Test szczypiec. Naukowcy odkryli dziwną zależność w obszarach mózgu

Badania neuronaukowe przeprowadzone przez badaczy z Inserm, CNRS, Université Claude Bernard Lyon 1, Université Lumière Lyon 2 i Karolinska Institutet w Szwecji dowiodły, że istnieje związek między biegłością w używaniu narzędzi mechanicznych a zdolnością do poprawnego konstruowania zdań. Zależność tę odkryli już w 2019 roku naukowcy Claudio Brozzoli i Alice C. Roy, jednak kolejne badania w tym obszarze miały dowieść, że posługiwanie się narzędziami i tworzenie zdań aktywuje te same części mózgu. Wyniki udowadniających to eksperymentów opublikowano ostatnio w czasopiśmie Science.  

Dwie sprawności — jeden obszar mózgu 

Do udziału w eksperymencie zaproszono 244 osoby. W jego pierwszym etapie użyto technik neuroobrazowania (np. fMRI), dzięki którym można monitorować, które rejony mózgu są aktywne w czasie konkretnych procesów. Uczestnicy eksperymentu mieli wykonywać różne czynności, a badacze obserwowali, które z części ich mózgu są w tym czasie aktywne. Okazało się, że w trakcie treningu motorycznego z użyciem narzędzi mechanicznych oraz przy ćwiczeniach składniowych, aktywowały się te same obszary mózgowe (jądra podstawne) i to z podobnym natężeniem. To odkrycie zachęciło naukowców do dalszych badań. 

Test szczypiec 

Na kolejnym etapie badań sprawdzano, czy trenowanie jednej umiejętności, pozwala polepszyć drugą. Zadaniem kolejnej grupy badanych było wykonanie ćwiczeń składniowych przed i po 30-minutowym treningu motorycznym z użyciem szczypiec. Okazało się, że po półgodzinnym używaniu narzędzi, uczestnicy badania lepiej radzili sobie z trudniejszymi zadaniami składniowymi niż przed nim.  

Wyniki tego badania porównywano z wynikami trzech grup kontrolnych. Pierwsza między ćwiczeniami składniowymi nie robiła żadnego treningu motorycznego, a oglądała film o dzikich zwierzętach, natomiast dwie kolejne wykonywały trening gołymi rękami. U żadnej z trzech grup nie zauważono znaczącej poprawy w rozwiązywaniu zadań składniowych. Dowiedziono więc, że używanie narzędzi mechanicznych poprawia umiejętność prawidłowego budowania zdań.  

Naukowców nurtowało również, czy działa to także w drugą stronę. Wykonali więc odwrotny eksperyment — trening z użyciem szczypiec uczestnicy robili przed i po ćwiczeniach składniowych. Tym razem również okazało się, że rozwiązywanie zadań językowych usprawniło umiejętności związane z operowaniem narzędziami. 

Zastosowanie odkrycia 

Przeprowadzane już dużo wcześniej badania dotyczące ewolucji mózgu wykazały, że związane z umiejętnościami językowymi obszary mózgu zwiększyły się u naszych przodków podczas rewolucji przemysłowej, gdy używanie narzędzi stało się powszechniejsze. Wiedza ta w połączeniu z najnowszym odkryciem może mieć kliniczne zastosowanie w rehabilitacji osób z zaburzeniami językowymi. 

Joanna Cwynar