Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Przyczyny reformacji i powstanie nowych Kościołów chrześcijańskich

Przyczyny reformacji i powstanie nowych Kościołów chrześcijańskich

Reformacja to proces o charakterze społecznym, religijnym i politycznym. Jej przyczyny leżały w średniowieczu, były złożone. Wystąpienie Jana Husa z początków XV w. było ostatnią próbą usunięcia nadużyć z Kościoła i przeprowadzenia reform, uzdrowienia funkcjonowania wielu instytucji kościelnych. Kolejne sobory piętnastowieczne nie doprowadziły do naprawy życia kościelnego. Kryzys pogłębiał się.

Najważniejsze przyczyny reformacji:

- osłabienie organizacyjne Kościoła i demoralizacja kleru - papieże bardziej dbali o zachowanie politycznej pozycji na Półwyspie Apenińskim, zwiększenie dochodów, świetny dwór, przepych, niż o dobry przykład skromnego i świątobliwego życia. Szerzył się nepotyzm, czyli faworyzowanie krewnych przy obsadzaniu stanowisk kościelnych, nikolaizm (zerwanie z zasadą celibatu). Te zjawiska obniżały autorytet papiestwa i Kościoła;

- niechęć papieży i duchowieństwa, szczególnie wyższego, do zmian i reform;

- nadużycia pieniężne papieży i duchownych - fiskalizm, czyli obciążanie wiernych podatkami, daninami i innymi opłatami, sprzedaż odpustów (odpuszczenia win i grzechów - akcja prowadzona przez duchownych i specjalnych bankierów, dochody przeznaczane na potrzeby papiestwa).

Krytyka Kościoła katolickiego wypływała z różnych środowisk. Była związana z coraz powszechniejszymi ideami humanizmu i nowymi prądami kulturowymi i światopoglądowymi.

W 1517 r. mnich, augustianin Marcin Luter, przybił na drzwiach kaplicy w Wittenberdze 95 tez, będących programem reform Kościoła. Występował w nich przede wszystkim przeciw sprzedaży odpustów i innym nadużyciom panującym w Kościele. Wydarzenie to jest powszechnie uważane za początek reformacji. Początkowo Luter nie zerwał z Kościołem, domagając się jedynie niezbędnych zmian. Popularność Lutra rosła. Papież bullą Exsurge Domine z 1520 r. wezwał zakonnika do odwołania swoich nauk. Luter, popierany przez coraz większą liczbę ludzi, spalił publicznie dokument papieski. Do sporu wmieszał się cesarz Karol V Habsburg, który wezwał Lutra na sejm Rzeszy do Wormacji, by ten zaprezentował publicznie swoją naukę. Mimo potępienia przez papieża i cesarza Luter nie zaprzestał działalności, miał poparcie kilku książąt niemieckich. Przed prześladowaniami znalazł schronienie na zamku w Wartburgu u Fryderyka Mądrego, elektora saskiego. Tam też dokonał przekładu Biblii na język niemiecki. Spalenie bulli papieskiej było zerwaniem Lutra z Kościołem katolickim. Wystąpienia innych reformatorów religijnych jak i działania podejmowane przez Kościół katolicki doprowadziły do podziału religijnego Europy.

Największe wyznania reformowane:

Wyznanie - twórcy Doktryna - organizacja Kościoła
luteranizm
Marcin Luter Katechizm (1526), Filip Melanchton, autor tzw. „konfesji augsburskiej” z 1530 r. – tereny Rzeszy Niemieckiej, Skandynawii
Biblia jedynym źródłem i podstawą wiary – dowolna interpretacja każdego człowieka;
– jedyne sakramenty, mające znaczenie symboliczne, to chrzest i sakrament ołtarza, muszą one iść w parze z wiarą, która jest podstawą zbawienia;
– uznanie władzy świeckiej i konieczność jej podporządkowania się;
– kasata zakonów, zniesienie celibatu osób duchownych;
– zniesienie kultu świętych, adoracji obrazów, relikwii;
– Kościół państwowy pod opieką władców, którzy dbają o rozwój materialny. Kościół podporządkowany też doktrynalnie świeckim;
– sekularyzacja dóbr kościelnych i przejęcie ich przez władcę.
kalwinizm
Kalwin (Jean Cauvin), początkowo działał we Francji, potem w Bazylei i Genewie w Szwajcarii – Institutio religionis christianae, Katechizm – niektóre kantony Szwajcarii, Niderlandy, lokalne odmiany wyznania kalwińskiego w Anglii i Szkocji
wiara to szczególny dar od Boga; nauka o predestynacji, czyli przeznaczeniu;
sakramenty podobnie jak u Lutra;
moralność kalwińska wypływająca z nakazów Bibliiwstrzemięźliwość, sprawiedliwość, pobożność; praca to obowiązek człowieka, bogactwo to szczególny dar od Boga i dowód Jego łaski;
– na czele Kościoła mieli stać ministrowie-pastorzy pełniący nadzór nad moralnością, instytucja kierownicza w Kościele to ciało kolegialne – konsystorz;
– władza świecka odpowiedzialna za ochronę Kościoła i moralności, karanie odstępców, obowiązek utrzymywania szkolnictwa. Genewa zorganizowana w przykładową gminę i Kościół kalwiński, minipaństewko teokratyczne w wydaniu kalwińskim. Słynna Akademia Genewska.
anabaptyzm
Thomas Münzer, Jan z Leydy, Jan Mathys
– odrzucenie organizacji kościelnej – powszechne kapłaństwo wiernych; proroctwa i objawienia jako podstawa wiary – indywidualizacja wiary i odrzucenie form doktrynalnych;
– niechęć do instytucji państwa i porządku publicznego, zniesienie własności prywatnej, itd.;
– konieczność powtórnego chrztu w dojrzałym wieku – chrzest to świadomy wybór wiary;
– próba zorganizowania idealnego Kościoła w Münster w Niemczech.
antytrynitaryzm
Michał Servet, – Christianismi restitutio; Lelio i Faustyn Socynowie, Jerzy Blandrata; – teren działalności: Polska i Siedmiogród – arianie lub unitarianie
– zakwestionowanie istnienia Trójcy Świętej – Chrystus jedynie człowiekiem, a nie Bogiem. Odrzucenie nauki o predestynacji (przeznaczeniu), grzechu pierworodnym i odkupieniu;
– do zbawienia człowiek dochodzi własną pracą;
– kwestionowanie wszystkich sakramentów;
– kwestionowanie prywatnej własności, konieczność zniesienia poddaństwa chłopów, wspólna praca i podział zysków;
– w skrajnej postaci głoszenie haseł pacyfistycznych;
– nie stworzyli organizacji kościelnej, prześladowani przez katolików i wyznawców innych Kościołów reformowanych.

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.