Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Wydarzenia rewolucyjne we Francji umożliwiły zrobienie wielkiej kariery politycznej wielu wybitnym ludziom, którzy dzięki wprowadzonej zasadzie równości wszystkich wobec prawa mogli osiągać niezależnie od pochodzenia nawet najwyższe stanowiska państwowe.
Takim człowiekiem był Napoleon Bonaparte. Urodził się w 1769 roku na wyspie Korsyce w rodzinie adwokata. Ukończył szkołę wojskową.
Mając dwadzieścia lat brał udział w walkach na Korsyce. W 1793 roku wstąpił do francuskiej armii rewolucyjnej. Wykazał się niebywałymi zdolnościami wojskowymi i w wieku zaledwie 24 lat awansował do stopnia generała. Szczególnie wsławił się przy szturmowaniu zajętego przez Anglików Tulonu. Będąc zwolennikiem jakobinów, miał po ich odsunięciu od władzy spore kłopoty. Został wydalony z wojska i aresztowany. W 1795 roku mógł już jednak powrócić do armii. Powierzono mu dowództwo nad wojskami wewnętrznymi.
W 1796 roku dowodził armią francuską walczącą z Austriakami we Włoszech. Pod jego komendą wojska austriackie szybko zostały pokonane. Dzięki temu Francja odzyskała wpływy w znacznej części Półwyspu Apenińskiego.
W 1798 roku Napoleon uczestniczył we francuskiej wyprawie do Egiptu, żeby tam walczyć z Anglikami.
Rządy Dyrektoriatu budziły powszechne niezadowolenie z powodu:
- kryzysu gospodarczego,
- postępującego ubożenia społeczeństwa,
- wprowadzania nowych podatków (np. od drzwi i okien),
- niepowodzenia na froncie,
- przystąpienia Rosji do koalicji antyfrancuskiej.
W tej sytuacji, licząc na swoją popularność i wierność żołnierzy, 9 listopada 1799 r. Napoleon dokonał zamachu stanu. Obalił Dyrektoriat i zaprowadził nowe rządy. Na czele państwa stał trzyosobowy Konsulat, w którym Napoleon jako pierwszy konsul sprawował dyktatorską władzę.
Po odniesionych zwycięstwach nad Austrią w latach 1800-1801 mianowano go w 1802 roku konsulem dożywotnim.
W 1804 roku Napoleon Bonaparte koronował się na cesarza Francuzów. Był człowiekiem wojny. W czasie jego rządów zorganizowano wielką armię, którą on osobiście poprowadził w 1805 roku przeciwko Austrii. Znaczna część armii austriackiej poddała się w wyniku bitwy pod Ulm 20 X 1805 roku.
2 XII 1805 roku połączone wojska austriacko-rosyjskie zostały doszczętnie rozbite w bitwie pod Austerlitz.
14 X 1806 roku armia Napoleona pokonała wojska pruskie w dwóch rozgrywanych prawie jednocześnie bitwach: pod Jeną i pod Auerstaedt.
W 1807 roku wojska napoleońskie walczyły z armią rosyjską w bitwach pod Iławą - 8 lutego 1807 r. i pod Frydlandem - 14 kwietnia 1807 roku.
Wojny te nie były przypadkowymi działaniami zbrojnymi. Przeciwko prorewolucyjnej Francji mocarstwa europejskie zawiązywały kolejne przymierza.
Największym i najtrudniejszym do pokonania wrogiem dla Francji była Wielka Brytania. To właśnie z inicjatywy tego kraju organizowane były walczące z Francją koalicje, do których włączały się Austria, Prusy, Rosja, Szwecja.
Chcąc pokonać Wielką Brytanię, trzeba było wygrać wojnę na morzu. To się jednak Francuzom nie udało. Ich flota została pokonana przez angielskie okręty wojenne w wielkiej bitwie morskiej pod Trafalgarem w 1805 roku.
Nie mogąc pokonać Wielkiej Brytanii w regularnej wojnie Napoleon postanowił osłabić ten kraj poprzez zastosowanie blokady gospodarczej. Mógł sobie na to pozwolić w 1806 roku, ponieważ większość państw europejskich była wtedy pod wpływem napoleońskiej Francji. Podporządkowane Napoleonowi państwa otrzymały wtedy zakaz jakiejkolwiek wymiany handlowej z Wielką Brytanią.
W 1808 roku wojska Napoleona Bonaparte walczyły w Hiszpanii, gdzie cesarz Francuzów osadził na tronie swego brata Józefa, który wcześniej, bo od 1806 roku, był już królem Neapolu. Na królewskich tronach zasiedli z woli cesarza również jego dwaj kolejni bracia: Ludwik w Holandii w latach 1806-1810 i Hieronim w Westfalii w latach 1807-1813. Godności tej nie dostąpił tylko jeden z braci, Lucjan.
