Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Planety mają różną wielkość i w różnym czasie obiegają Słońce. Tylko na Ziemi panują warunki umożliwiające życie organizmom żywym.
Planety krążą wokół Ziemi dzięki siłom:
- grawitacji, czyli przyciągania - działa do środka układu,
- odśrodkowej - bezwładności - działa w kierunku przeciwnym do poprzedniej.
Niektóre gwiazdy naszej galaktyki tworzą charakterystyczne układy, zwane gwiazdozbiorami. Nadano im nazwy związane z mitologią bądź zwierzętami, np. gwiazdozbiór Barana, Oriona, Wielkiej Niedźwiedzicy. Na półkuli północnej dobrze widoczny jest gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy z Wielkim Wozem, który ułatwia odszukanie Gwiazdy Polarnej w Gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy - w Małym Wozie. Dzięki Gwieździe Polarnej możemy wyznaczyć w nocy kierunek północny.
Słońce to kula gazowa zbudowana głównie z wodoru, jest źródłem energii i światła dla innych ciał niebieskich. Oświetla i ogrzewa Ziemię.
Na Słońcu obserwuje się plamy słoneczne powstające w wyniku procesów wewnątrz gwiazdy. Aktywność Słońca jest bardzo duża i zwiększa się mniej więcej co 11 lat. Ma to wpływ na życie organizmów na Ziemi. Promieniowanie słoneczne dochodzi do nas w postaci fal, niektóre z nich są niekorzystne dla zdrowia człowieka. Chronią przed tym promieniowaniem kremy z filtrem.
Kiedy Słońce oświetla Ziemię, mówimy, że jest dzień. Słońce ulega zaćmieniu; zjawisko to polega na tym, że Księżyc rzuca cień na tarczę Słońca. Wynika to z ustawienia w jednej linii Ziemi, Księżyca i Słońca. Zjawisko to występuje bardzo rzadko, częściej można obserwować zaćmienie częściowe lub zaćmienie Księżyca.
Księżyc to naturalny satelita Ziemi, oddalony od niej o 384 000 km. Na Księżycu występuje siła grawidacji, a brak atmosfery powoduje, że docierają do jego powierzchni meteoryty, pozostawiając ogromne kratery. Powierzchnia Księżyca jest urozmaicona: kratery, góry, zagłębienia widoczne na zdjęciach satelitarnych jako ciemne plamy.
Okrąża Ziemię po orbicie, wykonując równocześnie obrót dookoła własnej osi.
Kształt Księżyca obserwowany na niebie zależy od wzajemnego położenia Słońca, Księżyca i Ziemi. Mówimy, że Księżyc jest w pierwszej kwadrze, nowiu, trzeciej kwadrze i w pełni. Zmienia się w cyklu 28-dniowym - tyle trwa jego obieg wokół Ziemi - od pełni do pełni. Księżyc może być niewidoczny z Ziemi, jeżeli znajdzie się w jej cieniu - jest to zaćmienie Księżyca.
Księżyc oddziałuje na Ziemię - obserwujemy to w postaci występujących regularnie co 6 godzin przypływów i odpływów wód morskich. Ruchy te polegają na okresowym podnoszeniu się lub opadaniu poziomu morza, zwłaszcza w zatokach i lejkowatych ujściach rzek. Największe przypływy obserwuje się w Kanadzie i Zatoce Fundy, gdzie woda podnosi się o 15 m.
Ziemia kształtem przypomina kulę. Otoczona jest powłoką ziemską, na którą składa się atmosfera, hydrosfera i litosfera.
Części powłoki ziemskiej
| atmosfera | Powłoka gazowa otaczająca Ziemię składa się z kilku warstw, ta bezpośrednio przylegająca do powierzchni Ziemi to powietrze - mieszanina gazów: 78% azotu, 21% tlenu, 1% inne gazy, m.in. para wodna i dwutlenek węgla; warstwa azotowa jest bardzo cienka, tworzy ją odmiana tlenu - ozon, zatrzymuje dużą część promieniowania słonecznego:
|
| hydrosfera | Zbiorniki wodne to 70% naszej planety; są to zbiorniki wody słonej: morza i oceany, oraz woda słodka: rzeki, jeziora, wody podziemne; w skład wody wchodzi tlen i wodór oraz rozpuszczone w niej różne związki chemiczne. |
| litosfera | Zewnętrzna warstwa kuli ziemskiej - skorupa ziemska, jej grubość to 5 km pod dnem oceanów i ok. 80 km na lądzie, w jej skład wchodzą różne skały. Powierzchnia jest nierówna i popękana. |
4,5 mln lat temu Ziemia była gorącą kulą, która stopniowo ostygła, w jej wnętrzu do dzisiaj znajduje się gorąca magma, która wydobywa się na powierzchnię podczas wybuchów wulkanów w postaci lawy.
Wiadomości na temat budowy Ziemi gromadzą różni specjaliści: geolodzy, geofizycy, sejsmolodzy i inni. Sejsmolodzy zbierają informacje stosując urządzenie zwane sejsmografem.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.