Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Ciśnienie krwi
W tętnicach, w zależności od fazy skurczu serca, panuje zmienne ciśnienie krwi. Podczas skurczu komór krew wtłaczana jest do tętnic i jej ciśnienie gwałtownie rośnie: w aorcie i jej głównych rozgałęzieniach osiąga wartość 120-140 mm Hg. Jest to ciśnienie skurczowe. Następnie podczas fazy rozkurczu ciśnienie krwi w tętnicach spada do około 70-90 mm Hg. Jest to ciśnienie rozkurczowe. W miarę przepływu krwi w dalszych tętnicach ciśnienie krwi spada, aby w żyłach osiągnąć wartość kilku mm Hg.
W diagnostyce medycznej pomiar ciśnienia tętniczego jest jednym z podstawowych badań układu krwionośnego. Wykonuje się go na tętnicy ramiennej w spoczynku. Wynik podaje się w postaci dwóch liczb, przy czym pierwsza liczba oznacza wartość ciśnienia skurczowego, a druga rozkurczowego.
U zdrowego, młodego człowieka ciśnienie krwi wynosi około 120/80 mm Hg.
Wartość ciśnienia wzrasta wraz z wiekiem. Za górną dopuszczalną granicę przyjmuje się dla ciśnienia skurczowego wartość 140, a dla rozkurczowego 90 mm Hg.
Tętno
Zmianom ciśnienia krwi w tętnicach towarzyszy ich odkształcanie się. Wynika ono z elastyczności ścian tętnic, które przy wzroście ciśnienia rozszerzają się, a przy spadku zwężają. Wyrzut krwi do tętnic będący wynikiem skurczu komór jest wyczuwalny w postaci tętna (pulsu). Pomiaru tętna dokonuje się na tętnicach położonych blisko powierzchni ciała, np. na wewnętrznej powierzchni nadgarstka lub z boku szyi. Jest to jedno z najprostszych badań diagnostycznych.
U zdrowego, dorosłego człowieka tętno wynosi około 70 uderzeń na minutę.
Tony serca
Pracy serca towarzyszą charakterystyczne odgłosy zwane tonami serca. Pierwszy ton to uderzenie krwi o zamykające się zastawki przedsionkowo-komorowe, drugi towarzyszy zamykaniu się zastawek półksiężycowatych. Tony serca najlepiej słyszalne są przez stetoskop (słuchawkę lekarską). Jeśli tonom serca towarzyszą inne odgłosy (szmery), świadczy to o nieprawidłowościach w pracy serca.
EKG
Wywoływane przez układ przewodzący serca impulsy rozchodzą się w mięśniu sercowym w postaci prądów elektrycznych. Prądy te można wykryć przy użyciu elektrokardiografu. Urządzenie to zapisuje powstające różnice potencjałów towarzyszące skurczom i rozkurczom przedsionków i komór w postaci odpowiedniego wykresu zwanego elektrokardiogramem (EKG). EKG to jedno z podstawowych badań umożliwiających m.in. wykrycie zawału serca.
Miażdżyca
Miażdżyca jest chorobą tętnic, polegającą na odkładaniu się w ich błonie wewnętrznej cholesterolu i soli wapnia. Wywołuje to daleko idące zmiany w funkcjonowaniu układu krwionośnego:
1. Stopniowo zwęża się światło chorych naczyń krwionośnych. Ogranicza to ilość płynącej przez nie krwi, a w konsekwencji powoduje niedotlenienie narządów. W skrajnych przypadkach dochodzi do całkowitego zaczopowania tętnicy i martwicy zaopatrywanych przez nią tkanek.
2. Zwężenie światła tętnicy powoduje podwyższenie ciśnienia krwi. Dlatego miażdżycy często towarzyszy nadciśnienie.
3. Powstające na ścianach tętnic tzw. blaszki miażdżycowe poza cholesterolem zawierają spore ilości soli wapnia. Prowadzi to do zmiany właściwości tętnic - tracą swą elastyczność, stają się sztywne i kruche. Nagły wzrost ciśnienia krwi może wtedy łatwo doprowadzić do pęknięcia i wylewu krwi poza obręb naczynia.
Miażdżyca może rozwijać się we wszystkich tętnicach, ale najczęściej spotyka się ją w aorcie, tętnicach wieńcowych i mózgowych.
Miażdżyca tętnic wieńcowych nazywana jest chorobą wieńcową. Jej skutkiem jest niedokrwienie mięśnia sercowego objawiające się bólem za mostkiem i uczuciem duszności. Zaczopowanie lub uszkodzenie tętnicy prowadzi do martwicy fragmentu mięśnia sercowego. Martwica części mięśnia sercowego spowodowana niedokrwieniem nazywana jest zawałem serca.
Miażdżyca tętnic mózgowych może z kolei doprowadzić do udaru mózgu lub wylewu krwi do mózgu.
Miażdżyca rozwija się, gdy przez dłuższy czas we krwi utrzymuje się podwyższony poziom cholesterolu, a konkretnie frakcji LDL (tzw. „złego cholesterolu”). Przyczyny tego stanu mogą mieć podłoże genetyczne lub być wynikiem chorób metabolicznych, jednak najczęściej powodem jest spożywanie dużej ilości produktów zawierających tłuszcz zwierzęcy oraz słodyczy. Z kolei dieta ubogotłuszczowa, której podstawą są węglowodany złożone, warzywa i owoce oraz tłuszcze roślinne zapobiega miażdżycy.
Ogólnie rozwojowi miażdżycy sprzyja:
- nieprawidłowa dieta
- palenie papierosów
- mało ruchliwy tryb życia
- stres.
Nadciśnienie tętnicze
O chorobie nadciśnieniowej mówimy, gdy u pacjenta przez odpowiednio długi okres utrzymuje się podwyższone ciśnienie krwi (160/95 mm Hg i wyższe). Przyczynami nadciśnienia są: nieprawidłowe odżywianie, palenie papierosów, spożywanie alkoholu, stres, nadwaga, cukrzyca. Choroba nadciśnieniowa może prowadzić do pękania niewielkich naczyń krwionośnych i powstawania wylewów. Szczególnie niebezpieczny jest wylew krwi do mózgu, prowadzący często do paraliżu lub śmierci.
Chorzy, u których stwierdzono nadciśnienie, powinni uprawiać sporty, zaprzestać palenia, utrzymywać prawidłowa wagę ciała i unikać soli w pożywieniu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.