Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Zjazd monarchów mocarstw, które zwyciężyły w wojnie z Francją Napoleona Bonapartego i państw walczących po stronie koalicji, jest nazywany kongresem wiedeńskim. Choć do stolicy Austrii - Wiednia - przybyło wielu zaproszonych monarchów i gości, to jednak formalnie obrady tzw. kongresu wiedeńskiego nigdy nie zostały oficjalnie otwarte ani zamknięte. O wszystkich najważniejszych sprawach decydowali przedstawiciele czterech zwycięskich potęg: Austrii, Wielkiej Brytanii, Prus, Rosji i pokonanej, ale odgrywającej wielką rolę w Europie Francji. Choć do głosu byli dopuszczani przedstawiciele innych państw zwycięskich, to jednak o wszystkim w ostateczności decydowało tylko pięć najpotężniejszych. W obradach kongresu wzięli udział władcy państw zwycięskich, kwiat arystokracji, politycy.
Członkowie kongresu obradowali w zaciszu salonów, w przerwach między balami, festynami i maskaradami. Spotkania miały nieoficjalny charakter. Jak wtedy mówiono: „Kongres nie posuwał się idąc, ale tańcząc”. Obradujący nie liczyli się z wolą i zdaniem ludów. Dbali o swoje interesy, interesy dynastii i wielkich rodów arystokracji europejskiej. Celem kongresu, wobec zmęczenia długotrwałymi wojnami, było wprowadzenie ładu i pokoju w Europie, a także przywrócenie stanu politycznego sprzed rewolucji i wojen napoleońskich.
Uczestnicy obrad kongresu wiedeńskiego, ustalając porządek w Europie, kierowali się trzema zasadami:
- legitymizmu - uznano za nienaruszalne prawa dynastii panujących przed rewolucją francuską i Napoleonem do tronów europejskich. Przyjęto, że wszelkie wystąpienia ludów przeciwko władzy i dynastii są bezprawne, uznając wszystkich panujących za wielką rodzinę;
- restauracji - zasada powrotu, czyli restauracji, na trony lokalnych dynastii panujących przed czasami napoleońskimi;
- równowagi europejskiej, którą lansowała przede wszystkim Wielka Brytania. Zakładała niedopuszczenia do wzmocnienia jednego państwa europejskiego kosztem drugiego, które mogłoby zagrozić spokojowi i pokojowi w Europie. Autorzy tej zasady chcieli odgrywać rolę przysłowiowego „języczka u wagi” w polityce europejskiej.
Obrady kongresu wiedeńskiego zostały zakłócone przez słynne „sto dni” Napoleona. Po uporaniu się i z tym problemem, uczestnicy narad ostatecznie zakończyli obrady na początku czerwca 1815 roku.
Najwięcej kontrowersji w czasie zebrań budziła sprawa Księstwa Warszawskiego i Saksonii, której władca - król Fryderyk August I - pozostawał do końca wierny Napoleonowi I. W konsekwencji długotrwałych rozmów postanowiono, że Prusy otrzymają 40% terytorium Saksonii z 850 tys. mieszkańców.
