W monarchii habsburskiej przyczyny rewolucji 1848 były złożone. Na złą sytuację gospodarczą nakładały się problemy społeczne, a przede wszystkim narodowościowe. Wiosna Ludów w Austrii nie była jednolita, miała różny przebieg, charakter i cele. Kwestie narodowościowe, niepodległościowe i społeczno-gospodarcze nakładały się na siebie i wzajemnie uzupełniały. Z tej przyczyny rewolucja nie mogła zakończyć się pełnym sukcesem. Wybuch Wiosny Ludów w 1848 roku poprzedziły wypadki rewolucyjne lat 1846-1847 na ziemiach włoskich, w Galicji, w Czechach i na Węgrzech.
Pod wpływem rewolucji lutowej we Francji także w monarchii austriackiej doszło do wrzenia. Na początku marca 1848 roku Czesi, skupieni w tajnej organizacji, zażądali zwołania sejmu, zniesienia cenzury. Postulaty takie zawierała specjalna petycja skierowana do cesarza. Domagano się także zniesienia pańszczyzny i rozszerzenia ogólnych wolności obywatelskich. Na Węgrzech natomiast sejm pod wpływem demokratów i liberałów, z dziennikarzem Lajosem Kossuthem na czele, zażądał wprowadzenia rządów konstytucyjnych. Również w samym Wiedniu po wystąpieniach z połowy marca (13-15 - pierwsza rewolucja) rząd musiał pójść na pewne ustępstwa, poświęcając Metternicha. Cesarz nadał konstytucję, została wprowadzona wolność sumienia i inne ogólne swobody demokratyczne. Wybory do parlamentu odbywały się na podstawie cenzusu urodzenia i majątku. Działania rządu hrabiego Pillersdorffa wywołały kolejną falę zamieszek (maj - drugie powstanie). W konsekwencji cesarz Ferdynand I wyjechał z miasta. Wojsko nie uspokoiło zamieszek. Spokoju w Wiedniu nie zaprowadził też Komitet Bezpieczeństwa. Sytuację pogarszał głód i drożyzna. Często dochodziło do starć z robotnikami.
W lipcu rozpoczął obrady ogólnoaustriacki parlament. Cesarz pod wpływem nacisku społeczeństwa musiał powrócić do miasta, wywierając jednocześnie presję na obrady parlamentu. Tymczasem na forum parlamentu toczyły się dyskusje i kłótnie w sprawie zniesienia powinności feudalnych i nadania chłopom ziemi na własność. W konsekwencji parlament zdecydował się znieść dotychczasowe posługi, ale za odszkodowaniem, co w znacznej mierze zniszczyło autorytet zgromadzenia. Na jesieni rewolucja przeżywała ostry kryzys. Liberałowie i burżuazja obawiali się rozszerzenia i radykalizacji rewolucji o masy ludowe. Przez swoje kunktatorstwo parlament zraził do siebie chłopów, którzy zwrócili się w stronę cesarza. Pod wpływem wydarzeń węgierskich cesarz w kwietniu 1848 r. zatwierdził konstytucję i osobny rząd węgierski. To stało się przykładem dla innych narodowości zamieszkujących monarchię habsburską. Masowo powstawały komitety narodowe złożone z liberałów i demokratów, żądano obalenia feudalizmu, zniesienia przywilejów stanowych, wprowadzenia reform liberalnych.
W Czechach w wyniku rozłamu wśród burżuazji czeskiej i niemieckiej ruch rewolucyjny stracił na znaczeniu i ostrości. Odbywający się zjazd Słowian w Pradze nie miał wpływu na wypracowanie wspólnego stanowiska. Został przerwany w połowie czerwca 1848 roku powstaniem w Pradze i kapitulacją miasta po ostrzale armii austriackiej gen. Windischgrätza. W Czechach rozpoczęły się rządy reakcji, fala rewolucyjna powoli opadała.
Również na Węgrzech rozwijał się ruch narodowy. Jednak, po stłumieniu powstania czeskiego i wobec powszechnej tendencji cofania się fali rewolucyjnej, na jesieni ruch węgierski przeżywał poważny kryzys. Do walki z Węgrami w październiku cesarz wysłał wojsko, co stało się przyczyną wybuchu kolejnego powstania w Wiedniu (6 X). 31 października miasto skapitulowało wobec przewagi armii Windischgrätza. Rząd z księciem Feliksem von Schwarzenbergiem na czele rozpoczął rządy reakcji i prześladowania uczestników rewolucji. Przebywający w Ołomuńcu cesarz Ferdynand I pod wpływem otoczenia abdykował na rzecz brata Franciszka Karola. Ten nie przyjął korony, a nowym cesarzem - 2 grudnia 1848 roku - został 18-letni arcyksiążę Franciszek Józef I (1848-1916). W Austrii zwyciężyła reakcja, a władzę faktycznie sprawował zwycięzca gen. Windischgrätz i gen. Jelacic.
Zapamiętaj!
W konsekwencji Wiosny Ludów w monarchii austriackiej zostało wprowadzone uwłaszczenie chłopów. Pozostała konstytucja, zapewniająca ograniczone wolności obywatelskie, obowiązywała niestety tylko do 1851 r.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.