Jednym z pierwszych rozporządzeń Rady Komisarzy Ludowych po objęciu władzy przez bolszewików w Rosji były dekrety o nacjonalizacji przemysłu, transportu i handlu. Aby rozwiązać problemy gospodarcze kraju, wprowadzono komunizm wojenny.
Zapamiętaj!
Komunizm - totalitarna forma rządów. W kraju panuje dyktatura sekretarza partii komunistycznej i podporządkowanej mu elity władzy (kierownictwa partii komunistycznej i służby bezpieczeństwa). W terenie władzę sprawują lokalni sekretarze partii podporządkowani Komitetowi Centralnemu. Gospodarka jest planowa i kierowana centralnie. Wszystkie dziedziny życia są objęte planami, kierowane, kontrolowane przez władzę.
Nacjonalizacja - likwidacja prywatnej własności środków produkcji i przejęcie ich na własność przez państwo.
Większość zakładów zmilitaryzowano. Produkcja była zabierana z fabryki bez jakiejkolwiek zapłaty, co doprowadziło do zaniku handlu. Na wieś ruszyły oddziały siłą zabierając chłopom żywność. Komunizm wojenny przyczynił się do zaostrzenia sytuacji wewnętrznej w Rosji. Pojawiły się więc pomysły, aby przejść bezpośrednio od komunizmu wojennego do komunizmu.
W latach 1920-1921 Rada Komisarzy Ludowych wydała dekrety, które doprowadziły do całkowitej dewastacji gospodarki. W wyniku tej sytuacji X Zjazd partii bolszewickiej w 1921 roku postanowił odejść od komunizmu wojennego i podjęto uchwałę określającą podstawy Nowej Polityki Ekonomicznej - NEP, w wyniku której:
- we wsiach wprowadzono podatek żywnościowy (wysokość podatku określano co rok),
- nadwyżkę żywności chłopi mogli sprzedawać na wolnym rynku,
- zlikwidowano system kartkowy,
- rozwinięto sieć handlową (powstawały małe prywatne sklepy spożywcze),
- zezwolono na działalność małych przedsiębiorstw kapitalistycznych.
NEP bardzo szybko przyniósł pozytywne zmiany: wzrosła produkcja, poprawiło się zaopatrzenie.
W grudniu 1922 roku I Zjazd Rad przyjął deklarację o utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (w jego skład weszły republiki: Rosyjska, Ukraińska, Białoruska i Zakaukaska). Jedyną (po likwidacji przeciwników politycznych) rządzącą partią została Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików), a jej ideologii podporządkowane zostały wszystkie dziedziny życia.
Stalin, który od kwietnia 1922 roku był I sekretarzem partii bolszewickiej, wobec długotrwałej choroby Lenina zaczął różnymi środkami zdobywać coraz większą władzę w partii i w państwie. Po śmierci Lenina (1924 r.) rozpoczęła się ostra walka o władzę.
Stalin odszedł od leninowskiej Nowej Ekonomicznej Polityki uznając, że spełniła już swoje zadanie, i przystąpił do szybkiej kolektywizacji wsi. Zaczął realizować idee umocnienia potęgi państwa radzieckiego. Uważał, że zagrożenie zewnętrzne państwa wymaga wielkiej centralizacji władzy i żelaznej dyscypliny.
Czy wiesz, że...
W tej sytuacji rola Stalina ogromnie wzrosła, a ocena jego osoby zaczęła przybierać formy kultu. Jemu zaczęto przypisywać wszystkie sukcesy w budowie socjalizmu, uznawano nieomylność jego decyzji w sprawach gospodarki państwowej, metod rządzenia, a nawet nauki. Uznany za ojca, wodza i nauczyciela narodu, bezwzględnie walczył z najmniejszymi przejawami sprzeciwu, tworząc państwo policyjne z obozami koncentracyjnymi. Wiele milionów ludzi skazano na pobyt w obozach, tzw. łagrach.
W połowie lat trzydziestych Stalin sformułował teorię, według której wraz z umacnianiem się komunizmu wzrasta walka klasowa i w związku z tym należy zaostrzyć represje w stosunku do „wrogów ludu”. W wyniku tej teorii aparat bezpieczeństwa stał się głównym ośrodkiem władzy w państwie. Stalin kazał zlikwidować wszystkich, którzy w przyszłości mogliby stanowić jakiekolwiek zagrożenie. W latach 1937-1938 przeprowadził wielką czystkę (aresztowano ok. 7 mln osób, 2 mln poniosło śmierć). Bez sądów zapadały wyroki. Zsyłano ludzi do łagrów.
Rola Stalina ogromnie wzrastała. Po zlikwidowaniu tzw. odchylenia (opozycji) w partii bolszewickiej stał się faktycznym i w zasadzie jedynym przywódcą partii i państwa radzieckiego. Odgrywał też czołową rolę w międzynarodowym ruchu robotniczym; był jednym z założycieli i przywódców Międzynarodówki Komunistycznej.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.