PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ NATURALNA - samorzutny rozpad jąder atomowych prowadzący do powstania atomów lżejszych pierwiastków, któremu towarzyszy emisja cząstek α i β oraz promieniowania γ.
Cząstki β - strumień elektronów wysyłanych przez jądra atomowe pierwiastków promieniotwórczych podczas przemiany jądrowej typu β-.
Promieniowanie γ - promieniowanie elektromagnetyczne o bardzo dużej energii.
Reguła przesunięć Soddy’ego-Fajansa:
- W czasie przemiany α następuje zmniejszenie liczby masowej izotopu o 4 a liczby atomowej o 2, pierwiastek przesuwa się w Układzie Okresowym o 2 miejsca w lewo, np.
- w czasie przemiany β- liczba atomowa izotopu wzrasta o 1, a liczba masowa nie ulega zmianie, pierwiastek przesuwa się o jedno miejsce w układzie okresowym w prawo, np.
Szereg promieniotwórczy - ciąg przemian promieniotwórczych, którym ulega produkt przemiany promieniotwórczej aż do momentu powstania trwałego izotopu, zwykle ołowiu lub bizmutu (ok. 10-14 reakcji).
Emisja promieniowania elektromagnetycznego γ - polega na wysyłaniu przez jądro dodatkowej energii, celem przejścia ze stanu wzbudzonego do stanu podstawowego.
Okres połowicznego rozpadu izotopu promieniotwórczego (okres półtrwania) - czas, po którym połowa pierwiastka ulega rozpadowi, równocześnie zmniejsza się o połowę ilość wysyłanego promieniowania.
Im krótszy jest okres połowicznego rozpadu, tym szybszy jest rozpad izotopu (izotop jest mniej trwały, ma większą aktywność), np.:
Wiedząc, że okres połowicznego rozpadu izotopu bizmutu-210 wynosi 5 dni, oblicz, jaka ilość izotopu pozostanie z początkowej próbki o masie 1 grama po upływie 15 dni. (Uwaga: przedstawione poniżej metody są poprawne tylko w przypadku, gdy czas, który upłynął, jest całkowitą wielokrotnością czasu połowicznego rozpadu.)
Rozwiązanie:
Z 1 g Bi-210 po 5 dniach zostanie 0,5 g próbki, po kolejnych pięciu - 0,25 g, a po dalszych pięciu (w sumie 15) zostanie 0,125 g.
Odpowiedź:
Z próbki Bi-210 o masie 1 g po 15 dniach zostanie 0,125 g izotopu.
Omówienie:
Okres połowicznego rozpadu dla Bi-210 wynosi 5 dni, czyli po pięciu dniach z próbki o masie 1 g zostanie połowa, a więc 0,5 g. Po kolejnych pięciu dniach zostanie połowa z 0,5 g, a więc 0,25 g i kiedy minie kolejnych 5 dni (w sumie 15) zostanie połowa z 0,25 g tj. 0,125 g izotopu.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.