Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Reakcje hydrolizy soli - reakcje jonów niektórych soli z cząsteczkami wody prowadzące do utworzenia słabego elektrolitu. O odczynie decyduje składnik soli pochodzący z mocnego elektrolitu, a hydrolizie ulega ten jon, który pochodzi od elektrolitu słabego.
Na podstawie równania reakcji hydrolizy można określić odczyn wodnego roztworu soli, np.:
Sól mocnego kwasu HCl i słabej zasady Cu(OH)2 - CuCl2 reaguje z wodą, w wyniku czego powstaje HCl i Cu(OH)2 a zatem zapis cząsteczkowy reakcji hydrolizy CuCl2:
W roztworze wodnym sól CuCl2 jako mocny elektrolit dysocjuje, a jej jony reagują z wodą. Powstający HCl jest również mocnym elektrolitem, a zatem w roztworze wodnym występuje w postaci jonów. Drugi z produktów reakcji Cu(OH)2 jako słaby elektrolit dysocjuje w niewielkim stopniu, a więc pozostaje w postaci cząsteczkowej (podobnie jak woda).
Otrzymujemy zapis jonowy reakcji hydrolizy:
Cu2+ + 2Cl- + 2H2O → Cu(OH)2 + 2H+ + 2Cl-
Jony chlorkowe (występujące po obu stronach równania) nie biorą udziału w reakcji, dlatego pomijamy je w równaniu i otrzymujemy skrócony zapis jonowy reakcji hydrolizy:
Cu2+ + 2H2O → Cu(OH)2 + 2H+
Jest to hydroliza kationowa, bo reakcji ulegają kationy. Powstający nadmiar jonów H+ powoduje odczyn kwasowy roztworu, a zatem możemy stwierdzić, że sole pochodzące od mocnych kwasów i słabych zasad hydrolizują z odczynem kwasowym.
Sól słabego kwasu H2CO3 i mocnej zasady NaOH - Na2CO3 reaguje z wodą, w wyniku czego powstaje H2CO3 i NaOH.
Zapis jonowy reakcji hydrolizy:
2Na+ + CO32- + 2H2O → 2Na+ + 2OH- + H2CO3
Mocne elektrolity w roztworze wodnym występują w postaci jonów, dlatego piszemy je w formie jonowej, jedynie słabe elektrolity (H2CO i H2O) zapisujemy w formie cząsteczkowej.
Zapis jonowy reakcji hydrolizy:
2Na+ + CO32- + 2H2O → 2Na+ + 2OH- + H2CO3
Jony, które nie biorą udziału w reakcji (powtarzają się po obu stronach równania) pomijamy w równaniu i otrzymujemy zapis jonowy skrócony:
Jest to hydroliza anionowa, bo reakcji ulegają aniony. Powstający nadmiar jonów OH- powoduje odczyn zasadowy roztworu, a zatem możemy stwierdzić, że sole pochodzące od słabego kwasu i mocnej zasady hydrolizują z odczynem zasadowym.
Sól słabego kwasu octowego CH3COOH i słabej zasady NH3 · H2O (amoniak) - CH3COONH4 reaguje z wodą, w wyniku czego powstaje CH3COOH i NH3 · H2O.
Zapis cząsteczkowy:
W roztworze wodnym w postaci jonowej występuje jedynie mocny elektrolit, którym jest CH3COONH4 (octan amonu), wszystkie pozostałe elektrolity są słabe, a zatem zapiszemy je w postaci cząsteczkowej.
CH3COO- + NH4+ + H2O → CH3COOH + NH3 · H2O
Jest to hydroliza kationowo-anionowa, bo reakcji ulegają zarówno kationy, jak i aniony. Odczyn roztworu jest obojętny, gdyż moc powstających elektrolitów jest zbliżona (słaby kwas i słaba zasada). Możemy zatem stwierdzić, że sole pochodzące od słabego kwasu i słabej zasady hydrolizują z odczynem obojętnym.
Sól mocnego kwasu HCl i mocnej zasady NaOH - NaCl nie hydrolizuje, ponieważ jony pochodzące od mocnych elektrolitów nie reagują z wodą. W roztworze ustala się stan równowagi między jonami H+ i OH-, a zatem odczyn roztworu jest obojętny. Możemy więc stwierdzić, że sole pochodzące od mocnego kwasu i mocnej zasady nie hydrolizują, a odczyn ich wodnych roztworów jest obojętny.
Nie zapisując równań reakcji hydrolizy podaj, które z wymienionych soli hydrolizują i jaki odczyn będą miały ich wodne roztwory: (NH4)2SO4, K2SO4, K2CO3, K2S, NaNO3, CuCl2, (NH4)2CO3.
Rozwiązanie:
(NH4)2SO4 - sól mocnego kwasu H2SO4 i słabej zasady NH3 · H2O
hydrolizuje, odczyn kwasowy roztworu
K2SO4 - sól mocnego kwasu H2SO4 i mocnej zasady KOH
nie hydrolizuje, odczyn roztworu jest obojętny
K2CO3 - sól słabego kwasu H2CO3 i mocnej zasady KOH
hydrolizuje, odczyn zasadowy roztworu
K2S - sól słabego kwasu H2S i mocnej zasady KOH
hydrolizuje, odczyn zasadowy roztworu
NaNO3 - sól mocnego kwasu HNO3 i mocnej zasady NaOH
nie hydrolizuje, odczyn roztworu jest obojętny
CuCl2 - sól mocnego kwasu HCl i słabej zasady Cu(OH)2
hydrolizuje, odczyn kwasowy roztworu
(NH4)2CO3 - sól słabego kwasu H2CO3 i słabej zasady NH3 · H2O
hydrolizuje, odczyn obojętny roztworu
Podaj po dwa przykłady soli, których wodne roztwory mają odczyn:
a) kwasowy
b) zasadowy
c) obojętny
Rozwiązanie:
a) odczyn kwasowy mają wodne roztwory soli mocnych kwasów, np. HNO3, HCl i słabych zasad, np. Cu(OH)2, Zn(OH)2:
np. Cu(NO3)2 - azotan (V) miedzi (II)
ZnCl2 - chlorek cynku
b) odczyn zasadowy mają wodne roztwory soli słabych kwasów, np. H2S, H2CO3 i mocnych zasad, np. KOH, Ba(OH)2:
np. BaS - siarczek baru
K2CO3 - węglan potasu
c) odczyn obojętny mają wodne roztwory soli słabych kwasów, np. H2SO3, CH3COOH i słabych zasad, np. Sn(OH)2, Pb(OH)2:
np. SnSO3 - siarczan (IV) cyny (II)
(CH3COO)2Pb - octan ołowiu (II)
Napisz w formie jonowej i jonowej skróconej równania reakcji hydrolizy podanych soli. Określ odczyn ich wodnych roztworów:
a) siarczan (VI) glinu
b) azotan (III) sodu
c) siarczan (IV) amonu
d) węglan potasu
e) chlorek żelaza (II)
Rozwiązanie:
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.