Okres ciąży u kobiety trwa 9 miesięcy, dokładnie 280 dni, licząc od daty ostatniej miesiączki. (okres rozwoju prenatalnego liczony jest od momentu poczęcia, stąd różnica w ich długości).
Trymestr pierwszy (1-3 miesiąc)
Pierwszym objawem ciąży jest zatrzymanie miesiączki. Jest ono skutkiem utrzymującego się wysokiego poziomu progesteronu. Hormon ten wstrzymuje też produkcję FSH przez przysadkę mózgową i tym samym nie dopuszcza do rozwoju kolejnych pęcherzyków i owulacji.
W celu pewnego zdiagnozowania ciąży wykonywany jest test ciążowy. Test wykrywa w moczu kobiety obecność hormonu produkowanego przez zarodek - gonadotropiny kosmówkowej.
We wczesnej ciąży u kobiety często występuje złe samopoczucie, osłabienie, nudności. Są to objawy fizjologiczne, związane ze zmianą funkcjonowania całego organizmu i ustępują samoistnie pod koniec pierwszego trymestru.
Czasami zdarzają się nieprawidłowości w przebiegu ciąży, np. niewłaściwa implantacja lub źle funkcjonujące łożysko. Dochodzi wtedy do poronienia. Niebezpiecznym momentem jest też koniec trzeciego miesiąca, kiedy zanika ciałko żółte produkującego progesteron, a funkcję tę przejmuje łożysko. Może wtedy dojść do spadku ilości progesteronu we krwi i mimo prawidłowo rozwijającej się ciąży pojawia się zagrożenie poronieniem.
Trymestr drugi (4-6 miesiąc)
Płód osiąga coraz większe rozmiary, ciąża zaczyna być widoczna. Około 20 tygodnia zaczynają być też wyczuwalne ruchy dziecka. Samopoczucie kobiety jest w tym okresie zazwyczaj bardzo dobre, a dla dziecka jest to najbezpieczniejszy okres rozwoju prenatalnego (poronienia są zjawiskiem wyjątkowym).
Trymestr trzeci (7-9 miesiąc)
Dziecko jest już tak duże, że ciąża jest wyraźnie widoczna. Organizm kobiety odczuwa dodatkowe obciążenie - łatwiej się męczy i jest mniej sprawny fizycznie. Czasami w tym okresie zdarzają się przedwczesne porody, ale dziecko przetrzymywane w odpowiednich warunkach (w inkubatorze) jest w stanie przeżyć poza organizmem matki. W dziewiątym miesiącu dziecko układa się główką do dołu i w tej pozycji pozostaje już do porodu.
W czasie ciąży kobieta powinna:
1. Właściwie się odżywiać: spożywać produkty pełnowartościowe, bogate w białko, wapń i witaminy, ale jeść w ilościach umiarkowanych.
2. Mieć odpowiednią ilość ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu.
3. Nie przemęczać się, przesypiać odpowiednią ilość godzin.
4. Nie podnosić ciężkich przedmiotów (grozi odejściem łożyska).
5. Unikać stresów.
6. Unikać alkoholu, papierosów i innych toksycznych substancji (np. nie zażywać leków bez konsultacji z lekarzem).
7. Dbać o swoje zdrowie, unikać chorób, szczególnie wirusowych.
Zalecenia dotyczące unikania kontaktu ze szkodliwymi czynnikami są szczególnie istotne w pierwszym trymestrze ciąży, podczas zachodzącego rozwoju zarodkowego. W okresie tym, z uwagi na zachodzącą organogenezę, działanie toksycznej substancji lub kontakt z czynnikiem chorobotwórczym może spowodować nieprawidłowe wykształcenie się jakiegoś narządu. Najbardziej znanym przykładem jest wirus różyczki który w rozwijającym się zarodku uszkadza układ nerwowy.
Rozwój dziecka już od 5 tygodnia można śledzić wykonując badanie ultrasonograficzne (USG). Jest ono najczęściej wykonywane w celu określenia płci dziecka, ale przy okazji pozwala ocenić jego rozwój lub wykryć ewentualne wady. Badanie USG jest całkowicie bezpieczne zarówno dla matki jak i dla dziecka.
Jeśli istnieje podejrzenie, że dziecko rozwijające się w łonie matki jest obciążone wadą genetyczną, istnieje możliwość wykonania badania prenatalnego. W tym celu pobierany jest płyn owodniowy (zabieg ten nazywany jest amniopunkcją i analizowane są komórki płodu, które się w nim znajdują.
Faza I: Trwa kilka do kilkunastu godzin. Objawia się regularnymi skurczami macicy. Początkowo pojawiają się one co 15 minut, w miarę upływu czasu stają się coraz częstsze. W tej fazie następuje rozwieranie szyjki macicy (musi przez nią przejść główka dziecka), a pod koniec pęka owodnia i odchodzą wody płodowe.
Faza II: Trwa od 15 minut do godziny. W tym czasie następuje urodzenie dziecka. Silne skurcze macicy wypychają dziecko przez szyjkę i pochwę na zewnątrz.
Faza III: Trwa około 15 minut, następuje usunięcie łożyska i błon płodowych z macicy.
Przychodzące na świat dziecko przez pierwszy miesiąc życia nazywane jest noworodkiem. W momencie urodzenia waży przeciętnie 3-3,5 kg i ma ok. 50 cm wzrostu.
Laktacja to proces powstawania mleka. Mleko produkowane jest w parzystych gruczołach mlekowych, inaczej sutkowych. Gruczoły te mają budowę złożoną, składają się z licznych pojedynczych gruczołów zebranych w tzw. płaciki. Pomiędzy płacikami, a także wokół nich, znajduje się tkanka tłuszczowa. Przewody wyprowadzające poszczególnych gruczołów łączą się ze sobą i uchodzą na szczycie brodawki sutkowej.
Mleko może pojawić się w niewielkich ilościach już w okresie ciąży. Po porodzie jego ilość wzrasta (wpływa na to spadek poziomu progesteronu). Wytwarzanie mleka zachodzi pod wpływem działania hormonu - prolaktyny, produkowanego przez przysadkę mózgową. Natomiast na wydzielanie mleka wpływ ma oksytocyna - hormon podwzgórza. Na produkcję obydwu hormonów wpływa ssanie piersi przez noworodka. Dlatego częste karmienie piersią powoduje wzrost produkcji mleka.
Tuż po porodzie gruczoł sutkowy produkuje siarę - jest to wodnista ciecz o lekko sinawym zabarwieniu, zawierająca przede wszystkim przeciwciała. Po 2-3 dniach gruczoł przestawia się na produkcję normalnego pokarmu. Mleko matki jest łatwo trawione w przewodzie pokarmowym dziecka, zawiera wszystkie składniki we właściwych proporcjach, nie wywołuje reakcji alergicznych i zawiera przeciwciała podnoszące odporność. Dziecko powinno być karmione piersią możliwie jak najdłużej.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.