Podziały komórek
Podział komórki związany jest zawsze z podziałem jądra komórkowego. W jądrze znajdują się chromosomy z umieszczonymi w nich genami. W zależności od sposobu rozdzielania chromosomów wyróżniamy dwa sposoby podziału jądra komórkowego: mitoza i mejoza.
Mitoza - przebieg i znaczenie
Mitoza jest podziałem komórki w wyniku którego, z komórki macierzystej powstają dwie identyczne komórki potomne, mające taką samą liczbę chromosomów, jak jądro komórki macierzystej. Prowadzi to do przyrostu masy ciała organizmu i jego wzrostu.
W cyklu mitotycznym wyróżniamy kilka faz:
- profaza - chromosomy w jądrze komórkowym wyodrębniają się i każdy dzieli się na połowy zwane chromatydami. Stopniowo zanika błona jądrowa.
- metafaza - chromosomy podzielone każdy na dwie chromatydy ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki. Tworzą się włókna wrzeciona kariokinetycznego jednym końcem przyczepiające się do centromerów chromosomów, a drugim skupiają na biegunie komórki.
- anafaza - połówki chromosomów rozdzielają się i przemieszczą w kierunku biegunów komórki. W centrum komórki tworzy się wrzeciono cytokinetyczne odgrywające rolę przy podziale cytoplazmy.
- telofaza - połówki chromosomów osiągają bieguny komórki, tworzą się nowe jądra komórkowe. Kończy się proces cytokinezy.
Na podziały mitotyczne komórek złożyły się procesy:
- kariokinezy, czyli podziału jądra, komórki potomne uzyskują pełny zestaw chromosomów.
- cytokinezy, czyli podziału cytoplazmy i tworzenia się błony cytoplazmatycznej oddzielającej komórki potomne.
Mejoza - przebieg i znaczenie
Jest to przede wszystkim podział jądra komórkowego czyli kariokineza, podczas którego następuje redukcja liczby chromosomów.
W trakcie mejozy z komórki diploidalnej (2n) powstają komórki potomne o haploidalnej (1n) czyli pojedynczej liczbie chromosomów. Podział mejotyczny zachodzi w macierzystych komórkach zarodników oraz w trakcie tworzenia gamet czyli komórek płciowych.
Podczas mejozy następuje rekombinacja i segregacja materiału genetycznego w wyniku czego uzyskujemy zmienność informacji genetycznej.
Mejoza przebiega w dwóch etapach:
- pierwszy etap to podział mejotyczny, zwany redukcyjnym, w wyniku którego w komórce o diploidalnej ilości chromosomów (2n) tworzą się dwa jądra potomne o zredukowanej czyli haploidalnej ilości chromosomów (1n)
- drugi etap to podział mejotyczny o przebiegu podobnym do mitozy w wyniku którego powstają cztery komórki o haploidalnym zestawie chromosomów.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.