Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Polityczne:
nowy układ sił
- powstanie wrogich sojuszy polityczno-wojskowych (Trójprzymierze, Trójporozumienie) i wynikające z tego antagonizmy między mocarstwami, rywalizacja o kolonie;
- 1908 r. aneksja Bośni i Hercegowiny przez Austro-Węgry dokonana bez niczyjej zgody narażała interesy Serbii, Turcji i państw Trójporozumienia;
konflikty poprzedzające wojnę
- 1911 r. konflikt francusko-niemiecki o Maroko (Niemcy musiały wyrazić zgodę na ustanowienie francuskiego protektoratu nad Marokiem za cenę nieznacznych ustępstw Francji w Kongu);
- I wojna bałkańska (1912-1913) - wojna koalicji państw (Liga Bałkańska) Serbii, Bułgarii, Grecji i Czarnogóry z Turcją. Koalicja odniosła zwycięstwo; na mocy traktatu pokojowego, podpisanego w Londynie w 1913 r. Turcja wyrzekła się zdobytych przez koalicję terenów. Z ich części utworzono niepodległą Albanię, nie rozwiązano istniejących sprzeczności na terenie Półwyspu Bałkańskiego;
- II wojna bałkańska (czerwiec-sierpień 1913 r.) - spór między Bułgarią a Serbią i Grecją o podział zdobyczy tureckich. Serbia i Grecja zażądały od Bułgarii większych obszarów Macedonii i Tracji. Przy poparciu Austro-Węgier Bułgaria odmówiła żądań. Do wojny przyłączyła się Turcja. Bułgaria została pokonana i na mocy traktatu pokojowego musiała oddać zwycięzcom Macedonię, część Tracji i Dobrudży;
- konflikt Serbii z Austro-Węgrami (Austro-Węgry dążyły do maksymalnego osłabienia Serbii, którą popierała Rosja, bowiem zwycięstwa Serbii w I i II wojnie bałkańskiej wpłynęły na rozwój ruchów narodowo-wyzwoleńczych, zagrażających monarchii austro-węgierskiej).
Gospodarcze:
- szybki rozwój gospodarczy Niemiec (w wyniku wykorzystania dużego zasobu bogactw naturalnych, oraz dzięki kontrybucji po wojnie francusko-pruskiej, zdobyciu Alzacji i Lotaryngii, zastosowaniu nowych wynalazków technicznych i napływowi taniej siły roboczej, nastąpił rozwój przemysłu maszynowego, wydobywczego, elektrycznego i chemicznego) i Rosji (dzięki dużej liczbie rąk do pracy oraz napływowi obcych kapitałów powstał nowoczesny przemysł ciężki, przemysł naftowy i włókienniczy. Bodźcem dla rozwoju przemysłu była również polityka rządu, który popierał prywatne przedsiębiorstwa, dając im ulgi podatkowe i udzielając gwarancji na ich kredyty zagraniczne);
- wyścig zbrojeń (powiększano armie i wyposażano je w coraz doskonalszą broń, nastąpił szybki rozwój przemysłu zbrojeniowego, celom wojskowym służyła również większość badań naukowych);
- rozbudowa floty wojennej (w Niemczech rozpoczęto planową rozbudowę floty wojennej, która była kosztowna i pochłaniała coraz większe kwoty ze środków przeznaczonych na utrzymanie wojska. Nie udało się Niemcom uzyskać przewagi nad flotą Wielkiej Brytanii, mimo że ich flota w 1914 r. wysunęła się na drugie miejsce w świecie);
- poszukiwanie nowych rynków zbytu (gwałtownie rozwijająca się gospodarka niemiecka poszukiwała dla siebie rynków zbytu, widząc je przede wszystkim na terenie wschodniej i południowej Europy oraz krajów Bliskiego Wschodu. Niemcy zaczęły wypierać towary brytyjskie z rynków światowych);
- poszukiwanie nowych źródeł tanich surowców (kolonii) - szukano terenów obfitujących w surowce, zwłaszcza te, które były niezbędne do rozwoju nowych gałęzi produkcji. Najbardziej poszukiwane były: ruda żelaza i miedzi, ropa naftowa, kauczuk i bawełna. W koloniach znajdowano również tanią siłę roboczą.
Państwo posiadające kolonie mogło w nich sprzedawać swoje towary, kupować za bezcen surowce lub budować fabryki, korzystając z miejscowej taniej siły roboczej, odnoszono również korzyści polityczne, dążąc do zdobycia ważnych punktów strategicznych i dróg handlowych. Jak wiadomo w latach 1875-1900 zakończony został podbój kolonii, od tej pory walka o nowe kolonie podejmowana przez poszczególne państwa musiała zakończyć się konfliktem zbrojnym (nowe terytoria można było uzyskać kosztem zagarnięcia cudzych kolonii).
Zmiany gospodarcze miały ogromne znaczenie dla przeobrażeń stosunków społeczno-politycznych, a przede wszystkim dla zmian w sytuacji międzynarodowej.
Reasumując:
Pośrednie przyczyny wybuchu wojny
a) polityczne
- powstanie wrogich sojuszy polityczno-wojskowych, antagonizmy między mocarstwami, rywalizacja kolonialna;
- 1908 r. aneksja (zbrojne zdobycie i przyłączenie przez państwo części lub całości terytorium innego państwa) Bośni i Hercegowiny przez Austro-Węgry;
- 1911 r. konflikt francusko-niemiecki (Maroko);
- I wojna bałkańska (1912-1913) - wojna koalicji państw (Liga Bałkańska - Bułgaria, Serbia, Grecja, Czarnogóra) z Turcją;
- II wojna bałkańska (czerwiec - sierpień 1913) - spór między Bułgarią a Serbią i Grecją o podział zdobyczy tureckich;
- konflikt Serbii z Austro-Węgrami.
b) gospodarcze
- szybki rozwój gospodarki Niemiec i Rosji;
- wyścig zbrojeń;
- rozbudowa floty wojennej;
- poszukiwanie rynków zbytu (kolonii);
- poszukiwanie nowych źródeł tanich surowców (kolonii).
Bezpośrednia przyczyna wybuchu wojny
- 28 VI 1914 r. w Sarajewie zastrzelono arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, następcę tronu austro-węgierskiego, i jego żonę (dokonał tego Gawriło Princip - członek organizacji „Młoda Bośnia”)
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.