Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
W powietrzu atmosferycznym znajdują się różne zanieczyszczenia pochodzenia naturalnego i antropogenicznego (czyli wytworzone przez człowieka).
Poza niekorzystnym wpływem na organizmy, zanieczyszczenia powodują również bezpośrednie straty gospodarcze, przyspieszając korozję metali, niszczenie budynków i urządzeń, obniżając plony roślin uprawnych czy wywołując choroby ludzi i zwierząt hodowlanych.
W górnej części atmosfery (na wysokości od 15 do 30 km) znajduje się ozono-sfera, czyli warstwa ozonu. Cząsteczka ozonu zbudowana jest z trzech atomów tlenu.
Ozon posiada zdolność pochłaniania promieniowania ultrafioletowego, które przybywa do nas z kosmosu. Przetwarza on to promieniowanie na energię cieplną.
Warstwa ozonowa jest niszczona przez freony, czyli związki organiczne zawierające chlor i fluor, wykorzystywane w lodówkach, a także jako rozpylacze w aerozolach.
Freon pod działaniem promieniowania ultrafioletowego ulega rozpadowi. Uwalnia się wtedy chlor, który atakuje ozon odrywając od niego jeden atom tlenu. Cząsteczka zbudowana z dwóch atomów tlenu nie ma właściwości pochłaniania promieni ultrafioletowych.
Mimo że produkcja freonów jest bardzo ograniczona, to wyprodukowane wcześniej freony zniszczyły w niektórych miejscach warstwę ozonową. Miejsca w warstwie ozonowej, w których nie ma ozonu lub jest go bardzo mało nazywamy dziurami ozonowymi. Przez te dziury promienie ultrafioletowe docierają do powierzchni Ziemi.
Ozon występuje również przy powierzchni Ziemi, ale jest szkodliwy. Reaguje on z innymi związkami tworząc kwasy, jego nadmiar w powietrzu uszkadza układ oddechowy ludzi i zwierząt, a także tkanki roślin.
Wynika z tego, że ozon w zależności od miejsca w atmosferze jest albo zbawienny, albo szkodliwy dla życia naszej planety.
Skutki nadmiernego promieniowania ultrafioletowego
a) dla człowieka
- wzrost zachorowalności na raka skóry
- choroby oczu
- osłabienie odporności organizmu na zakażenia chorobami wirusowymi i pasożytniczymi
- przyspieszenie procesów starzenia się skóry
b) dla przyrody
- niszczenie chlorofilu zamieniającego promieniowanie świetlne na energię chemiczną
- zmiany klimatyczne
- pogorszenie jakości zbóż i roślin uprawnych
Część promieni słonecznych pochłaniana jest przez Ziemię, a część odbija się w postaci promieniowania podczerwonego.
Duża zawartość dwutlenku węgla w powietrzu działa jak szyba w szklarni - wpuszcza promieniowanie słoneczne, ale nie wypuszcza promieniowania odbitego, przez co zatrzymuje ciepło przy Ziemi. To zjawisko nazywamy efektem cieplarnianym i powoduje ono wzrost średniej temperatury. Może to prowadzić do zmian w klimacie, a tym samym do powodzi (topnienie lodowców) i susz (szybsze odparowywanie wody).
Podczas spalania różnych substancji do atmosfery dostają się tlenki pierwiastków, z których zbudowane są te substancje. W czasie opadów atmosferycznych niektóre tlenki znajdujące się w powietrzu reagują z wodą tworząc nowe substancje chemiczne zwane kwasami. Deszcze zawierające te kwasy nazywamy kwaśnymi deszczami.
Szkodliwe działanie kwaśnych opadów:
- zakwaszenie wód i gleb
- niszczenie świata roślin
- szkodliwy wpływ na życie ludzi
- niszczenie materiałów budowlanych
- korozja metali i stopów
We mgle rozpuszczają się dymy i spaliny, które zawierają trujące substancje.
Dym i spaliny zmieszane z mgłą tworzą smog, który jest zjawiskiem charakterystycznym dla dużych miast. Tworzy się on przede wszystkim przez rozpuszczenie we mgle zanieczyszczeń pochodzących ze spalania węgla, ropy naftowej i substancji ropopochodnych, czyli dwutlenku siarki, tlenku węgla i sadzy.
Smog powoduje między innymi podrażnienie dróg oddechowych i oczu, uszkodzenia drzew iglastych, rozkład piaskowców i materiałów gumowych.
- rezygnacja z technologii silnie zanieczyszczających powietrze,
- montowanie na kominach filtrów,
- stosowanie benzyny bezołowiowej,
- odsiarczanie spalanego węgla,
- oszczędzanie energii uzyskiwanej z paliw kopalnych,
- ograniczenie stosowania aerozoli zawierających freony,
- wprowadzenie skutecznych środków administracyjno-prawnych (opłaty, kary),
- wprowadzenie zakazu spalania śmieci,
- sadzenie pasów zieleni jako stref ochronnych.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.