Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Ustrój republikański spełniający swe zadanie w czasach, gdy Rzym był małym państwem, okazał się niesprawny, gdy Rzym stał się imperium. W I wieku p.n.e. republika rzymska zaczęła przeżywać kryzys. Złożyło się na to wiele przyczyn.
Senat rzymski był za słaby, nieprzystosowany do roli wynikającej z powiększenia się terytorium państwa. Wojny powodowały, że rosło znaczenie wodzów, którzy nie chcieli podporządkować się prawom republiki. Rywalizacja wodzów o władzę często prowadziła do wyniszczających kraj wojen domowych. Doprowadzało to do ruiny gospodarstw chłopskich. Ich ziemię często zagarniali możni, powiększając swe majątki (latyfundia). Chłopi, pozbawieni środków do życia, przenosili się do miasta. Powiększali tym samym liczbę biedoty korzystającej z pomocy państwa. Praca niewolników stawała się coraz mniej wydajna. Wzrost ucisku powodował niechęć i bunty niewolników. Olbrzymie państwo potrzebowało stałej armii. Wojsku nadano zatem charakter zawodowy, tym samym zmniejszając liczbę chłopów w legionach. Mimo zdecydowanego sprzeciwu ze strony zwolenników republiki, zmiana systemu rządów była więc nieunikniona.
W I wieku p.n.e. najwybitniejszym wodzem rzymskim został Gajusz Juliusz Cezar. Wsławił się podbojem Galii (dzisiejszej Francji). Dotarł nawet na wyspy brytyjskie. Cezar pokonał wszystkich swoich rywali i został jedynym władcą państwa (jedynowładcą). Otrzymał urząd dożywotniego dyktatora. Był naczelnym wodzem. Zarządzał skarbem państwa. Przeprowadził zmiany w senacie. Skupił w swoich rękach niemal całą władzę.
Czy wiesz, że...
Powiedzenia: „kości zostały rzucone” (Alea iacta est) i „przekroczyć Rubikon” przypisuje się Cezarowi. Oznaczają one podjęcie po długim namyśle nieodwołalnej decyzji lub decydującego kroku.
Juliusz Cezar przeprowadził reformę kalendarza rzymskiego (co 4 lata wprowadzono rok przestępny, dłuższy o 1 dzień). Kalendarz juliański obowiązywał w Europie do XVI w., a w Rosji do 1917 roku.
Zawziętymi wrogami Cezara byli republikanie, którzy w 44 roku p.n.e. zawiązali spisek i dokonali udanego zamachu na jego życie. Spiskowcy nie zdołali jednak uratować republiki. Po śmierci Cezara rozpoczęła się wojna domowa. Zwycięsko wyszedł z niej Oktawian (krewny Cezara), który pokonał Marka Antoniusza. Oktawian August stał się jedynowładcą (31 r. p.n.e.). Państwo rzymskie przestało być republiką, stało się cesarstwem.
Cała władza przeszła w ręce Oktawiana Augusta, który przyjął tytuł cezara. Utrzymane zostały wprawdzie niektóre instytucje polityczne z okresu republiki, ale odgrywały one teraz mniejszą rolę niż dawniej. Zgromadzeń monarcha już nie zwoływał, a senat liczył się z jego wolą. Oktawian uzyskał prawo kontroli nad namiestnikami prowincji, co w znacznym stopniu przyczyniło się do ukrócenia ich samowoli. Wprowadzenie zawodowej armii zapewniało bezpieczeństwo państwa przed najazdami sąsiednich ludów. Po zakończeniu wojen zapanował w cesarstwie rzymskim długotrwały pokój (pax romana - pokój rzymski).
U schyłku III w. cesarz Dioklecjan zerwał z pozorami władzy republikańskiej. Skupił w swoim ręku władzę ustawodawczą i wojskową. Władcę otoczono ogromnym kultem, wprowadzono na dworze ceremoniał na wzór monarchii Wschodu.
Najważniejsze informacje
Gajusz Juliusz Cezar: wódz rzymski - podbił Galię, otrzymał tytuł dożywotniego dyktatora i w praktyce stał się władcą państwa. Zginął w 44 r. p.n.e. w wyniku zamachu.
Wojna domowa: rozpoczęła się po śmierci Cezara, zwyciężył w niej Oktawian August, który pokonał Marka Antoniusza. Przyjął on tytuł cezara i stał się władcą Rzymu, który przestał być republiką i stał się cesarstwem.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.