Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Wielka Emigracja polityczna po powstaniu listopadowym

Wielka Emigracja polityczna po powstaniu listopadowym

Uczestnicy powstania - politycy, a przede wszystkim wyższa kadra dowódcza - dobrowolnie opuścili ziemie polskie, dając tym samym wyraz protestu, sygnał, że nie kapitulują i mają nadzieję na dalszą walkę. Natychmiast rozpoczęły się dyskusje nad przyczynami klęski oraz przyszłością narodu. W wyniku ciągłych polemik, sporów, ukształtowały się ugrupowania i nowe programy polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturalne.

Wachlarz orientacji politycznych i społecznych najważniejszych ugrupowań emigracyjnych, ukształtowanych w latach 30. XIX wieku przedstawiono w tabelce:

NAZWA - PRZYWÓDCY
data założenia
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE
Centrum
XII 1831, Paryż – Komitet Narodowy Polski J. Lelewel wydalony z Francji, w Brukseli – tajna Zemsta Ludu (XII 1832) J. Lelewel, Józef Zaliwski. W końcu lat 30. Lelewel i Młoda Polska zawieszają swoją aktywną działalność polityczną.
XI 1837, Francja – Zjednoczenie Emigracji Polskiej – dawni działacze leleweliści, jak i działacze prawicy i lewicy. Istniała do 1846 r.
  • Cel – odbudowa Polski jako republiki; powstanie w trzech zaborach pod kierownictwem szlachty i inteligencji, walka o nie- podległość ludu polskiego; ogólnikowe reformy społeczne – zniesienie pańszczyzny. Wspólna walka Polaków i innych ludów o wolność – hasło walki „o naszą i waszą wolność” – w ramach Młodej Europy także Młoda Polska (1834/35) i kontakty z G. Mazzinim i Garibaldim. Emisariusze przybywali na ziemie polskie, podejmowali nieudane próby powstania, brali też udział w nieudanych powstaniach we Francji, Niemczech i Włoszech.
  • Cel – wybuch powstania i odbudowa Polski w granicach przedrozbiorowych, jako republiki demokratycznej. Chłopi uwłaszczeni przy zachowaniu majątków szlachty, z jej kierowniczą pozycją. Ograniczony wpływ na kraj, co na emigracji doprowadziło do kolejnych podziałów.
LEWICA
17 III 1832 r. secesja części działaczy z Komitetu Narodowego Polskiego – powołanie i akt założycielski Towarzystwa Demokratycznego Polskiego – T. Krępowiecki, W. Gurowski, W. P. Lużański, W. Heltmann i inni. Członkowie zgrupowani w sekcjach, kontakt listowny z Centralizacją – władzą zwierzchnią ugrupowania. Demokrata polski – organ prasowy. Istniała do 1862 r. Duży wpływ na ziemie polskie, zwłaszcza w latach 30.i 40. W drugiej połowie wieku na emigracji nawiązywanie do tradycji TDP.
- 30 X 1835 r. Anglia, Gromady Ludu Polskiego –secesja części działaczy sekcji TDP w Portsmouth i St. Helier – Gromada Grudziądz (Grudziąż) i Humań. Oderwanie się z TDP sekcji grupującej działaczy pochodzenia plebejskiego przybyłych na emigrację w 1834 r. Liczyły ok. 150 członków. Ideolodzy: Zenon Świętosławski Ustawy Kościoła powszechnego i Stanisław Worcell O własności. W 1846 r. zawieszenie działalności.
  • Mały Manifest – szlachta jest winna wszelkiemu złu, ona zgubiła Polskę – zerwać z tradycją szlachecką; przeprowadzenie radykalnej rewolucji społecznej w powiązaniu ze sprawą narodową – ideolog tego nurtu – Tadeusz Krępowiecki i jego mowa - atak 29 XI 1832 r. na przywódców powstania i tradycję. Wobec takiego radykalizmu opozycja i przejęcie władzy w TDP przez umiarkowanych na czele z Wiktorem Heltmanem – Centralizacja przeniesiona do Poitiers.
  • Wielki Manifest (poitierski) – 4 XII 1836 – odbudowa Polski dokona się przez lud, własnymi siłami – siły te wyzwoli demokracja. Konieczność wprowadzenia reform agrarnych, które przyciągną chłopów do powstania – nadanie chłopom ziemi na własność bez odszkodowania dla dziedziców, pozostawienie szlachty i jej majątków – „z szlachtą polską, polski lud”. Granice przedrozbiorowe. Z innymi ludami ułożenie stosunków braterskich – program demokratyczno-burżuazyjny. Wolność i równość obywateli. Połączenie sprawy narodowej ze sprawą reform społecznych i agrarnych.
  • Szlachta zgubiła Polskę – musi przestać istnieć i dominować; przeciwstawienie Polski ludowej Polsce szlacheckiej. Dyktatura ludowa obali własność szlachecką na drodze rewolucji społecznej. Przyszła Polska to republika ludowa rządzona przez lud wybierający swoich przedstawicieli. Zniesienie własności prywatnej i dziedziczności. Właścicielem ziemi lud – działki w użytkowanie dożywotnie. Wspólna walka z rewolucjonistami z innych państw. Krytyka feudalizmu i kapitalizmu – stworzenie utopijnego i nierealnego społeczeństwa. Oparcie stosunków społecznych i politycznych na Ewangelii – program demokratyczno-rewolucyjny, socjalizm utopijny z elementami ewangelicznego komunizmu ludowo-rolniczego. Niewielki wpływ na ziemie polskie, na emigracji za radykalizm atakowani przez wszystkie ugrupowania.
PRAWICA
obóz Hotelu Lambert – emigranci pochodzenia ziemiańsko-inteligenckiego, politycy, wyżsi oficerowie skupieni wokół Adama Czartoryskiego
Początek 1833 r. tajny Związek Jedności Narodowej, „naczelnik” książę Adam Czartoryski, H. Dembiński, K. Kniaziewicz Towarzystwo Monarchiczne 3 Maja.
  • Ewolucja poglądów w kierunku liberalizmu monarchicznego – stopniowe uwłaszczenie chłopów, likwidacja pańszczyzny, równouprawnienie obywateli. Ustrój przyszłego państwa – monarchia konstytucyjna (nawiązanie do Konstytucji 3 maja) z cenzusem majątkowym.
    Członkowie w myśl hasła „pierwej być, potem jak być” najpierw chcieli odzyskania niepodległości w wyniku insurekcji zbrojnej pod kierownictwem ziemiaństwa, a potem wprowadzenia niezbędnych reform. Punktem wyjścia miało być Królestwo Kongresowe, ale docelowo Polska w granicach przedrozbiorowych. Konieczność zachowania silnej władzy w Polsce z księciem Czartoryskim, królem de facto. Nadzieje wiązano z rywalizacją rosyjsko-austriacką na Bałkanach – aktywna działalność dyplomatyczna na dworach państw zachodnich, wśród ludów słowiańskich na Bałkanach, na Kaukazie, a nawet w Persji przeciwko wpływom rosyjskim. Pożyteczna działalność opiekuńcza i kulturalna wśród emigrantów i ich dzieci.

Zobacz podobne opracowania

  • Liceum
  • Historia
  • Ziemie polskie w latach 1815-1846
  • Liceum
  • Historia
  • Ziemie polskie w latach 1815-1846
  • Liceum
  • Historia
  • Ziemie polskie w latach 1815-1846
  • Liceum
  • Historia
  • Ziemie polskie w latach 1815-1846

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.