Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Atmosfera ziemska to powłoka gazowa otaczająca Ziemię, będąca najbardziej zewnętrzną częścią powłoki ziemskiej.
Atmosfera ziemska składa się z następujących gazów:
- azot - 78,08% objętości atmosfery,
- tlen - 20,95%,
- argon - 0,93%,
- inne (dwutlenek węgla, neon, hel, krypton, ksenon, wodór, ozon) - 0,04%.
Poza wyżej wymienionymi gazami atmosfera zawiera domieszki gazowe, ciekłe i stałe. Do najważniejszych domieszek gazowych należy para wodna, której zawartość waha się od 0 do 4%. Domieszki ciekłe i stałe nazywane są aerozolami atmosferycznymi. Najczęściej są to pyły pochodzenia naturalnego (pyły wulkaniczne, glebowe, pyłki roślin) oraz antropogenicznego (pyły przemysłowe, komunikacyjne).
Skład chemiczny atmosfery zmienia się wraz z wysokością. W jej dolnej części dominują gazy cięższe - azot i tlen. W górnej części atmosfery przeważają gazy lżejsze - hel i wodór.
Za dolną granicę atmosfery uważa się poziom morza oraz zwierciadło wód gruntowych na lądach. Górna granica jest trudna do określenia. Umownie przyjmuje się wysokość 2000 km jako granicę meteorologiczną atmosfery. Niektóre badania wykazują jednak obecność gazów ziemskich nawet na wysokości 20 000 km.
Atmosfera ma budowę warstwową. Podział na warstwy związany jest głównie ze zmianami temperatury powietrza wraz ze wzrostem wysokości. Wyróżnia się następujące warstwy atmosfery:
Troposfera - najniższa warstwa, w której skupia się 80% masy powietrza oraz prawie cała para wodna. W warstwie tej zachodzą procesy, które kształtują pogodę i klimat na powierzchni Ziemi. Grubość troposfery zależy od szerokości geograficznej. Nad równikiem sięga ona do 17 km, nad biegunami natomiast do 8 km. Wraz ze wzrostem wysokości temperatura powietrza spada średnio o 0,6°C co 100 m.
Tropopauza - cienka warstwa przejściowa nad troposferą. Temperatura powietrza w tej warstwie wynosi około - 80°C w strefie międzyzwrotnikowej, nad biegunami natomiast waha się od - 45°C do - 65°C.
Stratosfera - warstwa sięgająca do wysokości 50-55 km. Dolna stratosfera ma stałą temperaturę około - 55°C. W górnej części stratosfery znajduje się ozonosfera, w której temperatura wzrasta do około 0°C.
Stratopauza - warstwa przejściowa nad stratosferą o stałej temperaturze około 0°C.
Mezosfera - warstwa sięgająca do wysokości 80 km. W dolnej części ma stałą temperaturę 0°C, w części górnej natomiast temperatura spada do - 90°C.
Mezopauza - warstwa przejściowa na wysokości 80-85 km, o stałej temperaturze około - 90°C.
Termosfera - warstwa cechująca się stałym wzrostem temperatury powietrza. Składa się z dwóch części. Dolna część to jonosfera. Sięga ona do wysokości około 800 km. Jest to warstwa zawierająca zjonizowane gazy. Naładowane dodatnio lub ujemnie gazy odbijają długie, średnie oraz krótkie fale radiowe, co umożliwia przesyłanie tych fal na duże odległości. W warstwie tej powstają zorze polarne. Górna część termosfery to egzosfera. Jest to najbardziej zewnętrzna część atmosfery, stopniowo przechodząca w przestrzeń kosmiczną. W termosferze temperatura powietrza rośnie do 1000°C.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.