Najprostszymi i najstarszymi roślinami są glony ściśle związane ze środowiskiem wodnym. Ciało glonów, zwane plechą, wykazuje różne stopnie rozwoju. Najprostsze w swojej budowie są glony jednokomórkowe, np.: chlorella, okrzemki. Następny stopień organizacji budowy to glony kolonijne, np. skrętnica. Najwyższy stopień rozwoju wykazują glony wielokomórkowe, np. morszczyn, sałata morska, krasnorosty, u których komórki tworzące ciało łączą się w zespoły i wykonują określone czynności, np. przytwierdzanie do podłoża, przewodzenie wody. Glony te posiadają także różne odmiany barwników asymilacyjnych, dlatego mogą żyć na różnych głębokościach, gdzie występuje różne oświetlenie.
Ewolucja plechowców
| Grupa roślin | Organizacja rozwoju |
|---|---|
| Glony: | Wszystkie glony występują w wodzie lub środowisku wilgotnym. |
| jednokomórkowe | Zbudowane z pojedynczych komórek, np.: pierwotek. Niektóre komórki, np.: u okrzemki, mogą się łączyć, tworząc kolonię. |
| kolonijne | Komórki tworzą nitkowatą kolonię złożoną z pojedynczych jednakowych komórek, np.: skrętnica. Komórki mogą żyć samodzielnie, dając początek nowym koloniom, w procesie rozmnażania przez podział komórek. |
| wielokomórkowe | Ciało zbudowane z wielu komórek, np.: morszczyn, podzielone na części, np.: część przytwierdzającą roślinę do podłoża, część liściokształtną. W budowie wewnętrznej komórki łączą się w zespoły i pełnią różne funkcje, np.: przewodzą wodę, asymilują. |
Ewolucyjny rozwój organowców, czyli roślin posiadających wykształcone organy takie jak: korzeń, łodyga, liście.
| Grupa roślin | Organizacja rozwoju |
|---|---|
| Mszaki | Wykazują jeszcze wiele cech roślin wodnych, np.: pobieranie wody całą powierzchnią listków, przenoszenie komórek rozrodczych przez wodę. Pojawiają się u nich również cechy charakterystyczne dla roślin lądowych, np.: tkanka wzmacniająca usztywniająca łodyżkę, rozsiewanie zarodników, gdy jest sucho. |
| Paprotniki | Wykształciły tkanki, szczególnie okrywającą i przewodzącą. Dominuje pokolenie bezpłciowe, czyli sporofit, natomiast gametofit po zapłodnieniu zamiera. |
| Nagozalążkowe | Posiadają bardzo dobrze rozwinięte korzenie, służące do pobierania wody z gleby. W łodydze występuje dużo elementów tkanki wzmacniającej. Sprawnie działają aparaty szparkowe regulujące parowanie wody z roślin. Wytwarzają nasiona ułatwiające rozprzestrzenianie się roślin oraz przetrwanie w niekorzystnych warunkach. |
| Okrytonasienne | Występują u nich kwiaty o różnym sposobie zapylenia, np.: przez wiatr, owady, ptaki. Tkanka spichrzowa umożliwia magazynowanie składników pokarmowych. Mają zdolność zatrzymywania wody, np.: kaktusy. Zredukowany gametofit składa się z kilku komórek i jest odżywiany przez sporofit. |
Opanowanie przez rośliny środowiska lądowego wymagało wytworzenia wielu przystosowań. Przystosowania te powstały w wyniku stopniowej ewolucji i dotyczyły budowy:
a) zewnętrznej: wytworzenie korzeni, łodyg, liści;
b) wewnętrznej: powstanie tkanek: okrywającej, przewodzącej, wzmacniającej;
c) sposobie rozmnażania: wytworzenie odpornych na wysychanie zarodników, następnie uniezależnienie się rozmnażania płciowego od wody oraz wytworzenie nasion umożliwiających lepsze rozprzestrzenianie się organizmów.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.