Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Polska w XIX w. znajdowała się pod zaborami, jednak mimo to uczestniczyła w życiu naukowym i kulturalnym Europy. Po klęsce powstania listopadowego 1830 r. wielu Polaków musiało wyjechać z kraju (tzw. Wielka Emigracja). Największa grupa osiadła w Paryżu. Na emigracji działali wybitni polscy poeci - Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Kamil Norwid, którzy stworzyli wielką literaturę polską, budząc swoimi utworami miłość do ojczyzny, przypominając narodowi o jego chlubnej przeszłości, ale też krytykując wady Polaków. Podtrzymywali oni wiarę w odrodzenie „niepodzielnej i nieśmiertelnej” ojczyzny. Imię Polski w Europie i na świecie rozsławiła twórczość naszego najwybitniejszego kompozytora i pianisty - Fryderyka Chopina.
Pod koniec XIX w. Austria pozostawiała Polakom stosunkowo dużo swobody, ale w zaborze rosyjskim i pruskim prowadzona była polityka rusyfikacyjna i germanizacyjna. Polacy przeciwstawiali się jej, organizując tajne nauczanie. Uczniowie, młodzież akademicka i nauczyciele organizowali kółka samokształceniowe, tworzyli biblioteczki książek polskich, co było zakazane przez Rosjan. Nauczyciele polscy w szkołach carskich zapoznawali uczniów z dziełami polskich romantyków: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego oraz historią narodu, narażając się na surowe represje. W zaborze pruskim głośny stał się strajk szkolny dzieci we Wrześni, które zaprotestowały przeciwko prowadzeniu lekcji religii po niemiecku.
Polacy, dbając o zachowanie polskiego języka i tradycji, nie pozwolili się wynarodowić, niwecząc plany zaborców. Ogromną rolę w umacnianiu świadomości narodowej odgrywali twórcy kultury. Henryk Sienkiewicz wydał cykl powieści z historii Polski „ku pokrzepieniu serc”. Pokazał w nich czasy militarnych zmagań z Krzyżakami (Krzyżacy), Kozakami, Szwedami i Turkami (Trylogia), aby uświadomić rodakom, że naród nawet z trudnej sytuacji może wyjść zwycięsko. Podobnie jak Sienkiewicz w literaturze utrwalił historię narodu, przypominając chwile jego świetności, tak Jan Matejko w malarstwie sięgał po tematy historyczne. Aby przedstawić wielkość i tragizm ojczystych dziejów, Matejko stworzył wizerunki dawnych władców, wydając Poczet królów i książąt polskich. Jest autorem obrazów, których tematem są wydarzenia z historii Polski, np. Hołd Pruski, Bitwa pod Grunwaldem, Bitwa pod Racławicami. Odegrał wybitną rolę w patriotycznym wychowaniu Polaków w czasach zaborów, jego twórczość weszła na trwałe do świadomości historycznej narodu polskiego.
W 2 poł. XIX w. narastało przekonanie, że od walki zbrojnej o niepodległość ważniejsze jest umacnianie narodu pod względem gospodarczym i kulturalnym oraz upowszechnianie oświaty, mające umożliwić przetrwanie do czasu, gdy pojawią się szanse odzyskania przez Polskę niepodległości. Takie działania nazywa się pracą organiczną, pracą u podstaw lub pracą pozytywną, a jej zwolenników - pozytywistami.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.