Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Układ Słoneczny znajduje się w jednym z ramion galaktyki zwanej Drogą Mleczną. Jest to galaktyka spiralna, która obraca się wokół własnego środka. Pełny obrót trwa około 240 mln lat. Szacuje się, że Układ Słoneczny powstał około 5 miliardów lat temu.
Elementami składowymi Układu Słonecznego są:
- Słońce,
- 8 planet i ich księżyce,
- planety karłowate
- planetoidy,
- komety i materia międzyplanetarna.
Słońce znajduje się w centrum układu planetarnego. Jest gwiazdą małą. Mimo to jego masa stanowi 99,87% masy całego Układu Słonecznego. Jego średnica jest 109 razy dłuższa od średnicy Ziemi.
Słońce jest kulą gazową zbudowaną głównie z wodoru i helu. W jego wnętrzu zachodzi synteza termojądrowa atomów wodoru, które łącząc się tworzą hel. W wyniku przemian termojądrowych wydzielana jest energia słoneczna w formie światła, ciepła i tzw. wiatru słonecznego. We wnętrzu Słońca temperatura dochodzi do kilkunastu milionów stopni, na powierzchni zaś osiąga 6000 K.
Planety i księżyce
| Parametr | Merkury | Wenus | Ziemia | Mars | Jowisz | Saturn | Uran | Neptun |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Powierzchnia | 75 mln km2 | 460 mln km2 | 510 mln km2 | 1448 mln km2 | 6218 mln km2 | 42700 mln km2 | 8084 mln km2 | 7619 mln km2 |
| Objętość | 610 x 1011 km3 | 928 x 1011 km3 | 1083 x 1011 km3 | 1638 x 1011 km3 | 14255 x 1011 km3 | 7460 x 1011 km3 | 683 x 1011 km3 | 625 x 1011 km3 |
| Średnica (na równiku) | 4879 km | 12104 km | 12756 km | 6805 km | 142984 km | 120536 km | 51118 km | 49500 km |
| Okres obrotu (rotacji) | 58d 15h 26m | 243d 0h 26m | 23h 56m 4s | 1d 0h 37m | 9h 55m 30s | 10h 39m 22s | 17h 14m 24s | 16h 6m 6s |
| Okres obiegu wokół Słońca | 88 dni | 225 dni | 365 dni | 1 rok 322 dni | 11 lat 316 dni | 29 lat 174 dni | 84 lata 48 dni | 164 lata 288 dni |
| Odległość od Słońca | 58 mln km | 108 mln km | 149 mln km | 228 mln km | 778 mln km | 1427 mln km | 2871 mln km | 4498 mln km |
| Satelity naturalne | brak | brak | 1 | 2 | 63 | 50 | 27 | 13 |
Największą planetą jest Jowisz, najmniejszą natomiast Merkury.
Merkury, Wenus, Ziemia i Mars mają podobną wielkość i budowę. Zwane są planetami wewnętrznymi lub ziemskimi.
Jowisz, Saturn, Uran i Neptun nazywane są planetami jowiszowymi lub zewnętrznymi. Wszystkie mają podobną budowę, ponieważ są planetami gazowymi lub płynnymi, zbudowanymi z wodoru, helu, amoniaku i metanu. Cechą wspólną jest również występowanie wokół tych planet pierścieni lodowo-skalnych.
W 2006 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna wprowadziła pojęcie planety karłowatej. Do tej pory oficjalnie za planety karłowate uznano 3 ciała niebieskie: Ceres, Eris i Pluton
Księżyce są ciałami niebieskimi obiegającymi planety. Ich wielkość jest bardzo zróżnicowana. Największą liczbę księżyców posiada Jowisz. Największym księżycem Układu Słonecznego jest księżyc Jowisza - Ganimedes, którego średnica wynosi 5262 km.
Ziemia posiada jeden Księżyc o średnicy 1738 km. Średnia odległość Księżyca od Ziemi to 384 000 km.
Planetoidy (asteroidy, planetki) to kilka tysięcy ciał niebieskich, które krążą w Układzie Słonecznym. Ich największe skupienie znajduje się między orbitami Marsa i Jowisza. Powstały prawdopodobnie z rozerwania planety. Największa z planetoid nosi nazwę Pallas.
Komety są niewielkimi ciałami niebieskimi zbudowanymi głównie z lodu, odłamków skalnych i pyłu. Ich wielkość na ogół nie przekracza 10 km. Poruszają się po orbitach eliptycznych, hiperbolicznych lub parabolicznych. Niektóre komety pojawiają się w pobliżu Słońca cyklicznie, jak np. słynna kometa Halleya. Podczas zbliżania się do Słońca, pod wpływem wiatru słonecznego wytwarza się warkocz (ogon) gazowy komety.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.