Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Na Anioł Pański (K. Przerwa-Tetmajer)

Na Anioł Pański (K. Przerwa-Tetmajer)

Wiersz jest zbudowany z czterech części, przedzielonych monotonnym refrenem, naśladującym dźwięk bicia dzwonów na Anioł Pański. Zadaniem tego fragmentu jest wywołanie nastroju smutku, melancholii i przygnębienia.

W części pierwszej utworu poeta zarysowuje wieczorny krajobraz, w którym dominują odcienie szarości, mrok, blask księżyca, mgła (wpływ impresjonizmu). Na tym dość niesamowitym tle pojawia się „zaduma polna, osmętnica”. Snuje się po łąkach, moczarach, polach i drogach. Ten motyw posłużył stworzeniu nastroju smutku, przygnębienia, tęsknoty, której nie można zaspokoić.

Smutek tego fragmentu potęguje motyw cmentarza i grobu młodej dziewczyny, na którym siada osmętnica (alegoria). Jest ona uosobieniem nastroju, złego losu, nieszczęścia, wszechogarniającej rozpaczy i smutku. W części drugiej pojawia się obraz szemrzącej rzeki, która:

„...płynie w mrokach,

Płynie i płynie coraz dalej...”,

aż w końcu przepada w głębinie morskiej, z której już nigdy nie wróci. Symbolizuje ona los ludzki, sens życia człowieka, jego skończoność i przemijalność. Część trzecia to obraz ziemi pochłanianej przez szare dymy, powlekające i zasnuwające przestworza, oraz mrok, który:

„...się rozpościera dalą

I coraz szerzej idzie, szerzej (...)

Zatopił lasy, zalał góry,

Pochłonął ziemię do rubieży...”.

Z tego mroku, w części czwartej, wyłania się „samotna dusza”, niosąca swój zły los i ból. Jest tułaczem, wygnańcem, który nigdzie nie może znaleźć dla siebie miejsca. Błąka się po świecie zrozpaczona, zmęczona, nie znajduje celu swej wędrówki.

Wiersz należy do poezji nastrojotwórczej, charakterystycznej dla modernizmu. Miała ona wywołać u czytelnika zamierzony stan uczuciowy - smutek i melancholię. Pomagają osiągnąć ten efekt walory muzyczne utworu (melodia, rymy, rytmiczność), a także zabieg psychizacji krajobrazu. Polega on na takim jego ukształtowaniu, aby wyrażał stan emocjonalny podmiotu lirycznego.

Według Tetmajera życie ludzkie jest smutne, pozbawione sensu, polega na ciągłym poszukiwaniu, a człowiek jest istotą słabą i samotną. Nastrój utworu buduje dziwny krajobraz, na który składają się moczary, trzęsawiska, łąki, drogi, pola, cmentarz, dźwięk dzwonów, mgły, mrok i dym (dużą rolę w jego przedstawieniu odgrywa synestezja, czyli połączenie elementów barwy, dźwięku i ruchu).

Pogłębiaj wiedzę w temacie: Na Anioł Pański (K. Przerwa-Tetmajer)

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.