Przyjrzyjmy się, jak zbudowana jest nowela Bolesława Prusa. Najpierw otrzymujemy szczegółową historię i charakterystykę pana Tomasza. Dowiadujemy się, że jest z wykształcenia prawnikiem, bardzo bogatym starym kawalerem, wielkim miłośnikiem sztuki (estetą), człowiekiem dbającym przede wszystkim o swą własną wygodę i przyjemności (egoistą). Nie ożenił się nigdy, bo żadna z panien nie mogła spełnić jego wygórowanych wymagań. Wiemy, że żyje samotnie w luksusowym mieszkaniu, a spokój mecenasa zakłócają tylko katarynki, od czasu do czasu grające na podwórku. Potem zapoznajemy się z sytuacją niewidomej dziewczynki. Dziecko mieszka z matką i „panią” w skromnym lokalu w oficynie kamienicy. Sprowadziło się tam niedawno. Jest niewidome - straciło wzrok po ciężkiej chorobie. Kobiety, zajęte przez cały dzień ciężką pracą (szyciem), nie mają czasu, aby zająć się dziewczynką. Smutna i osowiała całymi dniami rozbiera i ubiera jedyną lalkę lub siedzi w oknie. Pan Tomasz obserwuje ją ze swego gabinetu i bardzo jej współczuje.
Dopiero teraz, po wyczerpującej prezentacji bohaterów, coś zaczyna się dziać w ciasnej przestrzeni podwórka.
Losy mecenasa i losy dziecka splatają się ze sobą, tworząc punkt kulminacyjny noweli: „Pan Tomasz, widząc radość dziewczynki, nie przegania kataryniarza z podwórza, a nawet rzuca mu pieniądze”. Po punkcie kulminacyjnym przychodzi czas na puentę, czyli zaskakujące zakończenie utworu: mecenas każe stróżowi wpuszczać kataryniarzy, a sam przegląda listę lekarzy okulistów. Postanawia, że pomoże dziecku.
I w tym najciekawszym momencie nowela się urywa. Pozostają pytania: czy mecenas naprawdę zainteresował się losem dziewczynki, czy to tylko chwilowy kaprys? Czy dziewczynka odzyska wzrok? A jeżeli nie - czy adwokat zaopiekuje się niewidomą?
Takie „zawieszenie” losów bohaterów, pozostawienie ich bez rozwiązania jest cechą charakterystyczną noweli. Dzięki niemu autor nawiązuje kontakt z czytelnikiem - zmusza go do przeżywania pewnych uczuć (w tym wypadku - niepokoju, współczucia) i do myślenia o problemie, który przedstawił w utworze. Wstrząsa sumieniem czytelnika, a o to mu chodziło.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.