Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Ostatnia przedstawicielka szlacheckiego rodu Lanckorońskich z Brzezia. Urodzona w 1898 r. jako córka Karola hr. Lanckorońskiego i Małgorzaty z domu Lichnovsky. O atmosferze panującej w domu Karoliny zadecydowały pasje i zainteresowania Karola Lanckorońskiego. Był to miłośnik sztuki i jej wielki mecenas. Córka przejęła te zainteresowania, a kiedy w wieku 12 lat znalazła się we Włoszech, „od pierwszego wejrzenia zakochała się” w Michale Aniele, ujrzawszy jego posąg pt. Dawid. Kupiła nawet jego reprodukcję i nie rozstawała się z nią. W 1917 r. Karla (bo takiej wersji imienia używała) rozpoczęła studiowanie historii sztuki w Wiedniu, tu uzyskała doktorat na podstawie rozprawy o Sądzie Ostatecznym Michała Anioła. W 1935 r. habilitowała się na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, a następnie prowadziła tu wykłady z historii sztuki nowożytnej.
II wojna światowa zastała Lanckorońską we Lwowie. W 1940 r. wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej. Ze Lwowa wyjechała do Krakowa, gdzie działała w Radzie Głównej Opiekuńczej, aktywnie organizując pomoc dla więźniów z terenów Generalnego Gubernatorstwa. Była to działalność legalna, ale już wkrótce dla więźniów politycznych zorganizowano dodatkową pomoc konspiracyjną. 12 V 1942 r. została aresztowana i przebywała w więzieniu najpierw w Stanisławowie, potem we Lwowie, Berlinie, w końcu została wywieziona do obozu koncentracyjnego w RavensbrÜck. Opuściła obóz w kwietniu 1945 r., dzięki interwencji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża oraz osobistości Włoch i Szwajcarii.
Do Polski, wobec panowania tu władzy komunistycznej, nie wróciła już nigdy. Wstąpiła do II Korpusu Polskiego we Włoszech i pomagała polskim żołnierzom w zdobywaniu wykształcenia. Od 1951 r. była profesorem Polskiego Instytutu na Obczyźnie w Londynie. W 1945 r. wraz z księdzem Walerianem Meysztowiczem utworzyła w Rzymie Polski Instytut Historyczny, propagujący wiedzę o Polsce, jej kulturze i historii. Lanckorońska poświęciła się pracy na rzecz nauki i kultury polskiej, rezygnując z pracy naukowej dotyczącej historii sztuki. To wyrzeczenie traktowała jako swój obowiązek wobec Ojczyzny. W 1967 utworzyła wraz z bratem, Antonim, Fundację Lanckorońskich z Brzezia, która wspierała działania polskich uczonych w kraju oraz fundowała stypendia dla polskich naukowców prowadzących prace za granicą.
W 1994 r. Karla Lanckorońska, jako ostatnia z rodu, ofiarowała wolnej i niepodległej Polsce bezcenne kolekcje dzieł sztuki, pochodzące ze zbiorów rodzinnych, które można podziwiać m.in. na Wawelu i w Zamku Królewskim w Warszawie. Była członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskiej Akademii Umiejętności, odznaczona Krzyżem Kombatantów Polskich, Wielkim Krzyżem Orderu Polonia Restituta, Medalem Cracoviae Merenti. Zmarła w 2002 r., w wieku 104 lat.
Odbierając Medal Cracoviae Merenti, Karolina Lanckorońska powiedziała: „Znam dwa słowa: służba i zasługa. Zasług nie mam. Służyć się starałam”. O tym, jak ważną dla Polaków była postacią, świadczy fakt, że większość z nich, przybywając do Rzymu, chciała spotkać dwie osobistości: papieża Jana Pawła II i Karolinę Lanckorońską.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.