Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Niektóre substancje pochodzenia roślinnego lub syntetycznego oddziałujące na układ nerwowy to narkotyki. Ich ogólne działanie może być:
- pobudzające, np. amfetamina, kokaina, nikotyna
- hamujące, np. alkohol, niektóre leki uspokajające
- złożone, w których rodzaj oddziaływania na układ nerwowy jest różny, a działanie dotyczy tylko niektórych neuronów, np. środki halucynogenne (LSD, marihuana, substancje zawarte w niektórych grzybach), opium i jego pochodne (morfina, heroina).
Istota działania narkotyków może polegać na:
- zaburzeniach w działaniu błony neuronu - tak działa np. alkohol
- zakłóceniu pracy synaps - tak działa większość narkotyków.
Zakłócenie może mieć różne podłoże: narkotyki mogą np. naśladować działanie naturalnych neuroprzekaźników (LSD, heroina; nikotyna), zwiększać uwalnianie neuroprzekaźnika z synapsy (amfetamina), albo blokować receptory neuroprzekaźników.
Niezależnie od mechanizmu działania, stała ekspozycja komórek nerwowych na narkotyk zmienia trwale ich funkcje. Prowadzi to do stanu, w którym neurony znajdujące się w mózgu domagają się stałego dopływu narkotyku. Jest to stan uzależnienia.
Utrzymanie równowagi organizmu przy częstej obecności narkotyku nie jest możliwe na dłuższą metę. Komórki nerwowe, szczególnie te w mózgu, ulegają degeneracji, co prowadzi do zmian w psychice i upośledzeniu możliwości intelektualnych uzależnionej osoby. Zgubne skutki działania narkotyków stają się zauważalne również w pracy innych narządów, prowadząc do ogólnego wyniszczenia organizmu.
Uzależnienie jest to psychiczny, a niekiedy też fizyczny przymus przyjmowania określonej substancji, mający na celu doświadczenie psychicznych skutków jego działania lub uniknięciu objawów wynikających z jego braku.
Do najczęstszych urazów układu nerwowego należy uszkodzenie rdzenia kręgowego. Przerwanie ciągłości włókien nerwowych pomiędzy nerwami obwodowymi a mózgiem prowadzi do utraty kontroli nad poszczególnymi częściami ciała i ich paraliżem. Im wyżej w rdzeniu nastąpił uraz, tym większa część ciała jest sparaliżowana (nerwy dochodzące do rdzenia nad uszkodzonym miejscem funkcjonują prawidłowo). Przyczyną takich urazów są wypadki, w wyniku których nastąpiło złamanie kręgosłupa. Osobom podejrzanym o takie uszkodzenie należy bardzo ostrożnie udzielać pierwszej pomocy, nie przenosić ich ani nie namawiać do zmiany pozycji, gdyż może to pogorszyć ich stan. Paraliż będący skutkiem uszkodzenia kręgosłupa był dotąd nieodwracalny. Współczesna medycyna coraz częściej podejmuje udane próby leczenia, wykorzystując komórki macierzyste, na razie jednak nie jest to sposób ogólnie dostępny.
Nerwica
Jest jedną z najczęściej spotykanych chorób układu nerwowego. Może przejawiać się w dwóch postaciach:
- nerwicy lękowej, w której chorzy odczuwają stan silnego lęku i towarzyszących mu fobii, często uniemożliwiających normalne funkcjonowanie (np. lęk przed wyjściem z domu)
- nerwicy wegetatywnej polegającej na rozregulowaniu autonomicznego układu nerwowego. Nieprawidłowe jego działanie daje objawy zaburzeń ze strony różnych narządów, najczęściej w obrębie układu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki) lub serca (uczucie kołatania lub kłucia). Zaburzenia te nie są spowodowane wadami narządów i w momencie, gdy układ nerwowy zaczyna pracować prawidłowo, objawy ustępują.
Przyczyną nerwic jest długotrwały stres i nagromadzenie się negatywnych przeżyć. Istnieje indywidualna podatność - osoby o wrażliwej psychice znacznie częściej cierpią na dolegliwości nerwicowe.
Depresja
Depresja to stan długotrwałego obniżenia nastroju, wiążący się z poczuciem utraty sensu życia, niewiarą we własne siły i brakiem chęci do podejmowania jakichkolwiek działań. Depresji towarzyszą często stany lękowe i dolegliwości na tle nerwicowym. Przyczyn depresji jest bardzo wiele. Może pojawiać się pod wpływem silnych, negatywnych przeżyć (np. śmierć bliskiej osoby), ale częściej jej przyczyny są trudne do ustalenia i wiążą się z indywidualnymi skłonnościami. Nasilenie depresji bywa różne, w stanach ciężkich często podejmowane są próby samobójcze. Depresję leczy się, podając odpowiednie środki farmakologiczne.
Choroba Alzheimera
Polega na zaniku neuronów w korze mózgowej, co prowadzi do jej degeneracji. Pierwsze objawy to osłabienie pamięci, zaburzenia w wykonywaniu codziennych czynności, w tym takich jak pisanie i czytanie. Z czasem chorzy przestają rozpoznawać znane osoby i miejsca, nie potrafią też posługiwać się przedmiotami codziennego użytku. Zmiany mają charakter nieodwracalny, podawanie leków może tylko spowolnić rozwój choroby i złagodzić jej objawy.
Choroba Parkinsona
Polega na zanikaniu w mózgu neuronów produkujących neuroprzekaźnik - dopaminę. Objawia się postępującym drżeniem mięśni, szczególnie rąk i głowy. Psychika chorych na ogół pozostaje niezmieniona.
Stwardnienie rozsiane
Zjawiskiem leżącym u podstaw choroby jest uszkodzenie i rozpad osłonek mielinowych w ośrodkowym układzie nerwowym. Przyczyną jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego (choroba z autoagresji). Rozwój choroby jest długotrwały (przeważnie kilkanaście lat), polega na postępujących zaburzeniach w koordynacji ruchowej i stopniowej utracie władzy w mięśniach, co prowadzi do całkowitego inwalidztwa i kończy się śmiercią.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.