Transkrypcja to synteza nici RNA według informacji zapisanej w DNA, a konkretnie we fragmencie cząsteczki będącej genem. Można więc powiedzieć, że transkrypcja to kopiowanie genu. Proces zachodzi w jądrze komórkowym i ma na celu:
- stworzenie możliwie dużej ilości kopii, które stanowić będą matrycę do syntezy białka (w ten sposób jednocześnie może być syntetyzowana duża ilość takich samych cząsteczek białka).
- ochronę oryginału - czyli informacji zawartej na DNA - cząsteczka ta nie podlega już żadnym innym obróbkom podczas których mogłaby ulec uszkodzeniu, ani nie musi opuszczać bezpiecznego miejsca, jakim jest jądro komórkowe.
W procesie transkrypcji bierze udział enzym - polimeraza RNA.
Transkrypcja to przepisywanie fragmentu DNA (genu) na RNA. Zachodzi w jądrze komórkowym.
Przebieg procesu
1. Polimeraza RNA odnajduje na nici DNA odpowiednie miejsce, w którym rozpocznie się transkrypcja. Miejsce to nazywane jest promotorem i znajduje się w niewielkiej odległości przed genem. W tym miejscu enzym rozplata nić DNA. Warunkiem rozpoczęcia procesu jest związanie się polimerazy RNA z nicią DNA. Do tego potrzebne są substancje zwane czynnikami transkrypcyjnymi. Mogą one regulować „włączanie” i „wyłączanie” genu.
2. Jeśli odpowiednie warunki związane z czynnikami transkrypcyjnymi są spełnione, rozpoczyna się kopiowanie. Naprzeciwko nukleotydów nici DNA ustawiane są odpowiednie nukleotydy RNA. Podobnie jak przy replikacji obowiązuje tu zasada komplementarności, czyli naprzeciwko cytozyny ustawiana będzie guanina i na odwrót, a naprzeciwko tyminy - adenina. Tutaj uwaga: naprzeciwko adeniny wstawiany będzie uracyl (w RNA nie ma tyminy!). Nukleotydy RNA łączą się ze sobą (polimeryzacja) i powstaje nić RNA.
3. Po skopiowaniu odcinka DNA będącego genem, polimeraza RNA rozpoznaje odpowiednią sekwencję nukleotydów, która jest sygnałem do zakończenia transkrypcji. Miejsce to nazywane jest terminatorem. Tu polimeraza oddziela się od DNA i transkrypcja ulega zakończeniu.
Podstawianie kolejnych nukleotydów zachodzi według zasady komplementarności. Enzym katalizujący proces to polimeraza RNA.
Podczas transkrypcji kopiowaniu ulega fragment DNA od promotora do terminatora.
4. W ten sposób powstały RNA przypomina produkt w stanie surowym, który wymaga jeszcze wykończenia, czyli obróbki potranskrypcyjnej. Wynika to z faktu, iż geny mają budowę nieciągłą, to znaczy, że fragmenty zawierające jakąś informację, czyli eksony, są poprzedzielane fragmentami nic nie kodującymi - intronami. Powstała w drodze transkrypcji nić RNA zawiera obydwa elementy i te niepotrzebne trzeba usunąć. Obróbka potranskrypcyjna polega więc na wycinaniu intronów. W efekcie pozostają tylko eksony. Dopiero teraz nić RNA może posłużyć za matrycę do syntezy białka - otrzymaliśmy tzw. matrycowy albo informacyjny RNA (mRNA).
W wyniku transkrypcji powstają również pozostałe cząsteczki RNA: tRNA i rRNA
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.