Przodkowie współczesnych ludzi pojawili się na kontynencie afrykańskim około 4 milionów lat temu (trwają spory, uczeni utrzymują, że mogło się to stać od 4 do 6 milionów lat temu). Były to istoty niewielkiego wzrostu, o długich rękach i masywnych szczękach.
Nazywano je małpami południowymi (australopitekami). W wyniku powolnych i długotrwałych przemian (ewolucji), zmieniała się sylwetka człowieka na bardziej wyprostowaną.
Na ślady ludzi sprzed 40-50 tysięcy lat natrafiono na Bliskim Wschodzie oraz w Europie. Wskazują na to rysunki na ścianach jaskiń we Francji i Hiszpanii.
Stadia rozwoju człowieka:
- australophitecus - miał postawę wyprostowaną, w odróżnieniu od zwierząt, pojawił się ok. 4-6 mln lat temu;
- homo habilis (człowiek uzdolniony) - produkował narzędzia; pojawił się ok. 2,5 mln lat temu;
- homo erectus (człowiek wyprostowany) - zrezygnował z osiadłego trybu życia, umiał rozniecać i podtrzymywać ogień, pojawił się ok. 2 mln lat temu;
- homo sapiens (człowiek rozumny; przedstawiciel tego gatunku zamieszkujący Europę to neandertalczyk) - żył w gromadzie, działał wspólnie z innymi, wierzył w jakąś formę bytu po śmierci (grzebał zmarłych), pojawił się ok. 200 tys. lat temu;
- homo sapiens sapiens (człowiek rozumny właściwy) - miał rozwiniętą wyobraźnię, tworzył dzieła sztuki (sztuka paleolitu), pojawił się ok. 135 tys. lat temu.
Ludzie pierwotni byli całkowicie uzależnieni od przyrody, która napawała ich lękiem. Sposobem życia niewiele różnili się od zwierząt. Mieszkali na drzewach i w jaskiniach. Dawały im one schronienie przed słońcem, deszczem, chłodem i dzikimi zwierzętami. Żywili się tym, co udało im się zdobyć bez użycia narzędzi i broni, których jeszcze nie znali. Były to jagody, leśne owoce, korzenie roślin, ślimaki, pędraki i ptasie jaja.
Polowali na drobną zwierzynę za pomocą dzidy i drewnianej maczugi. Mięso spożywali w stanie surowym, gdyż nie umieli jeszcze rozniecać ognia.
Pierwotni ludzie żyli w gromadzie. W gromadzie łatwiej było zdobywać pożywienie i bronić się przed niebezpieczeństwem. Prowadzili koczowniczy tryb życia, przenosząc się z miejsca na miejsce w poszukiwaniu pożywienia.
Aby zdobywać pożywienie, człowiek musiał posiadać narzędzia i broń. Pierwsze narzędzia były bardzo prymitywne. Sporządzano je z kamienia łupanego, kości, rogu i drewna. Za pomocą pięściaka (z krzemienia), łatwo mieszczącego się w dłoni, można było upolować drobną zwierzynę i oddzielać skórę od mięsa.
Stopniowo człowiek udoskonalał swoje narzędzia. Dzięki wynalazkowi łuku i strzał, mógł już polować na większą zwierzynę i bronić się przed innymi ludźmi.
Wielkim osiągnięciem człowieka w walce z przyrodą było posiadanie umiejętności rozniecania ognia. Ogień odstraszał dzikie zwierzęta, dawał ciepło i umożliwiał spożywanie mięsa pieczonego.
Z czasem człowiek nauczył się lepiej obrabiać kamień, wygładzać go i nadawać mu odpowiedni kształt (siekiery, motyki, noża). Narzędzia z kamienia gładzonego były wygodniejsze w użyciu i bardziej przydatne do pracy i polowania.
Okres w dziejach ludzkości, w którym głównym surowcem do wyrobu narzędzi był kamień, nazywamy epoką kamienia. Dzieli się ona na paleolit (starszą epokę, czyli epokę kamienia łupanego) oraz neolit (młodszą epokę, czyli epokę kamienia gładzonego).
W swych wędrówkach ludzie zatrzymywali się na dłużej w miejscach, gdzie natrafiali na bardziej sprzyjające warunki. Myślistwo przestawało już być ich podstawowym zajęciem. Dzięki udoskonalonym narzędziom mogli budować bardziej trwałe domy (szałasy, ziemianki) i karczować lasy. Stopniowo też zaczynali prowadzić osiadły tryb życia.
Głównym zajęciem ludności stawało się rolnictwo i hodowla zwierząt. Ziemię uprawiano za pomocą prostych narzędzi (zaostrzony kij, motyka), później zastępowano je drewnianą sochą i radłem ciągnionym przez woły.
Z czasem ludzie nauczyli się wytapiać metale. Z połączenia miedzi z cyną powstawał brąz (epoka brązu). Następnym metalem wykorzystanym przez człowieka było żelazo (epoka żelaza). Wytapiano je w specjalnych piecach zwanych dymarkami. Przedmioty wykonane z żelaza (motyki, siekiery, sierpy) były trwalsze i lepiej służyły człowiekowi w jego codziennej pracy. Gospodarstwa zazwyczaj produkowały wszystko, co było niezbędne do życia (narzędzia, żywność, garnki, ubrania). Stawały się więc samowystarczalne.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.