Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Fatalna sytuacja ekonomiczna kraju i nastroje społeczne zwiastowały konfrontację władzy ze społeczeństwem.
Czy wiesz, że...
12 grudnia 1970 roku władze wprowadziły tzw. „regulację cen” a w praktyce podniosły ceny na kilkadziesiąt towarów. Społeczeństwo dotknęło szczególnie podniesienie średnio o 15% cen na wyroby spożywcze. W odpowiedzi na decyzje władz już 14 grudnia w Stoczni Gdańskiej rozpoczął się protest stoczniowców, którzy po wiecu w stoczni ruszyli pod gmach KW PZPR.
15 grudnia 1970 r. powstał w Gdańsku Międzyzakładowy Komitet Stajkowy. Jego członków wkrótce aresztowano. Ruch strajkowy ogarnął całe Trójmiasto, a do akcji przystąpiły załogi innych stoczni i zakładów przemysłowych. Dziesięciotysięczny tłum ponownie ruszył pod gmach KW partii. Budynek został spalony, ale na demonstrantów ruszyły specjalne oddziały MO. Rozpoczęły się starcia, aresztowania, byli zabici i ranni. Zatrzymanych poddano biciu już w samochodach milicyjnych.
16 grudnia do Trójmiasta wprowadzono wojsko. Ponowiły się demonstracje, w których wojsko użyło broni, z czołgów strzelano do demonstrujących stoczniowców. Następnego dnia do masakry doszło koło stacji kolejowej Gdynia-Stocznia i w innych miejscach miasta. Żołnierze i milicjanci strzelali do robotników, którzy zmierzali do pracy.
Podobne wypadki miały miejsce w Szczecinie. Po zbagatelizowaniu przez władze partyjne i państwowe żądań stoczniowców, demonstranci ruszyli pod gmachy partyjne i państwowe. Milicja i wojsko spacyfikowało robotników - padło wielu zabitych i rannych, wielu trafiło do więzienia.
Czy wiesz, że...
W tej sytuacji w nocy z 18 na 19 grudnia 1970 roku Biuro Polityczne PZPR podjęło ważne decyzje. Gomułka, który skierował do Moskwy prośbę o interwencję, wobec sugestii radzieckiej rozwiązania problemu wewnętrznymi siłami polskimi, zasłabł i znalazł się w szpitalu. W takiej sytuacji nowym I sekretarzem KC PZPR został wybrany Edward Gierek, sekretarz KW w Katowicach.
Jednocześnie w najwyższych władzach państwowych i partyjnych nastąpiły poważne zmiany. Gomułka i jego stronnicy zostali odsunięci, a na ich miejsce weszli nowi ludzie popierający Gierka - Edward Babiuch, Kazimierz Barcikowski, Henryk Jabłoński i inni. Do władz weszli także ludzie związani z Kazimierzem Moczarem i „niezależni” - gen. Wojciech Jaruzelski i Piotr Jaroszewicz. Wystąpienie telewizyjne Gierka - zapowiedź zmian w gospodarce, potępienie „wrogów socjalizmu”, usprawiedliwienie działań milicji i wojska, przy jednoczesnym pozornym skrytykowaniu poprzedniego kierownictwa - na ogół zostało przez społeczeństwo odebrane przychylnie jako zapowiedź gruntownych zmian.
Na Wybrzeżu, wobec apelu prymasa Wyszyńskiego i niejasnych obietnic władz, strajk początkowo zawieszono, a później przerwano.
W konsekwencji wydarzeń z grudnia 1970 roku:
- nie udało się wywalczyć zmiany sposobu rządzenia, reform ekonomicznych czy zmian społecznych, ale po raz pierwszy postawa robotników doprowadziła do zmiany ekipy rządzącej - zmiany okupionej wielką ilością ofiar - dane oficjalne są zaniżone: 45 zabitych, ponad 1100 rannych, prawie 3000 aresztowanych;
- Sejm zatwierdził zmiany we władzach - I sekretarzem KC PZPR został Edward Gierek, przewodniczącym Rady Państwa Józef Cyrankiewicz, premierem Piotr Jaroszewicz - udzielając jednocześnie poparcia dla ekipy, która doprowadziła do wydarzeń na Wybrzeżu i była za ich stłumienie odpowiedzialna;
- rząd wycofał się z podwyżek i zgodził się podnieść pensje;
- zmienił się ton propagandy i styl sprawowania władzy przez nową ekipę partyjno-państwową.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.