne zbiorniki tworzy się, przegradzając rzekę tamą, woda spiętrzona przed tamą spada w dół, napędza turbiny wodne, które przetwarzają jej energię na energię elektryczną. Tworząc sztuczny zbiornik, zalewa się wodą duży obszar, co wpływa na mikroklimat, na wody powierzchniowe i podziemne, rośliny i zwierzęta na tym terenie.
Wykorzystuje się też energię wody podczas przypływów i odpływów oceanów. Urządzenie zwane pływakiem przetwarza energię fal na energię elektryczną - podczas poruszania się w górę i w dół napędza prądnicę, która wytwarza prąd elektryczny. Taka elektrownia działa u wybrzeży Francji.
Gorące skały wnętrza Ziemi są źródłem energii geometrycznej. Wykorzystuje się złoża gorących wód, kierując je do turbin generatorów elektrycznych.
Inny sposób to pompowanie zimnej wody do odwiertów sięgających bardzo głęboko do gorących skał, woda nagrzewa się i wraca gorąca na powierzchnię. Tutaj jej energia zamieniana jest na energię elektryczną.
Wiatr - jego energia była wykorzystywana w transporcie; w wiatrakach zmienia się ją na energię elektryczną. Istnieją tzw. farmy wiatrowe - kilka lub kilkadziesiąt wiatraków obok siebie, dają one tanią energię elektryczną: nie zanieczyszczają środowiska, ale powodują zmiany w krajobrazie i hałas.
Słońce - energię słoneczną wykorzystuje się w elektrowniach słonecznych. Istnieją dwa rodzaje takich elektrowni:
- zbudowane z systemu luster, odbijają światło słoneczne, które ogrzewa wodę, a ona napędza generatory elektryczne;
- zbudowane z ogniw elektrycznych, które zmieniają energię słoneczną bezpośrednio na energię elektryczną. Nie zanieczyszczają środowiska, nie hałasują, ale są drogie.
Biogaz otrzymuje się z odpadów roślinnych i zwierzęcych, stosowany jest do ogrzewania, nie zanieczyszcza środowiska.
Okręgi przemysłowe
Występowanie surowców mineralnych tworzy podstawę rozwoju gospodarczego kraju. Wokół miejsc wydobycia złóż np. węgla powstawały elektrownie i wiele zakładów przetwórczych i innych. Takie skupiska zakładów przemysłowych nazywane są okręgami przemysłowymi.
W Polsce największym okręgiem jest Górnośląski Okręg Przemysłowy, tzw. GOP. Wielkie okręgi przemysłowe w Europie Północnej: Zagłębie Rury w Niemczech, Region Paryski we Francji.
W Ameryce: Region Wschodniego Wybrzeża, Region Kalifornijski, Dolina Krzemowa w Santa Clara w Kalifornii (okręg przemysłowy związany z informatyką).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.