W 1812 roku Napoleon poprowadził potężną, liczącą prawie 600 000 żołnierzy armię na Rosję. Po zwycięstwie w niezwykle krwawej bitwie pod Borodino jego wojska weszły do opuszczonej przez Rosjan Moskwy. Surowa zima i dające się we znaki braki zaopatrzenia w żywność zmusiły cesarza do odwrotu. Z powodu zimna, głodu i ciągłych ataków rosyjskich oddziałów partyzanckich w ciągu krótkiego czasu Wielka Armia praktycznie przestała istnieć.
W 1813 roku wojska sprzymierzone, w których skład wchodzili żołnierze z większości krajów europejskich, pobiły odtworzoną armię Napoleona w tzw. bitwie Narodów pod Lipskiem. Dalsze działania wojenne, coraz bardziej niepomyślne dla Napoleona, toczyły się już na terenie Francji.
30 marca 1814 roku sprzymierzeni zdobyli Paryż. Napoleon musiał zrzec się władzy i przenieść na wyspę Elbę. 1 marca 1815 roku jeszcze raz wrócił do Francji. Próbował odtworzyć armię i odzyskać władzę.
18 czerwca 1815 roku został ostatecznie pokonany w bitwie pod Waterloo i zesłany na daleką wyspę św. Heleny, skąd już do Francji nigdy nie powrócił. Tam też zmarł w 1821 roku.
Był wybitnym wodzem. Jego wojska stoczyły około 60 większych i mniejszych bitew. W wyniku zwycięskich kampanii powiększył terytorium Francji do 759 000 km2. Pod jego panowaniem znalazła się też na pewien czas większość krajów niemieckich i włoskich oraz Hiszpania.
Zapewnił Francji duże dochody, niezbędne do prowadzenia wojen. Ograniczył import towarów, aby rozwijać rodzimą gospodarkę.
W 1801 r. zawarł konkordat z papieżem, co przywróciło poprawne stosunki z Kościołem katolickim, w 1804 r. uchwalono kodeks cywilny jako Kodeks Napoleona:
- potwierdzał zdobycze rewolucji francuskiej,
- gwarantował wszystkim obywatelom wolność osobistą, równość wobec prawa, znosił podziały i przywileje stanowe,
- wprowadzał równouprawnienie wyznań,
- zapewniał swobodę działalności gospodarczej i własność prywatną,
- dopuszczał rozwody.
Rządy Napoleona były czasem wojennym. Liczne wojny doprowadziły do tego, że przed wyprawą na Rosję prawie cała Europa znalazła się w strefie francuskich wpływów.
Bitwy z okresu wojen napoleońskich
| Data bitwy | Miejsce, gdzie się odbyła | Rezultat bitwy | Straty w ludziach |
|---|---|---|---|
| 2 XII 1805 | pod Austerlitz | Zwycięstwo Francji nad Austrią i Rosją | 27 000 z armii austriacko-rosyjskiej 1300 z armii francuskiej |
| 14 X 1806 | pod Jeną | Zwycięstwo Francji nad Prusami | 12 000 z armii pruskiej 5000 z armii francuskiej |
| 8 II 1807 | pod Iławą | Zwycięstwo Francji nad Rosją | Dziesiątki tysięcy zabitych i rannych po obu stronach. |
| 14 VI 1807 | pod Frydlandem | Zwycięstwo Francji nad Rosją | 25 000 z armii rosyjsko-pruskiej 18 000 z armii francuskiej |
| 5, 6 VII 1809 | pod Wagram | Zwycięstwo Francji nad Austrią | 50 000 z armii austriackiej 34 000 z armii francuskiej |
| 7 IX 1812 | pod Borodino | Zwycięstwo Francji nad Rosją | 44 000 z armii rosyjskiej 58 000 z armii francuskiej |
| 16—19 X 1813 | pod Lipskiem | Klęska Francji z wojskami państw sprzymierzonych | 54 000 z wojsk sprzymierzonych 70 000 z armii francuskiej |
| 18 VI 1815 | pod Waterloo | Klęska Francji z wojskami państw sprzymierzonych | 22 000 z armii sprzymierzonych 25 000 z armii francuskiej |
Będąc u szczytu władzy, Napoleon wytyczał granice w Europie według własnego uznania. Niektóre zdobyte terytoria - Belgię, Holandię, część Niemiec i Włoch - przyłączył bezpośrednio do Francji, inne przekształcał w zależne państwa, na tronach których osadzał swoją rodzinę. Na terenie Niemiec utworzył podporządkowany Francji Związek Reński (doprowadził do rozpadu I Rzeszy Niemieckiej).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.