Wynalazek to stworzenie czegoś, co do tego czasu nie istniało, np. żarówka; odkrycie to uzyskanie wiedzy o czymś, co istnieje, ale dotychczas nie było znane. Dzięki wynalazkom i odkryciom człowiek stwarza sobie lepsze warunki życia i coraz więcej wie o otaczającym go świecie.
Najdawniejszym odkryciem, datowanym na około milion sześćset tysięcy lat temu, jest ogień. Ludzie pierwotni znali go dobrze i bali się go. Pojawiał się od błyskawic i zapalał lasy. Często powodował śmierć ludzi i zwierząt. Wiele czasu upłynęło zanim człowiek zrozumiał, że pocierając dwa kawałki drewna, jeden twardy, a drugi miękki może spowodować zapalenie się powstałych przy tarciu trocin. To odkrycie umożliwiło stałe korzystanie z ognia. Ognisko dawało ciepło, światło i można było na nim upiec mięso.
Jednym z najważniejszych wynalazków w dziejach jest koło. Pojawiło się 3500 lat przed naszą erą. Wykorzystano je w prymitywnych wozach. Później zaczęto je stosować w prostych urządzeniach, żarnach (urządzeniach przeznaczonych do mielenia ziarna na mąkę) do pompowania wody.
Chińskim wynalazkiem jest papier. Dokonał go jeden z urzędników cesarza około 100 r. n.e. Nowy materiał piśmienny powstawał z surowców uważanych za najmniej wartościowe: kory drzew, włókien roślin, konopi, starych gałganów. Wszystkie te składniki były gotowane na jednolitą masę, po odsączeniu wody powstawał tzw. papier czerpany.
W Europie papieru zaczęto używać tysiąc lat później. W XV w. wynaleziono druk (przedtem książki przepisywano ręcznie).
Zegary znano już w starożytności, ale nie wyglądały one tak jak teraz. Początkowo do określenia czasu wykorzystywano słońce i cienie rzucane przez różne przedmioty. Były to tzw. zegary słoneczne. Upływający czas odmierzano też za pomocą zegarów wodnych, nazywanych klepsydrami (używano też klepsydr piaskowych). W XV wieku pojawiły się zegary mechaniczne, w których wykorzystywano siłę nakręconej sprężyny. Takie zegary instalowano na wieżach ratuszowych i kościelnych. Od 1600 roku zaczęto wytwarzać zegarki kieszonkowe, można je uznać za przodków dzisiejszych zegarków ręcznych. Dziś używa się głównie nie wymagających nakręcania zegarków elektronicznych.
Wiek XIX przyniósł bardzo wiele odkryć i wynalazków. Zapoczątkowało je skonstruowanie maszyny parowej przez Jamesa Watta. Później silnik parowy zaczęto wykorzystywać w różnego rodzaju urządzeniach (w kolejnictwie, do napędu statków).
Wiek XX to rozwój radia, kina i telewizji. Wynaleziono komputer, który znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach życia. W tym wieku człowiek dokonał również podboju kosmosu.
Najważniejsze wynalazki i odkrycia XIX i XX wieku
Wynalazek lub odkrycie | Wynalazca - odkrywca | Data |
---|---|---|
lampa naftowa | Ignacy Łukasiewicz | 1853 |
silnik spalinowy | Nicolaus Otto | 1875 |
telefon | Graham Bell | 1876 |
żarówka | Thomas Edison | 1879 |
radio | Guglielmo Marconi | 1894 |
szczepionka przeciwko wściekliźnie | Ludwik Pasteur | 1885 |
promienie X | Wilhelm Roentgen | 1895 |
aparat do wyświetlania filmów — kinematograf | Auguste i Louis Lumiere | 1895 |
pierwiastki polon i rad | Maria Skłodowska-Curie i Piotr Curie | 1903, 1911 |
pierwszy lot samolotu | Orville i Wilbur Wright | 1903 |
pierwszy antybiotyk — penicylina | Aleksander Fleming | 1928 |
pierwszy komputer | John Mauchly i John Presper Eckert | 1944 |
pierwszy przeszczep serca | Christian Barnard | 1967 |
człowiek na Księżycu | Neil Armstrong, Edwin Aldrin | 1969 |
telefon komórkowy | Firma „Motorola” | 1984 |
Zapamiętaj!
Epoki prehistoryczne: epoka kamienia, brązu, żelaza.
Pojęcie cywilizacji: cywilizacja to stopień rozwoju społeczeństwa i jego kultury materialnej w danym okresie historycznym.
Wynalazek a odkrycie: wynalazek to stworzenie czegoś, co do tego czasu nie istniało, np. żarówka; odkrycie to uzyskanie wiedzy o czymś, co istnieje, ale dotychczas nie było znane.
Najważniejsze odkrycia i wynalazki w dziejach ludzkości:
odkrycie | wynalazek |
---|---|
ogień, nowe lądy, szczepionki, antybiotyki | koło, papier, druk, zegar |
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.