Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Tłuszcze (zwane też glicerydami) są mieszaniną estrów wyższych kwasów karboksylowych oraz gliceryny.
Ze względu na występowanie, tłuszcze dzielimy na:
- pochodzenia zwierzęcego: tran, smalec, łój
- pochodzenia roślinnego: oleje roślinne (słonecznikowy, rzepakowy, sojowy)
Ze względu na konsystencję:
- stałe: masło, smalec
- ciekłe: oleje, tran
Tłuszcze stałe posiadają w części węglowodorowej tylko wiązania pojedyncze między atomami węgla, są więc tłuszczami nasyconymi: masło, smalec.
Tłuszcze ciekłe (oleje) posiadają w części węglowodorowej wiązania wielokrotne między atomami węgla, są więc tłuszczami nienasyconymi (olej słonecznikowy, rzepakowy).
Tłuszcze można otrzymać w procesie estryfikacji alkoholu glicerolu (gliceryna) z kwasami tłuszczowymi, np. z kwasem palmitynowym.
Przykład reakcji otrzymywania tłuszczu
Jak widać, glicerol (gliceryna) zawiera 3 grupy hydroksylowe, należy więc w reakcji estryfikacji użyć 3 cząsteczki kwasu palmitynowego, który jest kwasem jednokarboksylowym. Wiemy, że potrzebna jest jedna grupa hydroksylowa, pochodząca od alkoholu, aby „przereagowała” z jedną grupą karboksylową, pochodzącą od kwasu, stąd glicerol, posiadający 3 grupy hydroksylowe, może przereagować z 3 cząsteczkami jednokarboksylowego kwasu palmitynowego. Otrzymany w tej reakcji związek jest estrem - trójpalmitynianem glicerolu.
Tłuszcze w procesie trawienia ulegają rozkładowi - hydrolizie. Zachodzi reakcja:
Powstały w reakcji kwas tłuszczowy, w organizmie żywym ulega rozkładowi (spalaniu) do tlenku węgla IV - CO2 oraz wody. W czasie tej reakcji wydziela się znaczna ilość energii.
Jak odróżnić substancje tłuste od tłuszczów?
Służy do tego tzw. próba akroleinowa.
Tłuszcz ogrzewany rozkłada się i wydziela się akroleina - substancja o ostrym i nieprzyjemnym zapachu. Substancje tłuste ogrzewane nie dają tej reakcji.
Tłuszcze reagują z wodorotlenkami, np. wodorotlenkiem sodu. Proces ten nazywamy zmydlaniem tłuszczów:
np.:
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
