Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Układ pokarmowy i odżywianie - choroby związane z układem pokarmowym

Układ pokarmowy i odżywianie - choroby związane z układem pokarmowym

Anoreksja i bulimia

Są to choroby o podłożu psychicznym. Anoreksja (inaczej jadłowstręt) polega na nieprzyjmowaniu pokarmów, natomiast chorzy na bulimię na przemian głodują lub spożywają nadmierne ilości pożywienia. Niepohamowanym napadom głodu towarzyszy lęk przed przybraniem na wadze, stąd częste wywoływanie odruchu wymiotnego i niedopuszczanie w ten sposób to strawienia i przyswojenia pokarmu. Obydwie choroby mają charakter uzależnienia psychicznego i dotyczą najczęściej młodych dziewcząt. Przyczyny ich występowania są złożone, pewną rolę odgrywa nadmierne dążenie do posiadania zgrabnej sylwetki i uporczywe odchudzanie się, ale ważne są też czynniki psychiczne, np. brak akceptacji rówieśników, niska samoocena itp. Schorzenia te prowadzą do poważnych niedoborów pokarmowych, kończących się zaburzeniami hormonalnymi i psychicznymi (depresja). Szczególnie niebezpieczna jest anoreksja, która nieleczona prowadzi do śmierci.

Otyłość

Najczęściej pierwotną przyczyną otyłości jest spożywanie nadmiernej ilości pokarmu bogatego w składniki energetyczne. Z czasem prowadzi to nie tylko do odkładania tkanki tłuszczowej, ale i do poważnych zaburzeń metabolicznych w organizmie. Otyłości towarzyszą zawsze inne choroby: przede wszystkim miażdżyca i nadciśnienie mogące doprowadzić do zawału serca, cukrzyca, a także choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i niektóre nowotwory.

Choroba wrzodowa

Jeśli w jakimś miejscu na wewnętrznej ścianie żołądka dojdzie do uszkodzenia warstwy śluzu, znajdujące się tam komórki zostają odkryte i wystawione na agresywne działanie soku żołądkowego. W ten sposób tworzy się drobna ranka - czyli wrzód. Jeśli ściana żołądka zostanie strawiona na wylot i przez powstały otwór do jamy ciała dostaje się zawartość żołądka, to mówimy o pęknięciu wrzodu, co jest niebezpieczne dla życia chorego. Poza żołądkiem wrzody równie często powstają w dwunastnicy. Przyczyn choroby wrzodowej jest wiele, duże znaczenie ma sposób odżywiania, stres, palenie papierosów oraz uwarunkowania genetyczne. Bezpośrednią jednak przyczyną w większości przypadków jest infekcja bakterią Helicobacter pylori.

Zatrucia pokarmowe

Przyczyną zatruć jest spożycie nieprawidłowo przygotowanego lub przechowywanego pożywienia, w którym znajdują się bakterie. Najczęstszym sprawcą zatruć są różne odmiany bakterii należące do rodzaju Salmonella. Wywołują one silne zaburzenia w układzie pokarmowym, co objawia się biegunką i wymiotami. Silniejsze zatrucia wymagają leczenia szpitalnego ze względu na niebezpieczeństwo odwodnienia organizmu. Zapobieganie zatruciom polega na bezwzględnym przestrzeganiu zasad higieny podczas przygotowywania posiłków i prawidłowego ich przechowywania.

Pasożyty

W układzie pokarmowym mogą bytować różnego rodzaju pasożyty. Mogą to być:

- pierwotniaki- np. lamblia, żyjąca najczęściej w drogach żółciowych, czy też niektóre postacie ameb żyjące w jelicie grubym i wywołujące czerwonkę;

- płazińce- różne gatunki tasiemców, najczęściej uzbrojony i nieuzbrojony, żyjące w jelicie cienkim;

- nicienie- np. glista ludzka - najczęściej spotykany pasożyt żyjący w jelicie cienkim;

- owsik- często spotykany u małych dzieci, żyje w jelicie grubym;

- włosień spiralny - w jelicie występuje stosunkowo krótko, poza tym bytuje w mięśniach, jest pasożytem bardzo niebezpiecznym i trudnym do wyleczenia.

Szkodliwe działanie pasożytów na organizm polega na tym, że z jednej strony pozbawiają go składników odżywczych, a z drugiej zatruwają go produktami własnej przemiany materii. Niekiedy mogą też doprowadzić do uszkodzenia narządów. Pasożytami zarazić się można nie przestrzegając higieny: jedząc niemyte warzywa i owoce, nie myjąc rąk przed posiłkami, a w przypadku tasiemców i włośnia spożywając mięso niezbadane przez weterynarza.

Nietolerancja pokarmowa

Nietolerancja pojawia się, gdy organizm nie może prawidłowo strawić lub wchłonąć jakiegoś pokarmu lub jego składnika. Najczęściej spotykane nietolerancje to:

Nietolerancja na gluten zwana celiakią. Gluten jest białkiem występującym w ziarnach zbóż, głównie w pszenicy. Choroba ujawnia się najczęściej u dzieci i wymaga przejścia na tzw. dietę bezglutenową, opartą na produktach z mąki kukurydzianej. Nieprzestrzeganie jej powoduje bóle brzucha i biegunki oraz prowadzi do uszkodzenia i upośledzenia funkcji błony śluzowej jelita cienkiego.

Nietolerancja laktozy. U osób dorosłych dość często spada produkcja enzymu laktazy rozkładającego laktozę. Stąd po spożyciu mleka odczuwają oni dolegliwości w postaci bólu brzucha, wzdęć i biegunki. Spożywanie mleka kwaśnego lub jogurtu czy kefiru nie wywołuje przykrych dolegliwości, gdyż laktoza znajduje się tylko w mleku słodkim.

Próchnica zębów

Powstawaniu próchnicy sprzyja nieprzestrzeganie higieny jamy ustnej. Zalegające między zębami bakterie przekształcają cukry w kwasy niszczące szkliwo zęba. W tym miejscu powstaje ubytek. Dalsza działalność bakterii prowadzi do powiększania się ubytku i demineralizacji zębiny. Zachodzące zmiany docierają wreszcie do komory zęba, powodując zapalenie i martwicę miazgi, odczuwane jako silny ból. Mycie zębów po każdym posiłku i systematyczna ich kontrola u stomatologa są jedynymi skutecznymi działaniami zapobiegającymi rozwojowi próchnicy.

Zobacz podobne opracowania

  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość
  • Liceum
  • Biologia
  • Organizm człowieka jako zintegrowana całość

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.