Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Eliza z Pawłowskich Orzeszkowa urodziła się 6 VI 1841 roku w Milkowszczyźnie (Grodzieńszczyzna), w zamożnej rodzinie ziemiańskiej. W latach 1852-1857 przebywała na pensji sakramentek w Warszawie, gdzie zaprzyjaźniła się z Marią Wasiłowską (później Konopnicką). W 1858 roku wyszła za mąż za Piotra Orzeszkę. Lata 1859-1863, które spędziła w majątku ziemskim męża, poświęciła pracy wśród ludu. W czasie powstania styczniowego udzielała się w służbach pomocniczych. W jej domu ukrywał się Romuald Traugutt. Po zesłaniu męża, w 1865 roku, powróciła do Milkowszczyzny, a w 1869 uzyskała unieważnienie małżeństwa, wtedy też osiedliła się w Grodnie. Od 1879 roku była współwłaścicielką wypożyczalni i księgarni wydawniczej w Wilnie. W 1894 roku poślubiła wieloletniego przyjaciela, S. Nahorskiego. Jej kandydatura była dwukrotnie wysuwana (1905, 1909) do Nagrody Nobla. Zmarła w Grodnie 18 V 1910 r.
Twórczość literacką Orzeszkowej dzieli się na trzy okresy: I - 1866-1876, II - 1877-1891, III - 1892-1910. W pierwszym okresie kształtował się światopogląd pozytywistyczny pisarki. Utwory powstające w tym czasie to głównie powieści tendencyjne, np.: Marta (1873), Eli Makower (1875), Rodzina Brochwiczów (1876), Pompalińscy (1876).
Okres dojrzałej twórczości (1877-1891) rozpoczyna powieść Meir Ezofowicz (1878). Ukazały się wówczas m.in.: powieści: Niziny (1885), Dziurdziowie (1885), Mirtala (1886), Nad Niemnem (1888), Cham (1888), zbiory nowel: Z różnych sfer (1879-82), Panna Antonina (1888), W zimowy wieczór (1888) oraz rozprawy: Patriotyzm i kosmopolityzm (1880), O Żydach i kwestii żydowskiej (1882). Okres ten charakteryzuje się przejściem od powieści postulatywnych do realistycznych, tematyka utworów jest różnorodna, obejmuje m.in. sprawę mniejszości żydowskiej, życie chłopa na wsi i miejskiej biedoty, kwestie dotyczące sytuacji kobiet. W ostatnim etapie twórczości Orzeszkowej dominuje tematyka religijna i etyczna, następuje dalsze pogłębienie analizy psychologicznej i skupienie się na życiu wewnętrznym bohaterów. Główne dzieła z lat 1892-1910 to: Dwa bieguny (1893), Melancholicy (1896), Ad astra (1904), I pieśń niech zapłacze (1905), Gloria victis (1910).
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.