Męski układ rozrodczy:
Funkcje męskich narządów płciowych
Narząd | Charakterystyka |
---|---|
wewnętrzne narządy płciowe | |
jądra | Pełnią podwójną funkcję:
|
najądrza | Przylegają do jąder od góry, zachodzi w nich proces dojrzewania plemników (spermiogeneza) oraz ich magazynowanie. |
nasieniowody | Przewody, którymi wyprowadzane są dojrzałe plemniki, rozpoczynają się w najądrzu, a kończą rozszerzeniem - bańką nasieniowodu, która z kolei przechodzi w przewód wytryskowy uchodzący do cewki moczowej. |
cewka moczowa | Ostatni odcinek dróg płciowych, wspólny dla układu moczowego i rozrodczego, znajduje się wewnątrz prącia. |
gruczoł krokowy (prostata) | Produkuje wydzielinę, której rolą jest zapewnienie plemnikom odpowiedniego środowiska. |
pęcherzyki nasienne | Wydzielają m.in. węglowodany będące źródłem energii dla plemników. |
zewnętrzne narządy płciowe | |
prącie(penis, członek) | Jest narządem kopulacyjnym. Zakończone jest żołędzia prącia, w której znajduje się otwór będący ujściem cewki moczowej. Wewnątrz znajdują się ciała jamiste - jest to układ zatok, które w chwili podniecenia seksualnego wypełniają się krwią, powodując erekcję (wzwód). Z zewnątrz prącie pokryte jest skórą, która nad żołędzią tworzy podwójny fałd nazywany napletkiem. |
moszna | Jest to rodzaj worka znajdującego się u podstawy prącia, wewnątrz którego znajdują się jądra. Moszna zapewnia odpowiednią temperaturę do rozwoju plemników (36°C). Jądra powstają w jamie brzusznej i schodzą do moszny w okresie życia płodowego, wyjątkowo niedługo po urodzeniu. Niezstąpienie jąder do worka mosznowego (wnętrostwo) wymaga podjęcia odpowiedniego leczenia, gdyż prowadzi do niepłodności (w jamie brzusznej jest zbyt wysoka temperatura do powstawania plemników). |
Proces powstawania plemników nazywany jest spermatogenezą.
Spermatogeneza zachodzi wewnątrz jąder w kanalikach nasiennych. Przy ich wewnętrznej ścianie znajdują się komórki, które są komórkami macierzystymi plemników (tzw. spermatogonia). W wyniku różnych przemian oraz podziału mejotycznego powstają kolejno spermatocyty I rzędu, spermatocyty II rzędu i na końcu spermatydy. Spermatydy są niedojrzałą postacią plemników i nie mają zdolności ruchu. Z jednej komórki macierzystej powstają cztery spermatydy.
Spermatydy są transportowane wzdłuż kanalików nasiennych do przewodów znajdujących się w najądrzach. Po drodze przechodzą szereg przemian, np. pozbywają się cytoplazmy i wykształcają wić. Efektem jest powstanie w pełni dojrzałych plemników. Przemiany te zaczynają się już w jądrze, ale główna ich część zachodzi w obrębie najądrza.
Proces przekształcania spermatyd w plemniki nazywany jest dojrzewaniem plemników lub spermiogenezą.
Budowa plemnika
Dojrzały plemnik składa się z:
- główki, w której znajduje się jądro komórkowe. Na szczycie główki znajduje się akrosom zawierający enzymy umożliwiające plemnikowi wniknięcie do komórki jajowej.
- witki umożliwiającej ruch. U nasady witki znajduje się wstawka, w której obecne są liczne mitochondria.
Produkcja plemników rozpoczyna się w okresie pokwitania (13-16 lat) i może trwać do późnej starości. Powstawanie plemników regulowane jest przez testosteron- męski hormon płciowy. U młodych mężczyzn ilość plemników jest duża, później obniża się wraz z wiekiem.
Powstałe plemniki magazynowane są w najądrzu. Podczas stosunku płciowego wędrują przez nasieniowód, łączą się z wydzieliną gruczołów pomocniczych i w chwili ejakulacji (wytrysku) opuszczają organizm przez cewkę moczową.
Wydzielina gruczołów pomocniczych wraz ze znajdującymi się w niej plemnikami nazywana jest spermą albo nasieniem.
Plemniki mogą być magazynowane w najądrzu do kilku tygodni. Po tym czasie są przez organizm resorbowane. U młodych ludzi, w okresie pokwitania, gdy mechanizmy regulacyjne nie są dostatecznie rozwinięte, plemniki opuszczają organizm w drodze polucji. Polucje (zmazy nocne) to fizjologiczne zjawisko polegające na mimowolnych wytryskach nasienia podczas snu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.