Rodzaj literacki: liryka
Gatunek liryki: liryka filozoficzna
Wiersz Oeconomia divina pochodzi z tomu Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada. Tytuł utworu w dosłownym tłumaczeniu brzmi „boska ekonomia”. Wiersz odczytywać można jako wyraz katastroficznych nastrojów poety, który traci wiarę w sens stworzonego przez Boga świata, lub jako deistyczną koncepcję świata, który stwórca pozostawił samemu sobie:
„Nie myślałem, że żyć będę w tak osobliwej chwili.
Kiedy Bóg skalnych wyżyn i gromów (...)
Najdotkliwiej upokorzy ludzi,
Pozwoliwszy im działać jak tylko zapragną,
Im zostawiając wnioski i nie mówiąc nic”.
Świat pozostawiony ludziom, bez bożego porządku i norm moralnych, stracił swój sens. Cywilizacyjny rozwój, będący triumfem ludzkiej myśli, stworzył „drogi na betonowych słupach”, „miasta ze szkła i żeliwa”, „lotniska rozleglejsze niż plemienne państwa”. Ale w tej doskonałej technicznie rzeczywistości zabrakło boskiego ładu i porządku. Na świecie zapanował chaos, odbierający rzeczom ich materialność i zasadność istnienia:
„Wydziedziczona z przedmiotów mrowiła się przestrzeń
Wszędzie było nigdzie i nigdzie, wszędzie”.
Życie ludzkie, pozbawione celu, straciło swój sens. Wielość norm i zasad doprowadziła do braku hierarchii i reguł. Miłosz ukazuje w wierszu wewnętrzną potrzebę człowieka, aby posiadać trwałe wartości i jasne kryteria, bez których ludzkość czuje się zagubiona i bezradna:
„Ludzie dotknięci niezrozumiałą udręką,
Zrzucali suknie na placach, żeby sądu wzywała ich nagość.
Ale na próżno tęsknili do zgrozy, litości i gniewu”.
Obraz ten nawiązuje do apokaliptycznej wizji Sądu Ostatecznego. Podział na sprawiedliwych i grzesznych nie może się jednak odbyć, gdyż ludzie utracili swoje dusze, zagubili umiejętność rozróżniania dobra od zła. Bez Boga i Jego praw cała rzeczywistość, ludzka działalność, kultura oraz życie człowieka tracą swój sens i zasadność bytu. Aby były one uzasadnione, wolnej woli i istnieniu muszą towarzyszyć jasne normy i ograniczenia moralne:
„Za mało uzasadnione
Były praca i odpoczynek
I twarz i włosy i biodra
I jakiekolwiek istnienie”.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.