Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Zapamiętaj!
Przy opisie przebiegu krzyżówek genetycznych używa się następujących symboli i pojęć:
- P - pokolenie rodzicielskie (rodzice)
- F1 - pierwsze pokolenie potomne
- F2 - drugie pokolenie
- duża litera alfabetu oznacza allele dominujące czyli ujawniające się w pierwszym pokoleniu np.: A, B, D
- mała litera alfabetu oznacza allele recesywne czyli nie ujawniające się w pierwszym pokoleniu np. a, b, d
- homozygota posiada w chromosomach homologicznych dwa identyczne allele w parze warunkującej tę cechę np.: AA lub aa
- heterozygota posiada w chromosomach homologicznych dwa różne allele w parze warunkującej tę cechę np.: Aa
- ♀ osobnik płci żeńskiej, produkujący komórki jajowe
- ♂ osobnik płci męskiej produkujący plemniki
Grzegorz Mendel, czeski zakonnik i przyrodnik, zapoczątkował badania nad dziedziczeniem cech. Zajmował się mechanizmami dziedziczenia np.: barwy kwiatów, kształtu nasion u grochu. Krzyżował ze sobą groch o kwiatach czerwonych z grochem o kwiatach białych.
W tym przykładzie gen warunkujący czerwony kolor kwiatów oznaczymy dużą literą A, a gen warunkujący białą barwę kwiatów - małą literą a.
Aby zobrazować jak przebiega dziedziczenie barwy kwiatów u potomstwa, należy zapisać krzyżówkę genetyczną.
W pierwszym pokoleniu otrzymano rośliny o genotypie Aa, czyli heterozygoty z czerwoną barwą kwiatów. Taki mieszaniec posiada jednocześnie gen A na barwę czerwoną i gen a na białą. W tym wypadku gen A, decydujący o czerwonej barwie, jest genem dominującym w stosunku do genu a, który jest recesywny, czyli ustępujący.
Osobniki AA i Aa są genetycznie różne, czyli mają różne genotypy. Jednak pod względem barwy kwiatów, czyli wyglądu zewnętrznego są jednakowe, a to za sprawą dominowania genu A. Ponieważ rośliny mają taki sam wygląd zewnętrzny, mówimy, że mają ten sam fenotyp.
Zapamiętaj!
Fenotyp jest to wygląd osobnika, czyli zespół wszystkich jego cech związanych z wyglądem.
Jak wynika z obserwacji dziedziczenia cech u grochu osobniki o tym samym fenotypie (wyglądzie) mogą mieć inny genotyp. Wynika z tego, że czerwony kolor kwiatów był cechą dominującą. Jakie kwiaty pojawią się w następnym pokoleniu jeżeli zostaną skrzyżowane rośliny z pokolenia F1 czyli heterozygoty o genotypie Aa i kwiatach czerwonych?
Na tym etapie krzyżowania roślin o wzorze genowym Aa będziemy mieli dwa rodzaje gamet, tzn. połowę osobników z genem A i połowę z genem a. Przy otrzymaniu mieszańców w drugim pokoleniu, czyli F2, powstaną osobniki o genach AA, Aa, Aa, aa. Osobniki o genach AA, Aa, Aa będą miały kwiaty czerwone (dominowanie genu A), natomiast osobnik o genach aa będzie miał kwiaty białe.
Na podstawie tego doświadczenia Mendel sformułował prawo czystości gamet, czyli inaczej:
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.