Wyznaczanie kierunków geograficznych
Orientację w terenie umożliwiają nam kierunki geograficzne.
| Nazwa kierunku |
Skrót polski |
Skrót angielski |
| północny |
pn |
N |
| południowy |
pd |
S |
| wschodni |
wsch |
E |
| zachodni |
zach |
W |
| północno-wschodni |
pn-wsch |
NE |
| północno-zachodni |
pn-zach |
NW |
| południowo-wschodni |
pd-wsch |
SE |
| południowo-zachodni |
pd-zach |
SW |
Idąc do domu, szkoły, spacerując, wędrując często zmieniamy kierunek, w którym podążamy.
Słońce
W ciągu dnia kierunki geograficzne świata możemy wyznaczyć za pomocą Słońca, dwoma sposobami:
- wykorzystując cień:
W słoneczny dzień w południe stajemy tyłem do Słońca, wówczas nasz cień wskazuje kierunek północny, a za plecami mamy kierunek południowy. Prawa ręka wskaże kierunek wschodni, a lewa zachodni.
Można też wyznaczyć kierunki za pomocą gnomonu: wbijamy w ziemię słup, jego cień rzucany w południe wskazuje północ. Gnomon to najprostszy przyrząd astronomiczny, wykorzystywany do konstrukcji zegarów słonecznych.
- wykorzystując zegarek:
Wskazówkę godzinową (małą) ustawiamy w kierunku Słońca. Kąt zawarty między tą wskazówką a godz. 12 dzielimy na pół. Linia, którą wyznaczamy wskazuje kierunek południowy, a po przeciwnej stronie północny.
Gwiazda Polarna
W nocy kierunki wyznaczamy za pomocą Gwiazdy Polarnej.
Gwiazda Polarna znajduje się w gwiazdozbiorze Małego Wozu, aby ją znaleźć szukamy najpierw gwiazdozbioru Wielkiego Wozu, dobrze widocznego na niebie. Przedłużenie o 5 razy linii łączącej tylne „koła” Wielkiego Wozu wskaże Gwiazdę Polarną - zakończenie „dyszla” Małego Wozu. Kierunek północny będzie pod Gwiazdą Polarną.
Kompas
Kompas to przyrząd do wyznaczania kierunków geograficznych.
Zbudowany jest z tarczy, na której oznaczone są kierunki, oraz igły magnetycznej.
Igła magnetyczna ma 2 bieguny: północny, oznaczony kolorem niebieskim, i południowy, oznaczony kolorem czerwonym. W działaniu kompasu wykorzystuje się właściwość przyciągania ciał przez Ziemię, która jest wielkim magnesem.
Obsługa kompasu:
- połóż kompas poziomo, sprawdź, czy w pobliżu nie ma żelaznych przedmiotów;
- zwolnij zacisk blokujący igłę magnetyczną;
- obracaj kompasem tak, by niebieski koniec igły wskazał kierunek północny;
- poczekaj aż igła się uspokoi i zatrzyma się, wtedy przyciśnij zacisk blokujący igłę;
- znając kierunek północny, możesz wyznaczyć pozostałe kierunki.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.