Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odpowiedzi do zadań z podręczników w apce Skul
pobierz
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Chromosomy to pałeczkowate struktury zbudowane z DNA i białek. Ich rola wynika z obecności DNA - na chromosomach znajdują się geny. Jednocześnie bardzo precyzyjny sposób zwinięcia się DNA w chromosom gwarantuje prawidłowe rozdzielenie genów do komórek potomnych. Geny na chromosomach ułożone są liniowo (to znaczy jeden za drugim) i mają swoje stałe miejsce. Chromosomy są widoczne tylko podczas podziału komórkowego, a ich budowa zależy od tego, czy obserwujemy je tuż przed, czy tuż po podziale komórki.
Chromatydy są zbudowane z dwóch identycznych cząsteczek DNA, powstałych podczas replikacji. Rozdzielenie materiału genetycznego w czasie podziału polegać więc będzie na rozdzieleniu chromosomów na dwie chromatydy - powstałe w ten sposób chromosomy, widoczne tuż po podziale, składać się będą z jednej chromatydy.
Pomiędzy podziałami komórkowymi (interfaza) struktura chromosomów rozluźnia się - tworzy się wówczas chromatyna wypełniająca jądro komórkowe.
DNA wchodzące w skład chromosomu jest bardzo starannie pozwijane - sposób jego upakowania w chromosomie ilustruje poniższy schemat:
Chromosomy występujące w komórkach somatycznych tworzą pary chromosomów homologicznych.
Chromosomy homologiczne to pary chromosomów o takim samym wyglądzie, zawierających te same geny, ale różniące się pochodzeniem - jeden pochodzi od ojca, a drugi od matki.
Uwaga! Stwierdzenie, że chromosomy homologiczne posiadają te same geny nie oznacza obecności tych samych alleli (gen warunkujący barwę kwiatów znajduje się w tym samym miejscu na obydwu chromosomach homologicznych, przy czym u osobnika heterozygotycznego na jednym chromosomie jest allel biały a na drugim czerwony).
Zestaw obejmujący po jednym z każdej pary chromosomów homologicznych nazywany jest garniturem chromosomowym. Komórki zawierające taki zestaw określamy jako haploidalne, a liczbę chromosomów oznaczamy literą n. Taki przypadek ma miejsce w gametach. Pozostałe komórki mają podwójny garnitur chromosomów, czyli są diploidalne (2n). Niekiedy w świecie roślin spotyka się komórki o potrójnej liczbie chromosomów homologicznych, czyli triploidalne (3n).
Gamety posiadają zawsze haploidalną liczbę chromosomów - n, natomiast komórki somatyczne diploidalną - 2n (wyjątkiem mogą być rośliny).
Materiał genetyczny znajdujący się w podstawowym (czyli haploidalnym) komplecie chromosomów nazywany jest genomem.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
.jpg)
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.