Kraszewski, Józef Ignacy (1812-1887)

Józef Ignacy Kraszewski, pseudonim Bogdan Bolesławita, (1812-1887) był znanym polskim prozaikiem, poetą, publicystą, krytykiem, historykiem. W 1830 r. uczestniczył w spisku przedpowstaniowym w Wilnie, za co został uwięziony. W latach 1841-1851 wydawał i redagował pismo „Athenaeum”, w okresie 1859-1862 był redaktorem „Gazety Codziennej” (przekształconej później na „Gazetę Polską”). W 1863 r. wyjechał z Warszawy do Drezna, z powodu obawy przed aresztowaniem. Zajmował się tam zwalczaniem w prasie europejskiej antypowstaniowej propagandy rosyjskiej. Po upadku powstania styczniowego - tendencje konserwatywno-ugodowe w kraju. Cały czas sprzeciwiał się polityce zaborczej, za współpracę z wojskowym wywiadem francuskim został uwięziony w Moabicie i Magdeburgu. W 1879 r. w Krakowie bardzo hucznie uczczono 50-lecie jego twórczości literackiej. Wydarzenie to stało się wielką ogólnopolską manifestacją kulturalną i patriotyczną. Był inicjatorem i współzałożycielem Macierzy Polskiej, od 1882 r. - członkiem prestiżowej Akademii Umiejętności.

Kraszewski był najpłodniejszym polskim pisarzem, napisał m. in. 223 powieści. Całość jego dorobku piśmienniczego liczy ponad 600 tomów. Wśród jego dzieł wyróżnić możemy powieści historyczne: Stara baśń (1875), Saskie ostatki (1889), Zygmuntowskie czasy (1846), Macocha (1873), Barani kożuszek (1880), trylogię saską: Hrabina Cosel (1874), BrÜhl (1875), Z siedmioletniej wojny ( 2 tomy, 1876), powieści ludowe: Ulana (1843), Chata za wsią (3 tomy, 1854-1855), współczesne powieści społeczno-obyczajowe: Latarnia czarnoksięska ( 1843-1844), powieści społeczno-polityczne nawiązujące do powstania styczniowego: Dziecię Starego Miasta (1863) i popowstaniową polemikę z konserwatyzmem: Morituri (2 tomy, 1874), wiersze: Bajki i bajeczki (1855), opowiadania, utwory dramatyczne, szkice z podróży: Kartki z podróży (1858-1864), studia literackie, historyczne, edycje źródeł historycznych i pamiętników oraz twórczości Williama Szekspira, wspomnienia: Pamiętniki, listy.