Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Sposoby wymiany gazowej przez organizmy

Sposoby wymiany gazowej przez organizmy

Wymiana gazowa - proces występujący u wszystkich komórek zachodzący w trakcie oddychania telnowego, polegający na pobraniu z otoczenia tlenu i wydaleniu dwutlenku węgla.

U roślin istota oddychania komórkowego jest taka sama, jak u zwierząt. Różnica przebiegu tego procesu dotyczy sposobu pobierania tlenu z otoczenia oraz wydalania dwutlenku węgla, czyli wymiany gazowej.

U plechowców wymiana gazowa odbywa się przez całą powierzchnię plechy (ciało glonów). U organowców głównym miejscem przenikania gazów są aparaty szparkowe liści i łodyg. Gazy, czyli dwutlenek węgla i tlen, wędrują przez aparaty szparkowe do przestrzeni międzykomórkowych, a następnie do komórek.

Aparat szparkowy jest zbudowany z dwóch komórek szparkowych o nierównomiernie zgrubiałych ścianach komórkowych, komórek przyszparkowych i szparki czyli przestworu międzykomórkowego występującego między nimi. Stopień otwarcia aparatu szparkowego zależy od turgoru (ciśnienia komórkowego) komórek szparkowych i przyszparkowych. Wysoki turgor - szparka otwarta, niski - zamknięta.

Aparat szparkowy w skórce liścia. Komórka szparkowa z chloroplastami i jądrem komórkowym, komórka skórki.

U roślin posiadających zdrewniałe łodygi występują przetchlinki, czyli luźno ułożone komórki, które umożliwiają pobranie tlenu i odprowadzenie dwutlenku węgla (wymianę gazową) komórkom żywym znajdującym się w głębszych warstwach łodyg.

Aparat szparkowy otwarty i zamknięty.

Jednak do pewnych organów roślin tlen dociera w małych ilościach, np.: do nasion w glebie, owoców o grubej łupinie, korzeni roślin rosnących na glebach wilgotnych. Oddychanie odbywa się wtedy bez udziału tlenu. W tym wypadku mamy więc do czynienia z fermentacją. Jako produkty końcowe oddychania beztlenowego powstają: dwutlenek węgla, alkohol etylowy, mała ilość energii.

Oddychanie zachodzi również w przechowywanych dłużej warzywach i owocach, np.: jabłkach, ziemniakach.

Zapamiętaj!

Wymiana gazowa u roślin odbywa się:

- całą powierzchnią ciała,

- przez aparaty szparkowe,

- przez przetchlinki.

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.