Najważniejsze postanowienia kongresu wiedeńskiego:
| Państwo | Postanowienia |
|---|---|
| Francja | powróciła do granic z 1790 r., została obłożona wysoką kontrybucją 700 mln franków; Ludwik XVIII powrócił na tron francuski – restauracja Burbonów; państwa zwycięskie czasowo zajmowały ziemie Francji, wojsko francuskie zostało ograniczone do 150 tys. żołnierzy. |
| ziemie niemieckie | został utworzony Związek Niemiecki złożony z 39 państw pod przewodnictwem cesarza austriackiego. W skład weszło jedno cesarstwo (austriackie), 5 królestw (Prusy, Saksonia, Hanower, Bawaria, Wirtembergia), 24 wielkie księstwa i księstwa i 4 wolne miasta. W ten sposób zostało utrwalone rozbicie polityczne i ekonomiczne ziem niemieckich. Niektóre wielkie księstwa podniesiono do rangi królestw, a niektóre księstwa do rangi wielkich księstw. |
| Bawaria | oddała Tyrol i Salzburg, otrzymując w zamian Palatynat Reński i Wurzburg. |
| Prusy | otrzymały część ziem Księstwa Warszawskiego – Wielkopolskę; Gdańsk został włączony do Prus; otrzymały także część Saksonii, Pomorze Szwedzkie z Rugią, Nadrenię i Westfalię. |
| Włochy | powróciły do stanu sprzed rewolucjii wojen napoleońskich – zostało utrwalone rozbicie polityczne i ekonomiczne; odnowieniu uległo Państwo Kościelne, do Austrii wróciła Lombardia, Wenecja i Dalmacja, Modena i Toskania powróciły do rodziny Habsburgów włoskich, Parmę jako dożywocie otrzymała córka cesarza Franciszka I, żona Napoleona I. W północnych i środkowych Włoszech utrwaliły się wpływy austriackie. Do Neapolu i na Sycylię powrócił Ferdynand IV Burbon, który zjednoczył obie części południowych Włoch – Królestwo Obojga Sycylii, panując jako Ferdynand I. |
| Belgia i Holandia | zostały połączone w jedno państwo – Zjednoczone Królestwo Niderlandów – nie wzięto pod uwagę dążeń Belgów do posiadania własnego niepodległego państwa. |
| Szwajcaria | została uznana za państwo neutralne złożone z 22 suwerennych (niezależnych) kantonów, tworzących jedno państwo federacyjne. |
| Wielka Brytania | zatrzymała wyspy: Maltę, Helgoland, Wyspy Jońskie, a także południową Afrykę oraz na Oceanie Indyjskim wyspy: Cejlon i Mauritius. |
| Rosja | włączyła do swojego imperium większość ziem Księstwa Warszawskiego, na których zostało utworzone Królestwo Polskie, a także Finlandię i Besarabię. |
| Norwegia | pozostała w unii personalnej ze szwecją, gdzie utrzymała się na tronie nowa dynastia Bemadotte. |
Sprawa polska była kością niezgody między niektórymi uczestnikami obrad. Żywo interesował się nią car Aleksander I, mając nadzieję na włączenie do Rosji ziem byłego Księstwa Warszawskiego. Wszedł w porozumienie z Fryderykiem Wilhelmem III pruskim, któremu obiecał odszkodowanie w postaci części Saksonii. Napotkał jednak na opór Austrii i Anglii, obawiających się zbytniego wzmocnienia Rosji i Prus kosztem innych państw, a przez to zachwiania równowagi europejskiej. Spór ostatecznie zakończył się polubownie. Z większości ziem dawnego Księstwa Warszawskiego zostało utworzone Królestwo Polskie w ścisłej unii personalnej z Cesarstwem Rosyjskim. Pierwszym władcą Królestwa Polskiego został car Aleksander I. Poznańskie, Bydgoskie z Toruniem i Wolne Miasto Gdańsk a także 40% terytoriumSaksonii zostało włączone do Prus. Z ziem dawnego Księstwa Warszawskiego włączonych do Prus utworzono Wielkie Księstwo Poznańskie z zagwarantowaną autonomią. Kraków z ziemiami przyległymi to Rzeczpospolita Krakowska, czyli Wolne Miasto Kraków pozostające jednak pod kontrolą rezydentów trzech państw zaborczych. Kopalnie soli w Wieliczce zostały przyłączone do Austrii.
Był to jakby 4. rozbiór Polski. Nie możemy jednak zapominać, że po 1795 roku nastąpiła restauracja nazwy „królestwo polskie” a ziemie Królestwa Polskiego otrzymały szeroką autonomię zawartą w konstytucji Królestwa, wojsko, urzędy, itd.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.