W konsekwencji rewolucji w Berlinie upragnioną wolność odzyskali Polacy odbywający kary więzienia, skazani w 1847 r. za pracę konspiracyjną. Generał Ludwik Mierosławski i Karol Libelt natychmiast pospieszyli do Wielkopolski i wzięli aktywny udział w wydarzeniach Wiosny Ludów w Wielkopolsce. Już 20 marca w Poznaniu z inicjatywy ziemian, Gustawa Potworowskiego i Macieja Mielżyńskiego, w porozumieniu z przedstawicielami radykalnych działaczy na czele z Walentym Stefańskim, powstał Komitet Narodowy, który z przyzwoleniem władz pruskich ułożył i wysłał do króla pruskiego adres. Została także powołana deputacja, która miała reprezentować interesy polskie na dworze królewskim w Berlinie. Deputacja po rozmowach z królem pruskim w swoich żądaniach poszła na ustępstwa, prosząc jedynie o reorganizację Poznańskiego w duchu narodowym, zapewnienie szerokiej autonomii. Otrzymała wstępną zgodę króla, zmuszonego do tego wypadkami i narastaniem w tym czasie fali rewolucyjnej w całych Prusach.
W tych warunkach w Wielkopolsce zaczęły żywiołowo powstawać Komitety Polskie, które przejmowały władzę z rąk pruskich. Przybyły do Poznania gen. Ludwik Mierosławski został szefem Wydziału Wojennego Komitetu Narodowego, mając do dyspozycji ok. 7 tys. uzbrojonych ludzi. Mierosławski chciał przede wszystkim wojny z Rosją, ale odkładał chwilę wkroczenia na ziemie Królestwa, chcąc najpierw zgromadzić i wyszkolić większą liczbę wojska. Tymczasem ustępstwa władz pruskich, składane pod presją, były uważane przez króla za chwilowe. W rzeczywistości Prusakom chodziło o możliwie szybkie stłumienie powstania polskiego. Już 3 kwietnia pruski gen. Friedrich Colomb, zgromadziwszy znaczne siły w Poznaniu, ogłosił stan oblężenia miasta. Powstrzymał się jednak od pacyfikacji, po przyjeździe przychylnego Polakom liberała, gen. Wilhelma Willisena. W wyniku porozumienia władz pruskich i Komitetu Narodowego 11 kwietnia w Jarosławcu została podpisana ugoda wojskowa. Przewidywała ona pozostawienie czterech obozów wojskowych w sile ok. 3 tys. żołnierzy. Reszta powstańców, przede wszystkim chłopi, miała powrócić do domów. Spowodowało to wśród nich wielkie niezadowolenie i rozgoryczenie, a także wzrost nastrojów radykalnych. Władze pruskie zgodziły się na autonomię, ale jednocześnie rozpoczęły reorganizację Poznańskiego, wyłączając spod kontroli polskiej zdecydowaną większość prowincji. Nawet Poznań miał się znaleźć poza kontrolą polską.
Ugoda w Jarosławcu była jedynie krótkim zawieszeniem broni. Niekorzystny podział Poznańskiego jak i rozpoczęcie przez Prusaków akcji pacyfikacyjnych (napady na Gostyń, Odolanów i Koźmin 16-19 IV) doprowadziły do otwartej wojny. Mierosławski został mianowany naczelnym wodzem. Tymczasem 29 kwietnia Prusacy rozbili obóz polski w Książu. W odpowiedzi na atak pruski 30 kwietnia wojska polskie z pozostałych trzech obozów pod dowództwem Mierosławskiego pobiły siły pruskie gen. BlÜmena pod Miłosławiem, a 2 maja pod Sokołowem, ponosząc jednak znaczne straty. Niestety, w ciągu kilku następnych dni powstańcy polscy zostali rozproszeni, a sam Mierosławski, ranny, dostał się do niewoli. Szlacheckie kierownictwo powstania, niechętne rozszerzeniu walki na lud, podjęło rozmowy z władzami pruskimi. Choć rząd pruski nie wprowadził w życie podziału Poznańskiego na część niemiecką i polską, to jednak o autonomii można było w tych warunkach jedynie marzyć. Po stłumieniu powstania na Polaków pod zaborem pruskim spadły surowe kary, a ziemie polskie zostały poddane wojskowym represjom.
Szlachta polska po niepowodzeniach powstania polskiego w 1848 roku definitywnie zraziła się do wszelkich spisków i konspiracji. Teraz pozostała jej jedyna droga walki o polskość - droga walki legalnej, z wykorzystaniem wszelkich legalnych, prawnych metod pracy, także na polu gospodarki, oświaty, kultury itd. Stworzyło to podatny grunt do szerzenia na ziemiach polskich zaboru pruskiego idei pracy organicznej.
W konsekwencji Wiosny Ludów w Prusach po 1848 roku:
- pozostał parlament pruski, gdzie Polacy mieli swoją reprezentację - Koło Polskie;
- powstała (maj 1848) Liga Polska - organizacja grupująca członków z różnych środowisk i grup społecznych, obejmująca swoim zasięgiem także Polaków na Warmii, Mazurach, Śląsku i Pomorzu. Niebawem (1850) i ona została zlikwidowana;
- pod naciskiem chłopów władze pruskie w latach 1848-1850 zniosły pozostałości feudalne na wsi i rozszerzyły uwłaszczenie na ubogie grupy ludności wiejskiej.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.