Homer (ok. IX-VIII w. p. n. e.)

Pewnych informacji na jego temat istnieje bardzo niewiele. Starożytni wierzyli, że istniał. Uznawali go za najwybitniejszego poetę epickiego. Do naszych czasów zachowało się siedem fantastycznych życiorysów Homera; według słynnego dwuwiersza siedem miast spierać się miało o ród poety: Itaka, Smyrna, Pylos, Argos, Kolofon, Chios, Ateny. Legenda głosi, iż pochodzenie poety było boskiej natury, miał on być synem nimfy i boga rzeki smyrneńskiej, Melesa. Umarł podobno w podeszłym wieku na wyspie Chios, skąd wywodzą się, działający później, nawiązujący do twórczości greckiego poety tzw. homerydzi. Imię Homer znaczyło tyle co ślepiec lub zakładnik. Słowo to tłumaczono też jako „zbieracz”, „składacz”, a więc w podobny sposób jak Grecy określali twórcę i poetę. Imię Homer mogło więc mieć znaczenie symboliczne, określające twórcę Iliady jako najwybitniejszego i w zasadzie jedynego doskonałego poetę. Świadectwo istnienia Homera odnaleźć można również w pismach historycznych, m.in. u Hezjoda. Na podstawie wszystkich dostępnych źródeł można uznać, iż poeta najprawdopodobniej żył między IX a VIII w. p.n.e. w Azji Mniejszej.

Spory na temat autorstwa Iliady i Odysei

Już starożytni spierali się na temat autorstwa obu poematów. Według tzw. separatystów aleksandryjskich (III-I w. p.n.e.) Homer miał być jedynie twórcą Iliady. Pogląd ten odżył na nowo w XIX wieku. Wielu badaczy już w XVII wieku kwestionowało istnienie Homera, przypisując jego utwory wędrownym śpiewakom (tzw. aojdom). Osobno powstające pieśni miały być złożone w całość dopiero przez kompilatorów w czasach późniejszych. W XIX wieku toczył się spór między badaczami uważającymi, iż Iliada i Odyseja są zbiorem pieśni różnych poetów, a tymi, którzy autorstwo obu poematów przypisywali Homerowi. Współcześnie przyjmuje się tezę, iż Iliadę i późniejszą Odyseję stworzył jeden poeta. Wskazuje na to zwarta budowa obu dzieł, przemyślana kompozycja oraz propagowanie przez autora spójnych ideałów życiowych arystokracji.