Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
U większości zwierząt funkcję transportową pełni układ krwionośny i oddechowy. Drobne zwierzęta bezkręgowe nie mają wyspecjalizowanego układu krążenia i układu oddechowego (pierwotniaki, robaki płaskie, robaki obłe), a transport pokarmu i tlenu odbywa się przez błonę komórkową lub przez całą powierzchnię ciała na drodze dyfuzji.
Większość zwierząt ma wykształcony układ krążenia. Może to być układ:
- otwarty, gdzie krew wylewa się do jamy ciała, obmywa narządy i wraca do naczyń. Układ krwionośny otwarty mają stawonogi i mięczaki. W układzie tym brak jest drobnych naczyń włosowatych. Płynem krążącym jest hemolimfa.
- zamknięty, gdzie krew krąży w zamkniętym systemie naczyń krwionośnych, są to: tętnice, żyły, naczynia włosowate. Krew wprowadzona jest w ruch za pomocą skurczów serca. Krew zaliczana jest do tkanki łącznej. Zawiera ona płynną substancję międzykomórkową zwaną osoczem, w której są obecne elementy morfotyczne, czyli: krwinki czerwone, krwinki białe, płytki krwi.
Osocze to płyn o żółtawym zabarwieniu, który zawiera: wodę (ok. 91%), białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy, hormony, sole mineralne. Transportuje produkty przemiany materii, przeciwciała i hormony. Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi.
Krwinki czerwone zawierają hemoglobinę - czerwony barwnik, w skład którego wchodzi żelazo. Transportują tlen z płuc do tkanek - hemoglobina łączy się z tlenem i powstaje nietrwały związek zwany oksyhemoglobiną. Transportują również niewielką ilość CO2 do płuc.
Krwinki białe są to bezbarwne, pełzakowate komórki z wyraźnym jądrem komórkowym. Zwalczają bakterie i wirusy, wytwarzając przeciwciała lub pochłaniając je.
Płytki krwi biorą udział w procesie krzepnięcia krwi przez uwalnianie odpowiedniego enzymu.
Zapamiętaj!
Układ krwionośny kręgowców transportuje:
- składniki odżywcze,
- tlen,
- zbyteczne produkty metabolizmu,
- hormony.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.