Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Słowianie pochodzą z grupy ludów indoeuropejskich. We wczesnym średniowieczu zamieszkiwali tereny środkowej i wschodniej Europy. W IV w. rozpoczęli ekspansję na wschód i południe. Na ziemiach środkowego Dniepru osiedlili się tzw. Antowie, ziemie w dorzeczu środkowego Dunaju zamieszkali Sklawinowie. W VII w. Słowianie skolonizowali Bałkany i osiedlili się na ziemiach greckich. Na zachodzie Słowianie w V i VI w. opanowali ziemie nad Łabą i skolonizowali tereny na południe od Karpat. Rozprzestrzenianie się Słowian doprowadziło do wyodrębnienia trzech grup językowych Słowian: zachodnich - plemiona polskie, czeskie, słowackie, połabskie, łużyckie, południowych - serbskie, chorwackie, słoweńskie, wschodnich - liczne plemiona ruskie.
We wczesnym średniowieczu następował rozkład wspólnoty pierwotnej i rodu patriarchalnego. Wspólnotę rodową zastępowała wspólnota terytorialna - opole. O wszystkich sprawach wspólnoty decydowało zgromadzenie członków - wiec, który wybierał naczelnika. W miarę upływu czasu następowało różnicowanie majątkowe i wyodrębnianie się grupy możnych. Biedniejsi byli stopniowo uzależniani od boga tych. Walki z sąsiadami przyspieszyły wśród Słowian łączenie się wspólnot terytorialnych w większe związki - plemiona. Na ich czele stawali wybierani na czas wojen wodzowie-książęta, którzy także w okresach pokoju próbowali przechwycić władzę. Coraz większą rolę zaczynały odgrywać grody.
Podstawą gospodarki Słowian było rolnictwo (wypalanie lasów). Ze zbóż produkowano głównie proso. Duże znaczenie miała hodowla - bydło, owce, kozy, konie. Wyodrębniło się rzemiosło i specjalizacja - kowalstwo i garncarstwo.
Słowianie oddawali cześć siłom przyrody (początek wszelkiego bytu) - kult słońca, księżyca itd. Główni bogowie: Perun, Swaróg i Weles. Większości Słowian nie budowała świątyń, a cześć oddawano pod gołym niebem. Każda rodzina czciła też własne duchy opiekuńcze przodków, o które dbano by nie były głodne, bo to mogło ściągnąć nieszczęście na dom. Słowianie wierzyli w nadzwyczajną moc przedmiotów, dlatego nosili amulety.
| Państwo | Terytorium - cechy charakterystyczne państwa |
|---|---|
| państwo Samona 625 - ok. 660 |
Obejmowało ziemie Słowian podbite przez Awarów. Ok. 622 r. wybuchło powstanie ludności słowiańskiej przeciw Awarom wsparte przez Bizancjum, na czele stanął kupiec frankijski Samo. Po zwycięstwie stanął na czele państwa - państwo typu patrymonialnego. Po śmierci Samona państwo rozpadło się na liczne plemiona pod zwierzchnictwem Awarów. Ośrodek państwowy znajdował się na Morawach, objął ziemie: Kotliny Czeskiej, górnego biegu Łaby, tereny Śląska, środkowego biegu Dunaju. |
| państwo wielkomorawskie ok. 830-906 r. |
Ok. 830 r. książę morawski Mojmir zjednoczył plemiona morawskie pozostające pod zwierzchnictwem królów frankijskich. Po śmierci nowym księciem został Rościsław, nastąpił rozwój akcji chrystianizacyjnej. W 855 r. Morawianie pokonali wojska Ludwika Niemieckiego, w efekcie czego Wielkie Morawy usamodzielniły się. W 863 r. rozpoczęła się akcja chrystianizacyjna w obrządku słowiańskim - misja zakonników Konstantego (Cyryla) i Metodego - alfabet słowiański głagolica, nauczanie w języku słowiańskim. Wywołało to opór duchowieństwa niemieckiego ze względów politycznych i kościelnych. Bracia wyjechali do Rzymu, a następnie Metody został arcybiskupem i kontynuował akcję misyjną, Konstanty - Cyryl pozostał w zakonie. Po śmierci Metodego uczniowie opuścili państwo Wiekomorawskie. Nastąpił powrót do akcji chrystianizacyjnej duchowieństwa niemieckiego. Po Rościsławie władzę objął Świętopełk - skutecznie przeciwstawiał się Niemcom i najeżdżającym od wschodu jego ziemie Węgrom. Po jego śmierci w 895 r. rozpoczęły się walki o władzę. Na osłabione państwo najechali Węgrzy. Nastąpił upadek państwa Wielkomorawskiego. Było to państwo patrymonialne, obejmujące obszar: Moraw, ziemie nad górną Łabą i Odrą (Śląsk), górną Wisłą (państwo Wiślan, nie ma jednoznacznych dowodów jego istnienia), ziemie na południe od Karpat do rzeki Cisy, ziemie w dorzeczu środkowego Dunaju do rzeki Drawy. |
| państwo czeskie po upadku Wielkich Moraw |
Centrum państwa znajdowało się w Kotlinie Czeskiej, zamieszkanej przez plemiona czeskie. Było spadkobiercą Wielkich Moraw. Wczesne dzieje państwa zdominowane są przez walkę rodów Przemyślidów i Sławnikowiców. W połowie X w. przewagę zdobyli Przemyślidzi i oni objęli władzę. W 929 r. Czechy stały się lennem niemieckim. Ok. 955 r. Czesi zajęli Morawy i Słowację, podporządkowali Śląsk i państwo Wiślan, granica na wschodzie oparła się na Bugu (pogląd nie do końca sprawdzony w nauce historycznej), państwo typu patrymonialnego. |
| państwo Bułgarów koniec VII w. |
Bułgarzy byli jednym z plemion tureckich. Osiedlili się w VII w. na południe od Dunaju, podejmując walki z Cesarstwem Bizantyjskim. Założycielem państwa byl chan Asparuch. Miejscowi Słowianie zostali przez nich podbici. W 864 r. chan Borys przyjął chrzest z rąk duchownych greckich - chrystianizacja w obrządku greckim przez uczniów Metodego. Powstał Kościół bułgarski. Bułgarzy roztopili się w elemencie słowiańskim, przejęli język, zwyczaje, kulturę. W X w. państwo bułgarskie przeżywało okres świetności. Władca przyjął tytuł cara (cesarza), Kościół lokalny uniezależnił się od Bizancjum. |
| Ruś Kijowska pocz. X w. |
Początków państwa kijowskiego należy szukać w końcu IX w. Zjednoczenie lokalnych plemion przypisuje się księciu Rurykowi (dynastia Rurykowiczów) i jego synowi księciu Olegowi - ziemie wokół Kijowa i Nowogrodu. Następował systematyczny wzrost znaczenia politycznego i gospodarczego. Ziemie ruskie leżały na szlakach handlowych północ-południe i wschód-zachód, utrzymywały ożywione kontakty polityczne i handlowe z Bizancjum. W 988 r. wielki książę kijowskie Włodzimierz I Wielki przyjął chrzest z Bizancjum. Państwo objęło ziemie na wschód ob Bugu, w dorzeczu Dniepru, z dwoma głównymi ośrodkami politycznymi i gospodarczymi: Kijowem i Nowogrodem. |
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.