Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Rolnictwo średniowieczne nie znało środków chemicznych (nawozy, środki ochrony roślin), jakimi posługujemy się współcześnie. Aby użyźnić glebę, stosowano metodę trójpolową (trójpolówkę): gdy jedna część ziemi leżała odłogiem (nie była obsiewana) i „wypoczywała”, części pozostałe obsiewano zbożem (jedną ozimym - sianym jesienią, drugą jarym - sianym na wiosnę). W kolejnym sezonie odłogiem leżała inna część, a pozostała ziemia była uprawiana.
| Metoda trójpolówki | |||
|---|---|---|---|
| pole pierwsze | pole drugie | pole trzecie | |
| rok pierwszy | jare | ozime | ugór |
| rok drugi | ugór | jare | ozime |
| rok trzeci | ozime | ugór | jare |
Cykl prac rolniczych uzależniony był od pór roku. Na wiosnę przygotowywano ziemię do zasiewów, wykonywano orkę za pomocą radła ciągniętego przez parę wołów. Radło wykonane było z drewna, a jego zaostrzona część, spulchniająca ziemię (radlica), była drewniana lub metalowa. Orka pługiem była znacznie głębsza i dokładniejsza niż radłem. Spulchnioną dzięki tej pracy ziemię ręcznie zasiewano zbożem, a następnie za pomocą bron przykrywano wysiane ziarno cienką warstwą gleby. W lecie dojrzałe zboża żęto sierpami. Słomę, która została na polu, palono, aby popiół użyźnił glebę. Zboże powiązane w snopy było zwożone do gospodarstwa, gdzie za pomocą cepów odbywała się młócka. Ziarno mielono następnie w żarnach na mąkę, plewy służyły jako pasza dla zwierząt domowych, słoma natomiast służyła jako ściółka lub wyrabiano z niej maty.
Od XII wieku rozpowszechniły się młyny, które stopniowo zaczęły zastępować żarna.
Większość narzędzi domowych chłopi wykonywali samodzielnie. W domowych warsztatach tkackich wyrabiali odzież, wypalali gliniane misy i naczynia, wytwarzali drewniane narzędzia i sprzęty domowe (brony, pługi, beczki, skrzynie, ławy itp.).
W Polsce klimat w średniowieczu był o kilka stopni cieplejszy niż dzisiaj. Również wilgotność powietrza była większa. Kraj jednak uznawany był przez przybyszów z południa i zachodu Europy za zimny i ponury. Warunki klimatyczne decydowały o charakterze upraw. Uprawiano następujące zboża: żyto, owies, jęczmień i proso. W przydomowych ogródkach sadzono groch, bób, soczewicę, len, konopie, mak, marchew, ogórki, koper, cebulę, kapustę oraz potrzebny do wyrobu piwa chmiel. W sadach uprawiano drzewa owocowe: jabłonie, grusze, śliwy, czereśnie, a nawet brzoskwinie. W X wieku zaczęto zakładać winnice. Winną latorośl uprawiano pod okiem cudzoziemskich specjalistów, na obszarach, gdzie klimat był łagodny i żyzne gleby.
Chłopi średniowieczni oprócz uprawy roli zajmowali się również innymi pracami. Zbierali w lasach jagody i grzyby, podbierali miód dzikim pszczołom, zastawiali sidła na drobną zwierzynę (prawo do polowania na grubego zwierza było zastrzeżone dla władców i możnych panów). W każdym gospodarstwie znajdowały się również zwierzęta domowe. Hodowano woły i konie (siła pociągowa), krowy, świnie, kozy, owce (dostarczające mleka, mięsa i skór). Hodowano również drób i łowiono ryby.
Czy wiesz, że...
Dzisiaj najwięcej śladów średniowiecznego osadnictwa możemy odnaleźć w nazwach miejscowości. Miejsca, gdzie pola powstawały metodą żarową (karczowanie puszczy i użyźnianie ziemi popiołem z wypalonego lasu) nazywano łazami. Dziś wiele miejscowości w naszym kraju ma nazwę Żary, Łazy lub Łaziska. Kilka wsi, będących w najbliższym sąsiedztwie zorganizowanych było w opole - stąd np. pochodzi nazwa znanego z festiwali miasta na Śląsku. Inne nazwy wywodzą się od zajęcia ludności danego obszaru: Koniary były wsią, gdzie hodowano konie, w Winiarach zapewne uprawiano winną latorośl.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.