Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Po wojnach perskich wzrosło znaczenie Aten wśród państw greckich. Ateńczycy odbudowali swoje miasto, a port Pireus stał się najważniejszym portem na Morzu Śródziemnym (obok Kartaginy), do którego przybywali kupcy z odległych krain.
Każde dziecko ateńskie płci męskiej było po urodzeniu zapisywane do jednego z dziesięciu okręgów administracyjnych państwa. Z tym okręgiem Grek miał być związany przez całe swoje życie. W wieku 20 lat Grek był uznawany za dorosłego i mógł brać udział w rządzeniu państwem. Grecy nazywali Ateny polis, czyli miasto-państwo. Polis to także wspólnota obywateli zamieszkałych w danym mieście i okolicznych osadach.
Zapamiętaj!
Ateny były państwem, w którym rządy należały do ogółu obywateli. Taki sposób rządzenia państwem nazywamy demokracją (demos - to po grecku lud, kratos - władza).
Demokracja w Grecji polegała na tym, że każdy dorosły obywatel państwa brał udział w podejmowaniu decyzji o sprawach państwowych. Decyzje te podejmowano podczas zgromadzenia ludowego, które zbierało się cztery razy w miesiącu na wzgórzu Pnyks. Decyzje na zgromadzeniu podejmowano w wyniku dyskusji i wnoszenia poprawek. Chociaż każdy obywatel miał prawo przemawiać, wyróżniali się mówcy, umiejący pięknie formułować swoje wypowiedzi i argumentować (argument to dowód, racja). Nazywano ich demagogami, czyli przewodnikami ludu.
Ponieważ nie wszyscy obywatele polis (których liczbę szacuje się na 40 tys.) uczestniczyli w zebraniach (z powodu zajęć) wprowadzono uchwałę, że w obecności co najmniej 6 tysięcy obywateli zgromadzenie może rozpoczynać debaty (obrady) i podejmować uchwały. Głosowano przez podniesienie ręki, a sprawy rozstrzygano większością głosów.
Głównym organem władzy w Atenach było
zgromadzenie ludowe,
które decydowało o wszystkich sprawach państwa: uchwalaniu nowych praw, podatków, o wypowiadaniu wojny lub zawieraniu pokoju, o sprawach zaopatrzenia miasta, budowie floty wojennej i rozbudowie miasta.
zgromadzenie ludowe powoływało:
urzędników - wybieranych w drodze losowania na rok, ich działalność podlegała kontroli zgromadzenia,
strategów - dowódców wojskowych (wybierano corocznie dziesięciu strategów),
sędziów - wybierano co roku 6 tysięcy sędziów, którzy sądzili sprawy publiczne i prywatne.
Obrady zgromadzenia przygotowywała Rada Pięciuset, ona także nadzorowała codzienne losowanie osoby, która przez dobę miała być najważniejsza w państwie i podejmować decyzje, a jeśli na ten dzień wypadały obrady zgromadzenia, przewodniczyć im. Wszyscy Grecy czuli się odpowiedzialni za swoje państwo. Urzędnicy musieli zdawać relacje ze swoich decyzji i posunięć. Obywateli szczególnie aktywnych w zarządzaniu państwem nazywano politykami.
Czy wiesz, że...
Raz w roku rozpatrywano, czy któryś z obywateli miasta nie chce wprowadzić rządów tyranii, czyli rządów jednostki, która chciałaby sobie zapewnić nieograniczoną władzę. W tym celu przeprowadzano głosowanie, wpisując na glinianej skorupce (ostrakon) nazwisko obywatela, którego działalność uważano za szkodliwą dla państwa. Sąd skorupkowy, czyli ostracyzm, mógł skazać na wygnanie na okres 10 lat, po czym można było powrócić do miasta, nie tracąc majątku ani praw obywatelskich (tak m.in. usunięto w 470 roku p.n.e. Temistoklesa).
Pozbawieni praw politycznych, a więc udziału w zgromadzeniu i sprawowaniu urzędów, byli w starożytnej Grecji: niewolnicy, ludność przybyła z innych państw, czyli obcego pochodzenia, oraz kobiety.
Demokracja wczoraj i dziś
Zarówno starożytne Ateny, jak współczesna Polska to państwa demokratyczne. Jednak znacznie się od siebie różnią.
W obu: w głosowaniu mogą brać udział obywatele państwa.
W starożytnej Grecji: głosować nie mogły kobiety i cudzoziemcy; kobiety nie mogły być politykami, nie mogły posiadać ziemi; obywatelem był mężczyzna urodzony w państwie.
We współczesnej Polsce: obywatele państwa to także cudzoziemcy, którzy mają polskie obywatelstwo, ludzie urodzeni poza granicami kraju, którzy mają polskie obywatelstwo; kobiety mogą pracować, posiadać własny majątek, zajmować się polityką.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.