Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Mapa to przedstawiony na płaszczyźnie obraz Ziemi lub jej fragmentu w określonym zmniejszeniu, z zachowaniem zasad odwzorowania, przy użyciu umownych znaków graficznych.
Cechy mapy:
- wykonanie na płaszczyźnie - mapa zawsze jest płaska, tzn. nie jest mapą globus ani tzw. „mapa plastyczna”;
- wymierność mapy można osiągnąć dzięki znajomości skali oraz siatki kartograficznej, w oparciu o którą została skonstruowana mapa. Aby dokonywać obliczeń, musimy wiedzieć, który z wymiarów mapy jest odwzorowany wiernie w danej siatce kartograficznej (odległości, kąty czy pole powierzchni);
- czytelność mapy można osiągnąć przez zastosowanie odpowiednich graficznych znaków umownych, umieszczonych w legendzie mapy. Zabiegiem niezbędnym do osiągnięcia czytelności mapy jest też generalizacja treści mapy. Jest to wybór i uogólnienie treści mapy.
Kartograf rysując mapę musi wybrać treść, którą ma na mapie przedstawić. Musi również uogólnić treść mapy, tzn. opuścić szczegóły mało ważne, uprościć linie itp. To uogólnienie zależy od skali mapy. Im mniejsza skala, tym większe uogólnienie.
Mapy można podzielić na ogólnogeograficzne i tematyczne.
Mapy ogólnogeograficzne przedstawiają różnorodne elementy terenu, np. ukształtowanie powierzchni, sieć wodną, drogi, sieć osadniczą, granice administracyjne.
Mapy ogólnogeograficzne w zależności od skali można podzielić na:
- topograficzne o skali większej niż 1 : 200 000. Są to mapy dokładne. Przedstawiają szczegółowo rzeźbę terenu, sieć rzeczną, drogi, budynki i inne elementy topograficzne. Na ogół wykonywane są na podkładzie siatki wiernokątnej, ale niewielkie są na nich zniekształcenia odległości i pola powierzchni;
- przeglądowo-topograficzne o skali mniejszej niż 1 : 200 000, lecz większej od 1 : 1 000 000. Mapy te zawierają treść uboższą niż mapy topograficzne. Nie można na nich mierzyć szerokości obiektów liniowych, np. dróg czy rzek.
- przeglądowe o skali mniejszej lub równej 1 : 1 000 000. Ze względu na małą skalę są to mapy bardzo ogólne i zawierają tylko najważniejsze treści.
Istnieje również podział map ogólnogeograficznych na fizyczne i polityczne (administracyjne). Na mapach fizycznych dominują elementy fizycznogeograficzne (ukształtowanie terenu, sieć rzeczna itp.), natomiast na mapach politycznych szczególną uwagę zwraca się na granice administracyjne, sieć osadniczą, ważniejsze linie komunikacyjne.
Mapy tematyczne przedstawiają wybrane zagadnienia z zakresu geografii fizycznej lub społeczno-ekonomicznej. Można je podzielić na dwie grupy mapy, dotyczące:
- zjawisk przyrodniczych (przyrodniczo-geograficzne) - np. klimatyczne, geologiczne, glebowe, rozmieszczenia roślinności lub zwierząt itd.
- zjawisk społeczno-gospodarczych - np. rozmieszczenia ludności, komunikacyjne, polityczne, historyczne, turystyczne, rozmieszczenia upraw, rozmieszczenia ośrodków przemysłowych itd.
Coraz częściej wyróżnia się wśród map tematycznych trzecią grupę: mapy kształtowania i ochrony środowiska - np. mapy zanieczyszczeń, obszarów chronionych itd.
Plan to obraz niewielkiego obszaru Ziemi (np. miasta) wykonany na płaszczyźnie za pomocą symboli kartograficznych. Przy konstrukcji planów nie uwzględnia się krzywizny Ziemi, ponieważ przedstawiony obszar jest tak mały, że traktuje się go jak płaską powierzchnię. Nie stosuje się więc zasad odwzorowań kartograficznych, dlatego na planie nie ma siatki kartograficznej. Plany wykonuje się zazwyczaj w dużej skali, nie mniejszej niż 1 : 10 000.
Atlas geograficzny to usystematyzowany i opracowany według jednego planu zbiór map, tablic i rysunków wydany w formie książki lub albumu. Nazwa ta została po raz pierwszy użyta przez flamandzkiego kartografa Merkatora w 1595 roku.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.