Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
W 1943 r. przygotowano plan „Burza”, który zakładał walkę z wycofującymi się oddziałami niemieckimi w chwili wkroczenia Armii Czerwonej. 3 stycznia 1944 r. oddziały Armii Czerwonej wkroczyły na przedwojenne ziemie polskie. W takiej sytuacji oddziały Armii Krajowej podjęły walkę z Niemcami, początkowo współpracując z wojskami radzieckimi. Dramatyczny przebieg akcji „Burza” miał miejsce na Wileńszczyźnie. Żołnierze AK pod dowództwem płk. Aleksandra Wilka-Krzyżanowskiego wspólnie z wojskami radzieckimi w połowie lipca 1944 r. zajęli Wilno. Okres współpracy szybko się zakończył - ok. 5 tys. polskich żołnierzy zostało podstępnie aresztowanych przez NKWD, wobec odmowy wstąpienia do armii gen. Zygmunta Berlinga, zostali zesłani do gułagów, a dowódcy AK i urzędnicy władz Delegatury i administracji aresztowani i straceni. Podobnie było na obszarze lwowskim AK (lipiec 1944, płk Władysław Janka-Filipkowski) i okręgu lubelskim (lipiec 1944, po wyzwoleniu wielu miast i ujawnieniu się struktur wojskowych i cywilnych Polski podziemnej, płk Kazimierz Edward-Tumidajski).
Zapamiętaj!
31 lipca 1944 r., po rozmowach między komendantem AK gen. Tadeuszem Komorowskim-Borem i delegatem rządu na kraj Janem S. Jankowskim, ustalono na dzień 1 sierpnia 1944 r. godz. 17 (godzina W) termin wybuchu powstania w Warszawie. Podjęta decyzja była spowodowana obawą przed przejęciem władzy w stolicy przez proradziecką Armię Ludową i Armię Czerwoną oraz oceną sytuacji na froncie wschodnim. Powstanie było największą akcją militarną podziemia polskiego w ramach akcji „Burza”. Trwało 63 dni.
Powstańcy stanęli do walki mając w swoich szeregach 36 tys. żołnierzy Armii Krajowej i ok. 1 tys. żołnierzy NSZ i AL, dysponując małą ilością sprzętu i słabym uzbrojeniem. Przeciwko nim stanęły doborowe oddziały niemieckie, wyposażone w bardzo dobry sprzęt (broń pancerna, artyleria, lotnictwo) - ok. 16 tys. ludzi.
10 wrzesnia 1944 r. wojska radzieckie dotarły do prawego brzegu Wisły. Przez rzekę przeprawiło się część batalionów. Mimo waleczności AK, mieszkańców Warszawy, harcerzy Szarych Szeregów 2 października 1944 r. Warszawa skapitulowała.
Powstanie zakończyło się klęską, cele polityczne, jakie sobie stawiali przywódcy podziemia, nie zostały osiągnięte. Do dzisiaj historycy sprzeczają się co do celowości wybuchu powstania. Warszawa w trakcie walk została zniszczona w 80%, śmierć poniosło ponad 17 tys. żołnierzy AK i ok. 3,5 tys. żołnierzy polskich ze stacjonującej na Pradze Dywizji im. Tadeusza Kościuszki. Śmierć w walkach, egzekucjach poniosło ok. 180 tys. ludności cywilnej miasta.
Znaczenie powstania warszawskiego dla Polaków:
- było najwyższym aktem woli walki do ostatecznego zwycięstwa, wyrazem sprzeciwu wobec opuszczenia naszego narodu przez zachodnich sojuszników i znakiem protestu wobec imperialnej polityki Stalina,
- wobec oporu społeczeństwa polskiego sam Stalin musiał zrezygnować z planów przekształcenia Polski w kolejną republikę radziecką, a niechęć udzielenia pomocy Warszawie zmusiła go do powstrzymania ofensywy na kilka miesięcy - nastąpiła reorganizacja sił niemieckich, a w konsekwencji ciężkie walki kampanii 1945 r.,
- powstanie powstrzymało Armię Czerwoną przed opanowaniem ziem niemieckich w 1944 r.
Postawa aliantów zachodnich i Stalina wobec powstania warszawskiego: Stalin powstrzymał ofensywę, nie udzielił walczącej stolicy wsparcia mimo trwania walki. Co więcej obłudnie twierdził, że żadnych walk w mieście nie ma. W czasie pobytu premiera Mikołajczyka w Moskwie (3-9 sierpnia 1944) Stalin nie zajął stanowiska wobec propozycji polskich, a w sprawie udzielenia pomocy Warszawie składał jedynie obietnice bez pokrycia.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.